رابطه اختلاف میان سود حسابداری و سود مأخذ محاسبه مالیات با رشد و پایداری سود

پژوهش های حسابداری مالی و حسابرسی

مقاله 8، دوره 5، شماره 20، اسفند 1392، صفحه 203-236   

نویسندگان

حسین کرباسی یزدی^{* 1}؛ سمن راسخ صالح²

¹استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

²کارشناس ارشد حسابداری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

چکیده

در این مقاله اختلاف سود حسابداری و سود مأخذ محاسبه مالیات بر رشد و پایداری سود بررسی شده‌است. یافته‌های مقاله با استفاده از داده‌های نمونه انتخابی از 80 شرکت و بکارگیری تحلیل آماری رگرسیون به‌صورت داده‌های ترکیبی نشان می‌دهد که در بازار سرمایه ایران، اختلاف سود حسابداری و سود مأخذ محاسبه مالیات با تغییرات آتی سود خالص بعد از مالیات رابطه معنی‌داری دارد، به‌طوری‌که با افزایش این اختلاف از میزان رشد سود خالص شرکت‌ها کاسته می‌شود. همچنین شواهد نشان می‌دهد که اختلاف بین سود حسابداری و سود مأخذ محاسبه مالیات با تغییرات آتی مالیات رابطه معنی‌داری دارد. به‌طوری‌که با افزایش این اختلاف بر میزان رشد مالیات در سال‌های آتی افزوده می‌شود. در ارتباط با پایداری سود نیز نتایج حاکی از این است که در میان شرکت‌های بورسی، اختلاف زیاد بین سود حسابداری و سود مأخذ محاسبه مالیات، پایداری سود شرکت‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد به‌طوری‌که با زیاد بودن اختلاف مثبت و یا منفی بین سود حسابداری و سود مأخذ محاسبه مالیات از پایداری سود شرکت‌ها کاسته می‌شود

کلیدواژه‌ها

اختلاف سود حسابداری و سود مأخذ محاسبه مالیات؛ رشد سود؛ پایداری سود

مراجع

 

بیگ پور، محمد علی،(1385)، «مشکلات موجود در اجرای موفق ماده 272 قانون مالیات‌های مستقیم»، فصلنامه حسابرس، شماره ٣۵، سال هشتم، 108-111.

تاکر، رضا،(1389)، «بررسیرابطه‌ی بین اقلام تعهدی، جریان‌های نقدی عملیاتیو پایداری سود»، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید چمران اهواز، پژوهشکده علوم انسانی و اجتماعی.

رضازاده، جواد و گروسی،(1390)، «پایداری تفاضلی اجزای تعهدی و نقدی سود و پیش بینی سودآوری»، بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، شماره 63، دوره 18، 81-94.

شاه ویسی، فرهاد و ذکوری،(1388)، «تعامل استانداردهای حسابداری با قوانین مالیاتی»، همایش منطقه‌ای تحولات حسابداری و حسابرسی در دو دهه اخیر، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرمانشاه.

شباهنگ، رضا،(1389)، «تئوری‌های حسابداری»، جلد دوم، چاپ پنجم، تهران، مرکز تحقیقات تخصصی حسابداری و حسابرسی سازمان حسابرسی.

صفار یزدی، حسن،(1387)، «بررسی تحلیلی ارتباط میان تغییرات اقلام صورت­های مالی و تغییرات مالیات در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران»، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات.

علیمی، حسینعلی،(1383)، «برنامه های حسابرسی مالیاتی و مروری بر مالیات»، چاپ اول، تهران، انتشارات موسسه فرهنگی حسابداران امروز.

قنبری فرد، سعید،(1374)، «بررسی علل عمده وجود اختلافمابین سود ابرازی و سود مشمول مالیات شرکت‌های تولیدی»، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی، دانشکده حسابداری و مدیریت.

محمدزادگان، اکبر،(1385)، «بررسی رابطه بین قابلیت اتکای اقلام تعهدی با پایداری سود و قیمت سهام در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران»، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه بین المللی امام خمینی قزوین، دانشکده علوم انسانی.

مشیرآذین، نوید،(1385)، «تأثیر هموارسازی سود بر تعیین سود مشمول مالیات»، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات.

 

Frankel, R. and P. Litov,(2009), “Earnings Persistence”, Journal of Accounting and Economics, 47(1), p 182 – 190.

Hanlon, M. ,(2005), "The Persistence and Pricing of Earnings, Accruals and Cash Flows when Firms Have Large Book-Tax Differences", The Accounting Review, 80(1), p137-166.

Jackson, M. ,(2010), “Book-Tax Differences and Earnings Growth”, Ph. D. theses, University of Oregon Dept of Accounting.

Lev, B. and D. Nissim,(2004), ”Taxable Income, Future Earnings, and Equity Values”, The Accounting Review ,79(4), p 1039-1074.

Manzon, G. and A. Plesko,(2002), ”The Relation between Financial and Tax Reporting Measures of Income”, The Law Review, 55, p 175-214.

Phillips, J. , M. Pincus and S. Rego,(2003), “Earnings Management: New Evidence based on Deferred Tax Expense”, The Accounting Review, 78(2), p491-521.

Seidman, J. K. ,(2010),”Interpreting the Book-Tax Gap as Earnings Management or Tax Sheltering”, Working Paper, University of Texas.

Sloan, R. ,(1996), “Do Sock Prices Fully Impounding Accruals about Future Earnings?”, The Accounting Review, 71, p 289-315.

Tang, T. and M. Firth,(2011), “Can Book–Tax Differences Capture Earnings Management and Tax Management? Empirical Evidence China”, The International Journal of Accounting, Volume 46, Issue 2, June 2011, p 175-204.

Weber, D. ,(2009), “Do Analysts and Investors Fully Appreciate the Implications of Book-Tax Differences for Future Earnings?”, Contemporary Accounting Research, 26(4), p1175-1206.

Wilson, J. , B. S. Blaylock and T. J. Shevlin,(2010), ”Tax Avoidance, Large Positive Book-Tax Differences and Earnings Persistence”, Working Paper, University of Washington, University of Lowa, School of Buisiness.

Xie, H. ,(2001), “The Mispricing of Abnormal Accruals”, The Accounting Review, 76, p 357-373.