تهیه و شناسایی نانوذره‌های NiO به کمک مایکروویو در حضور سدیم دودسیل‌سولفات به‌عنوان عامل پایدارکننده و به‌کارگیری آن برای تهیه بنزوپیران‌ها

پژوهش های کاربردی در شیمی

مقاله 14، دوره 13، شماره 1، خرداد 1398، صفحه 125-133   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

الهه صباغ نصب¹؛ عنایت اله شیخ حسینی^{* 2}

¹کارشناس ارشد شیمی آلی، گروه شیمی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان، کرمان، ایران

²استادیار شیمی آلی، گروه شیمی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان، کرمان، ایران

چکیده

در این پژوهش، نانوذره‌های NiO  به کمک امواج مایکروویو و با استفاده از سدیم دودسیل سولفات (SDS) به عنوان عامل پایدارکننده تهیه و شناسایی شد. از نیکل نیترات و سود به‌عنوان واکنشگر استفاده شد. شناسایی و پراکندگی اندازه نانوذره‌های ساخته‌شده در این روش با استفاده از پراش پرتو ایکس (XRD)، میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM)، میکروسکوپ الکترونی عبوری (TEM) و تجزیه عنصری (EDS) انجام شد. وجود گروه‌های عاملی در ساختار این نانوذره‌ها با استفاده از طیف‌سنجی فروسرخ تبدیل فوریه (FTIR) اثبات شد. همچنین، ویژگی نوری این نانوذره‌ها با طیف‌سنجی مرئی- فرابنفش (UV-Vis) اندازه‌گیری شد. در ادامه، از نانوذره‌های ساخته‌شده به‌عنوان یک نانوکاتالیست برای تهیه مشتق‌های بنزوپیران از طریق واکنش سه‌جزئی و تک‌مرحله‌ای دایمدون، مالونونیتریل و انواع متفاوتی از آلدهیدهای آروماتیک در حلال متانول استفاده شد. نتایج نشان داد که نانوذره‌های ساخته‌شده کاتالیست خوبی برای تهیه بنزوپیران‌ها پس از بهینه کردن شرایط واکنش هستند.

