رابطه بین معیارهای ارزیابی متوازن با کیفیت سود

پژوهش های حسابداری مالی و حسابرسی

مقاله 5، دوره 5، شماره 20، اسفند 1392، صفحه 117-156   

نویسندگان

محمدرضا عسگری^{* 1}؛ قادر مهر علی گملی²

¹استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرری

²کارشناس ارشد حسابداری

چکیده

روش ارزیابی متوازن یکی از مهم‌ترین ابزارها برای ارزیابی جامع عملکرد شرکت‌ها در کشورهای صنعتی است. هدف از این پژوهش بررسی ارتباط بین چهار جنبه مالی، مشتری، فرایند داخلی، و رشد و یادگیری از معیارهای ارزیابی متوازن باکیفیت سود است. که تعداد 86 شرکت پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران ، با استفاده از روش‌های آماری(آزمون ضریب همبستگی پیرسون، آزمون تحلیل واریانس در رگرسیون، تحلیل مسیر با استفاده از ضرایب بتا و رگرسیون خطی چندگانه) موردبررسی قرار گرفت. نتایج ضریب همبستگی پیرسون، رابطه معناداری متغیرهای، بازده فروش از جنبه مالی، و سهم بازار، نسبت هزینه بازاریابی به تعداد مشتریان عمده از جنبه مشتری، و نسبت فروش به هزینه بازاریابی، نسبت فروش به تعداد کارکنان از جنبه فرایند داخلی، و نسبت فروش به هزینه تحقیق و توسعه از جنبه رشد و یادگیری ارزیابی متوازن، را باکیفیت سود(نسبت جریان نقد عملیاتی به سود عملیاتی)تأیید پژواک‌اند. و رابطه معناداری، متغیرهای بازده حقوق صاحبان سهام از جنبه مالی، و نسبت فروش به تعداد مشتریان عمده از جنبه مشتری، و نسبت سود به تعداد کارکنان از جنبه فرایند داخلی، و نسبت هزینه تحقیق و توسعه به تعداد کارکنان از جنبه رشد و یادگیری، باکیفیت سود رد می‌شود. در آزمون تحلیل واریانس در رگرسیون، رابطه معناداری معیارهای ارزیابی متوازن باکیفیت سود تأیید می‌شود. در آزمون تحلیل مسیر، فقط اثرات مستقیم متغیرهای، سهم بازار، نسبت هزینه بازاریابی به تعداد مشتریان عمده و نسبت فروش به تعداد کارکنان، بر کیفیت سود تأیید می‌شود. و در آزمون رگرسیون چندگانه، فقط متغیر کنترلی اندازه شرکت رابطه معناداری باکیفیت سود دارد روش ارزیابی متوازن یکی از مهم‌ترین ابزارها، برای ارزیابی جامع عملکرد شرکت‌ها در کشورهای صنعتی است.

کلیدواژه‌ها

روش ارزیابی متوازن؛ کیفیت سود؛ ارزیابی عملکرد؛ معیارهای مالی؛ معیارهای غیرمالی

مراجع

 

اکباتانی، محمد علی و همکاران، (1385) ،«پیاده سازی ارزیابی متوازن»، مجله حسابدار، شماره 178: 9-19.

احمد زاده، حمید،(1387)، «بررسی دلایل عدم بکارگیری سیستم ارزیابی متوازن در ارزیابی عملکرد شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران»، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم اقتصادی.

اسماعیلی، شاهپور، (1385) ،رابطه بین کیفیت سود و بازده سهام، فصلنامه مطالعات حسابداری، شماره 12 و13: 27-38.

حجازی، رضوان و راحله همایونی راد،(1386)، "«ارزیابی متوازن»، حسابدار شماره 182: 61-67.

مهام، کیهان و حمیدرضا شیرزاد، شهریور ، (1383)،«تغییر امتیازنامه متوازن از ارزیابی متوازن عملکرد به مدیریت راهبردی» مجله حسابدار، شماره 160: 19-25 و 58-62.

 

Arban, A and L, Buglino(2003) “A Multimentional Performance Model for Consolidating Balanced Scorecards” Journal: Advances in Engineering Software, Vol34, pp: 339 - 349

Eilat H. , Golany B. , Shtub A. ,(2008). R&D Project Evaluation: An Integrated DEA and Balanced Scorecard Approach, Omega 36, pp. 895-912.

Irala. Lokanandha reddy(2007) " Perfprmance Measurement Using Balanced score card , http: // , 1-16 ,www. ssrn. corn.

Kaplan, R. S. and Norton, D. P.(1996), The Balanced Scorecard: Translating Strategy intoAction- the Balanced Scorecard. Harvard Business School Press, Boston , pp: 1-8 ,www. ssrn. corn.

Kaplan, R. S. and D. P. Norton. 1997. Why Does Business Need a Balanced Scorecard? Journal of Cost Management(May/June): 5-10.

Mistry, Jamshed and Balgobin Nandrarn,(2005) "The Relevance of the Balanced Scorecard on Assessing Firm Performance of eCommerce Companies. ", PP. : 1-27 ,www. ssrn. corn

Nair, M(2004). Essentials of Balanced Scorecard. Jon Wiley &Sons, Inc. Hoboken, Newjersey, 1-11 ,www. ssrn. corn.

Niven,P. R.(2001). "Examining the Endurance of Balanced Scorecard", Journal of cost Management, May-June. pp: 18-24

Yuko Katsuo(2008), " Earning Quality and Subjective Goodwill Accounting ", LSE STICERD. Research Paper No. Ys 526

Wu H. Y. , Tzeng G. H. , Chen Y. H. ,(2009). A Fuzzy MCDM Approach for Evaluating Banking Performance Based on Balanced Scorecard. Expert Systems with Applications, 36, pp. 10135- 10147.