اثر میکوریزا و پتاسیم بر عملکرد و اجزای عملکرد سیاهدانه در رژیم‌های مختلف آبیاری

مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی

دوره 14، شماره 3 - شماره پیاپی 50، دی 1402، صفحه 58-72   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

خسرو طاهری حقیقی^{* 1}؛ برمک جعفری²؛ عبدالرضا جعفری³؛ حمیدرضا میری²؛ حمید رضا ابراهیمی⁴

¹دانشگاه آزاد ارسنجان

²هیات علمی دانشگاه ازاد اسلامی واحد ارسنجان

³هیئت علمی واحد ارسنجان

⁴هیات علمی

چکیده

به منظور بررسی اثر کاربرد قارچ میکوریزا و پتاسیم بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه سیاهدانه در سطوح مختلف آبیاری، آزمایشی به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 1398-1397 در شهرستان مرودشت انجام گردید. چهار سطح آبیاری (آبیاری در با 100، 75، 50 و 25 درصد ظرفیت زراعی) به عنوان کرت اصلی و کاربرد و عدم کاربرد قارچ میکوریزا، کاربرد و عدم کاربرد کود پتاسیم به صورت فاکتوریل در کرت فرعی در نظر گرفته شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر آبیاری، قارچ مایکوریزا، پتاسیم و همچنین اثرات متقابل آبیاری و قارچ مایکوریزا بر صفات مورد مطالعه معنی‌دار شد. با افزایش تنش خشکی ارتفاع بوته، تعداد شاخه جانبی، تعداد فولیکول در بوته، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و عملکرد روغن کاهش یافت. بیشترین عملکرد دانه مربوط به آبیاری در 100 درصد ظرفیت زراعی در شرایط کاربرد قارچ میکوریزا (856 کیلوگرم در هکتار) و کمترین عملکرد دانه مربوط به آبیاری در 25 درصد ظرفیت زراعی در شرایط عدم کاربرد قارچ مایکوریزا (174 کیلوگرم در هکتار) به دست آمد. همچنین، نتایج نشان داد که کاربرد قارچ میکوریزا در شرایط آبیاری در 75 درصد ظرفیت زراعی منجر به افزایش عملکرد و اجزای عملکرد دانه شد و با تیمار آبیاری در 100 درصد ظرفیت زراعی در شرایط عدم کاربرد قارچ میکوریزا اختلاف معنی‌داری نداشت. در تیمار آبیاری در 25 درصد ظرفیت زراعی بین کاربرد و عدم کاربرد قارچ میکوریزا برای اکثر صفات سیاهدانه اختلاف معنی‌داری مشاهده نشد.

کلیدواژه‌ها

تنش خشکی؛ تعداد فولیکول؛ ظرفیت مزرعه؛ عملکرد بیولوژیک؛ عملکرد روغن

مراجع