کلیدواژه‌ها

NiO؛ نانوکاتالیست؛ روش مایکروویو؛ دایمدون؛ بنزوپیران

مراجع

[1]*
*رحیمی پور، حمیدرضا؛ حسینیان، اکرم؛ نانومواد، شماره (5)14، 108 - 114، 1392.
[2] Usha, V.; Kalyanaraman, S.; Vettumperumal, R.; Thangavel, R.; Physica B: Condensed Matter. 504, 63-68, 2017.
[3] Murnane, M.; Weiner, A.; Stolow, A.; Matthews, D.; Journal of Selected Topics in Quantum Electronics 18, 4-6, 2012.
[4] Park, J.A.; Moon, J.; Lee, S.J.; Kim, S.H.; Zyung, T.; Chu, H.Y.; Mater. Lett. 64 (3), 255-257, 2010.
[5] Li, T.; Zeng, W.; Zhao, W.; Mater. Lett. 167, 230-233, 2016.
[6] Yu, Y.; Zeng, W.; Zhang, H.; Mater. Lett. 171, 162-165, 2016.
[7] Li, J.; Yan, R.; Xiao, B.; Liang, D.T.; Lee, D.H.; Energy Fuels 22(1), 16-23, 2008.
[8] Li, J.F.; Xiao, B.; Du, L.J.; Yan, R.; Liang, T.D.; J. Fuel Chem. Technol. 36(1), 42-47, 2008.
[9] Shen, Y.; Yoshikawa, K.; Renew. Sustain. Energy Rev. 21, 371-392, 2013.
[10] Lu, Y.; Ma, Y.H.; Ma, S.Y.; Jin, W.X.; Yan, S.H.; Xu, X.L.; Jiang X.H.; Wang, T.T.; Yang, H.M.; Chen, H.; Qiang, Z.; Mater. Lett. 164, 48-51, 2016.
[11] Subalakshmi, P.; Sivashanmugam, A.; J. Alloy. Compd. 662, 200-207, 2016.
[12] Zhang, Y.; Wang, J.; Wei, H.; Hao, J.; Mu, J.; Cao, P.; Wang, J.; Zhao, S.; Mater. Lett. 162, 67-70, 2016.
[13] Wei, H.; Guo, W.; Sun, Y.; Yang, Z.; Zhang, Y.; Mater. Lett. 64(13), 1424-1426, 2010.
[14] Xia, Q.; Zhao, H.; Teng, Y.; Du, Z.; Wang, J.; Zhang, T.; Mater. Lett. 142, 67-70, 2015.
[15] Xia, Q.X.; Hui, K.S.; Hui, K.N.; Hwang, D.H.; Lee, S.K.; Zhou, W.; Cho, Y.R.; Kwon, S.H.; Wang, Q.M.; Mater. Lett. 69, 69–71, 2012.
[16] Yuvakkumar, R.; Suresh, J.; Nathanael, A.J.; Sundrarajan, M.; Hong, S.I.; Mater. Lett. 128, 170-174, 2014.
[17] Ezhilarasi, A.A.; Vijaya, J.J.; Kaviyarasu, K.; Kennedy, L.J.; Jothiramalingam, R.; Journal of Photochemistry & Photobiology, B: Biology 180, 39-50, 2018.
[18] Dong, X.; Ding, W.; Zhang, X.; Liang, X.; Dyes pigments 74(2), 470-476, 2007.
[19] Pezeshkpour, S.; Salamatinia, B.; Amini-Horri, B.; Ceramics International 44(3), 3201-3210, 2018.
[20] Mustafa, F.; Aslam, S.; Jamil, A.; Ahmad, M.A.; Optik-International Journal for Light and Electron Optics 140, 38-44, 2017.
[21] Al-Ghamdi, A.A.; Abdel-wahab, M.S.; Farghali, A.A.; Hasan, P.M.Z.; Mater. Res. Bull. 75, 71-77, 2016.
[22] Ishikawa, R.; Furuya, Y.; Araki, R.; Nomoto, T.; Ogawa, Y.; Hosono, A.; Jpn. J. Appl. Phys. 55, 02BF04, 2016.
[23] Kalam, A.; Al-Sehemi, A.G.; Al-Shihri, A.S.; Du, G.; Ahmad, T.; Materials Characterization 68, 77-81, 2012.
[24] Han, D.Y.; Wang, C.Q.; Li, D.D.; Cao, Z.B.; Synth. React. Inorg. Met.Org. Nano-Met. Chem. 46, 794–797, 2016.
[25] Lang, F.; Sun, D.; Liu, J.; Wang, H.; Yan, H.; Mater. Lett. 181, 328–330, 2016.
[26] Cai, G.F.; Gu, C.D.; Zhang, J.; Liu, P.C.; Wang, X.L.; You, Y.H.; Tu, J.P.; Electrochimica Acta 87, 341-347, 2013.
[27] Foye, W.O.; "Principal di Chemico Farmaceutica", Piccin, Padova, Italy, 1991.
[28] Armesto, D.; Horspool, W.M.; Martin, N.; Ramos, A.; Seaone, C.; J. Org. Chem. 54(13), 3069-3072, 1989.
[29] Geen, G.R.; Evans, J.M.; Vong, A.K.; "In Comprehensive Heterocyclic Chemistry II: Pyrans and their Benzo Derivatives: Applications", Katritzky, A.R.; Rees, C.W.; Scriven, E.F.V.; Pergamon Press, Oxford 5, 469-500, 1996.
[30] Bonsignore, L.; Loy, G.; Secci, D.; Calignano, A.; Eur. J. Med. Chem. 28, 517-520, 1993.
[31] El-Saghier, A.M.M.; Naili, M.B.; Rammash, B.K.; Saleh, N.A.; Kreddan, K.M.; Arkicok, xvi, 83-91, 2007.
[32] Sangani, C.B.; Mungra, D.C.; Patel, M.P.; Patel, R.G.; Cent. Eur. J. Chem. 9(4), 635-647, 2011.
[33] Chohan, Z.H.; Shaikh, A.U.; Rauf, A.; Supuran, C.T.; J. Enzym. Inhib. Med. Chem. 21(6), 741-748, 2006.
[34] Kostava, I.; Manolov, I.; Nicolova, I.; Konstantonov, S.; Karaivanova, M.; Eur. J. Med. Chem. 36 (4), 339-347, 2001.
[35] Jin T.S.; Wang, A.Q.; Shi, F.; Han, L.S.; Liu, L.B.; Li, T.S.; Arkivoc, xiv 78-86, 2006.
[36] Hekmatshoar, R.; Majedi, S.; Bakhtiari, K.; Catal. Commun. 9, 307-310, 2008.
[37] Balalaie, S; Sheikh-Ahmadi, M; Bararjanian, M.; Catal. Commun. 8, 1724-1728, 2007.
[38] Gao, S.; Tsai, C.H.; Tseng, C.; Yao, C.F.; Tetrahedron 64, 9143-9149, 2008.
[39] El-Kemary, M.; Nagy, N.; El-Mehasseb, L.; Mat. Sci. Semicon. Proc. 16, 1747-1752, 2013.
[40] Rahdar, A.; Aliahmad, M.; Azizi, Y.; J. Nanostract. 5, 145-151, 2015.
[41] Wang, W.; Lu, H.; Liu, Y.; Leng, J.; J. Mater. Chem. A. 2, 5441-5449, 2014.
[42] Sheikhhosseini, E.; Mokhtari, T.S.; Faryabi, M.; Rafiepour, A.; Soltaninejad, S.; Iranian J. Chem. Chem. Eng. 35(1), 43-50, 2016.
[43]*
*مکثایی، ملیحه؛ شیخ حسینی، عنایت اله؛ نشریه شیمی و مهندسی شیمی ایران، (1)36، 83 - 93، 1396.