بررسی عوامل موثر بر انتشار co2 در ایران(مطالعه موردی نیروگاهها)

اقتصاد مالی

مقاله 4، دوره 4، شماره 12، آذر 1389، صفحه 63-80   

نویسندگان

مرجان دامن کشیده¹؛ محسن نظری²؛ الهام سادات رضایی³

¹عضو هئیت علمی دانشگاه ازاد اسلامی واحدتهران مرکزی

²عضو هئیت علمی دانشگاه تهران

³دانشجوی کارشناسی ارشد توسعه اقتصادی

چکیده

مسائل زیست محیطی به خصوص تغییرات آب و هوایی به دلیل افزایش گازهای گلخانه ای در چند دهه اخیر مسئله ای جهانی شده است. انتشار CO2 مهمترین عامل در افزایش گازهای گلخانه ای می باشد. آمار موجود در ایران نشان می دهد که سرانه انتشار CO2 از607 کیلوگرم در سال1346 به 7/4977 کیلوگرم در سال1382 و7/6881 کیلوگرم در سال 1386 رسیده است که بیش از11 برابر شده است. هزینه های اجتماعی تخریب محیط زیست در اثر مصرف حامل های انرژی فسیلی در کشور در سال 1386 برای گازهای :. SPM NOX . SO2 .CO2 .CO . CH4 در حدود 92195 میلیارد ریال می باشد که معادل 3/19 در صد از تولید ناخالص داخلی کشور در سال 1386 بوده است. سهم co2 39381 میلیارد ریال بوده است که حدود 9614 میلیارد ریال توسط نیروگاه ها انتشار یافته است. (نظری و بخشی زاده، 1389، 15-1) در این مقاله با استفاده از LMDIعوامل مؤثر بر انتشار CO2 به اثر تولیدی، ساختاری، شدت انرژی و ترکیب سوخت تجزیه شده است.این تحقیق در دوره زمانی (1385-1380)و برای نیروگاههای کشور انجام شده است. نتایج به دست آمده از تحقیق نشان می دهد که مهمترین عامل در انتشار CO2 عامل تولیدی می باشد. با توجه به نتایج حاصل از مدل می توان با استفاده از بهبود بهره وری انرژی(کاهش شدت انرژی) و استفاده از سوخت گاز طبیعی به جای دیگر سوختها و با به کار گیری نیروگاه سیکل ترکیبی نسبت به سایر نیروگاهها برای تولید برق انتشار CO2 را بدون کاهش تولید برق کاهش داد.

کلیدواژه‌ها

محیط زیست، انتشار CO2، تجزیه عوامل، نیروگاه ، اثر تولیدی، اثر ساختاری، اثر شدت انرژی. طبقه بندی JEL : Q40؛ Q41

مراجع

 

- هرامی، محمد حسین، بررسی میزان انتشار هیدروکربن های آروماتیک و آلاینده های so2 ،NO و co  در پالایشگاه کرمانشاه، تعیین سهم نقاط انتشار و ارائه راهکارهای بهینه کنترلی،پایان نامه کارشناسی ارشد،دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات،1386

1. پور رجبی، مهناز، بررسی اثرات زیست محیطی نیروگاه فسیلی بعثت از نظر آلودگی هوا، پایان نامه کارشناسی ارشد،دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات،1373-1372
2. حاجیعلی، امیر، تعیین شاخص های توسعه پایدار انرژی کشور در بخش تولید و توزیع انرژی، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات،1383
3. حسینی، سید عماد، زنگ خطر سبز در ایران،مجله تازه های انرژی،شماره 16،خرداد1389
4. خالصی دوست،عبدا..ونور اسماعیلی،بابک،بررسی اثرات گازهای گلخانه ای ناشی از احتراق در نیروگاههای حرارتی سوخت فسیلی ایران،مجموعه مقالات اولین کنفرانس صنعت نیروگاههای حرارتی،1388
5. رمضانی،محمد ابراهیم، نقش مدیریت منابع آلاینده هوا در کاهش آلودگی ناشی از نیروگاه حرارتی تبریز، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات،1375-1374
6. شاه حسینی، مهدی، بهره گیری از مزایای جهانی مکانیزم توسعه پاک در صنایع نفت و گاز،ماهنامه اکتشاف و تولید شرکت ملی نفت ایران،شماره 67،اردیبهشت 1389
7. کرباسی، عبدالرضا و رحیمی، نسترن،ملاحظات زیست محیطی بخش انرژی ،IEA ،1389
8. نظری،محسن و بخشی زاده، محمد، تجزیه عوامل موثر بر انتشار CO2 در صنایع ایران،در دست چاپ

10- وزات نیرو، "ترازنامه انرژی" سال‌های مختلف

 

11- Any, B.W., zhang, F.Q., (1999), Inter-regional comparisons of energy-related CO2 emissions using the decomposition Technique, Energy 24, 297-305

12- G.ipekTunk, SerapTurut-Asik, ElifAkbostanci(2009), A decomposition analysis CO2emissions energy use: Turkish case, Energy policy, 37,4689-4699

13- Greening, L.A., (2004), Effects of human behavior on aggregate carbon intensity ofpersonal transportation: comparison of 10 OECD countries for the period 1970-1993, Energy Economics 26(1), 1-30

14- Hea-jinlim, seuhg-Hoonyoo, Seung-junkwak (2000), Industrial CO2 emissions energy use in Korea A structural decomposition analysis, Energy policy 37, 686-698

15- Ilyoung oh, waltherwehrmeyer, YacobMulugetta (in press), Decomposition analysis andMitigation strategies of CO2 emission energy consumption in South Korea, energy policy

16- K. Liaskas, G.Mavrotas, M.Mandaraka, D.Diakoulaki (2000), Decomposition ofindustrial CO2 emissions: the case of European Union, energy economics. 22, 383-394

17- Migvel Angel Tavancon, pablodel Rio, (2007), CO2 emissions and intersectorallinkages.The case of Spain, Energy policy 75, 1100-1116

18- Shyamal Paul, nabindraNath Bhattacharya (2004), a decomposition analysis, Energy policy 32, 585-593

19- Sun, J.W., (1999), Decomposition of aggregate CO2  emissions in the OECD: 1960-1995, The Energy Journal 20. 147-155

20- Zhang, F.Q, Ang B.W. (2001),  Methodological issues in cross-
Country decomposition of energy and environment indicators, Energy Economics 23(2), 179-190

21- Zhou, Any B.W. (2008), Decomposition of aggregate CO2  emissions: A production-Theoretical approach, Energy Economics 30, 1054-1064

22-http:/www.elsevier.com/locate/enpol

23-http:/www.clean energy.com