تأثیر سرمایه ی فرهنگی بر اعتماد اجتماعی مورد مطالعه: شهروندان شهر زنجان

مطالعات جامعه شناختی شهری

مقاله 6، دوره 9، شماره 30، خرداد 1398، صفحه 151-184   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

ابوالفضل کرمی¹؛ محمد صادق مهدوی^{* 2}؛ مصطفی ازکیا²

¹دانشجوی دکتری جامعه شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات

²استاد جامعه شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات

چکیده

در این مقاله تأثیر سرمایه­ی فرهنگی بر اعتماد اجتماعی مورد بررسی قرار گرفته است. اعتماد اجتماعی یکی از مهم­ترین مؤلفه­های توسعه­ی اجتماعی و گسترش مدرنیته بوده و یکی از  جنبه­های مهم روابط اجتماعی است، به ­طوری که زمینه­ساز همیاری و مشارکت اجتماعی بین اعضای جامعه است. از سویی، سرمایه­ی فرهنگی که شاخصی از توسعه­ی فرهنگی است، با شاخص ترکیبی؛ تمایلات و گرایشات روانی فرد نسبت به استفاده از کالاهای فرهنگی و مدارک و مدارج علمی و فرهنگی فرد، می­تواند بر اعتماد اجتماعی تأثیر گذار باشد. رویکرد پژوهش، توصیفی- علی و به روش پیمایشی و به لحاظ زمانی، به صورت مقطعی انجام یافته است. جامعه­ی آماری شـامل زنان و مردان بالای 18 سال شهر زنجان است که حجم نمونه بر اساس آن به تعداد 380 نفر انتخاب شده است. یافته­های تحقیق نشان داد همبستگی نسبتاً بالایی بین سرمایه­ی فرهنگی و اعتماد اجتماعی مشاهده گردید و این همبستگی از نظر آماری نیز معنا دار است. همچنین رابطه بین ابعاد سرمایه­ی فرهنگی از جمله سرمایه­ی فرهنگی تجسم­یافته و عینیت یافته با اعتماد اجتماعی همبستگی قابل قبول و معنی داری است. بنابراین به نظر می­رسد در تبیین اعتماد اجتماعی، سرمایه­ی فرهنگی متغیر تأثیر­گذاری است و چنانچه این نوع از سرمایه در جامعه و در بین افراد تقویت گردد، می­توان تقویت و بالا رفتن سطح اعتماد اجتماعی و اعتماد عمومی را در جامعه شاهد بود.  

کلیدواژه‌ها

اعتماد اجتماعی؛ اعتماد تعمیم یافته؛ سرمایه ی فرهنگی؛ سرمایه ی فرهنگی تجسم یافته؛ سرمایه ی فرهنگی عینیت یافته

مراجع

ـ ابراهیمی، قربانعلی؛ جانعلی­زاده، حیدر و رازقی مله، هادی.(1395). بررسی تأثیر سرمایه­ی فرهنگی بر اعتماد اجتماعی(مطالعه­ی موردی: شهروندان 18 سال و بالاتر شهر تهران)، مجله­ی مطالعات جامعه­شناختی جوانان، سال ششم، شماره­ی بیست و یک، ص 44-25. 

ـ آزاد ارمکی، تقی و کمالی، افسانه.(1383). «اعتماد، اجتماع، جنسیت»، مجله­ی جامعه­شناسی ایران، شماره­ی2: ص100- 132.

ـ ازکیا، مصـطفی و غلامرضـا غفـاری.(1380 ). بررسـی رابطـه­ی بـین اعتمـاد و مشـارکت. نامـه­ی علـوم اجتمـاعی، شماره­ی 17

ـ امیر کافی، مهدی.(1380). «اعتماد اجتماعی و عوامل مؤثر بر آن»، پایان­نامه­ی کارشناسی ارشد، دانشکده­ی علوم اجتماعی، دانشگاه شهید بهشتی تهران.

ـ امیر کافی، مهدی.(1380). «اعتماد اجتماعی و عوامل مؤثر برآن»، نمایه­ی پژوهشی،  شماره­ی 18، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی: ص 39-40.

ـ تراسبی، دیوید.(1382).،اقتصاد و فرهنگ، ترجمه­ی کاظم فرهادی، تهران: نشر نی

ـ حسن­زاده، زهرا.(1395). «بررسی جامعه­شناختی اعتماد اجتماعی و عوامل مؤثر بر آن»، پایان­نامه­ی کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد واحد بابل.

ـ زتومکا، پیتر.(1386 ). اعتماد: نظریه­ی جامعه­شناختی، ترجمه­ی غلامرضا غفاری، تهران: نشر شیرازه

ـ شارع پور، محمود و خوش­فر، غلامرضا.(1381).«رابطه­ی سرمایه­ی فرهنگی با هویت اجتماعی جوانان «مطالعه­ی موردی: شهر تهران»، نامه علوم اجتماعی، دوره­ی 10، شماره­ی پیاپی 20.

ـ شارع پور، محمود.(1395). جامعه­شناسی شهری، تهران: انتشارات سمت.

ـ طرح ملی سنجش ارزش­ها و نگرش­های ایرانیان. (1394). موج سوم

ـ طرح ملی پیمایش سرمایه­ی اجتماعی کشور: استان زنجان.(1394)

ـ غفاری، غلامرضا.(1380).«تعیین ویژگی‌های اجتماعی ـ فرهنگی در مشارکت   سازمان‌‌یافته­ی اجتماعی ـ اقتصادی روستاییان»، رساله­ی‌ دکتری دانشگاه تهران، استاد راهنما: دکترمصطفی ازکیا.

ـ فاضلی، محمد.(1382). مصرف و سبک زندگی، قم: انتشارات صبح صادق.

ـ گیــدنز، آنتــونی.(1378 ). تجــدد و تشــخیص، ترجمه­ی ناصر موفقیان، تهران، نشرنی .

ـ گیدنز، آنتونی.(1380 ). معنای مـدرنیته، ترجمـه­ی علـی اصغر سعیدی، تهران، انتشارات کویر .

ـ گیـدنز، آنتونی. (1377). پیامدهای مـدرنیته، ترجمـه­ی محسن ثلاثی، تهران، نشر مرکز.

ـ گیـدنز، آنتونی، (1377). پیامـدهای مـدرنیته، ترجمـه­ی محسن ثلاثی، تهران، نشر مرکز.

ـ موحد، مجید؛ مظفری، روح­الله و علیزاده، سمانه.(1391). مطالعه­ی رابطه­ی سرمایـه­ی فرهنگی با اعتماد نهادی، فصلنامه­ی مطالعات توسعه­ی اجتماعی-فرهنگی، سال اول، شماره­ی سوم.

ـ میزتــال، باربــارا. (1380). اعتمــاد در جوامــع مــدرن، کنکاشی در اصول نظـم ـ اجتمـاعی، ترجمـه­ی ناصـرالدین غراب، نمایه­ی پژوهش، شماره­ی 18

ـ نوغانی، محسن(1383) آموزش و پرورش و بازتولید فرهنگی، مجله­ی رشد علوم اجتماعی، دوره­ی جدید، شماره­ی3­.

ـ ین شویره، کریستی و فونتن، اولیویه؛ واژگان بوردیو، مرتضی کتبی، 1385، تهران: نی چاپ اول.

- Bourdieu, Pierre (1986b). The forms of capital. In J. C Richardson (Ed.)

- Fan. Jingbo(2014) TheImpact of Economic Capital ,Soc Capital and Cultural Capital :Chinese  Families’Access to Educational Resources. School of Public Administration, University of International Business and Economics Beijing, Chinese. 22-24.37, 79-97.

-Bourdieu, Pierre (1986a). The form of capital. In Education: Culture, economy.

Denzler, S. (2011) Family Background Effects on the Choices of Higher Education Institution. Swiss Journal of Sociology,

-Gross, Ki. & Aday, S. & Brewer, P. (2004). A panel study of media effects on political and social trust after September 11, 2001. The Harvard International Journal of Press/Politics, 9, 4, 49-73.

-Tamilina, L. (2006). The Impact of Welfare State Development on Social Trust Formation: an Empirical Investigation. Electronic Journal of Knowledge Management, 7, 4, 501 -508, available online at www.ejkm com.

-Throsby, David & Anita Zednik (2014), The Economic and Cultural Value of Paintings: Some Empirical Evidence, In David Throsby & Victor A. Ginsburgh, Handbook of the Economics of Art and Culture, Vol 2. North-Holland: Elsevier. Multiple Indicator Assessment, Ajs. vol.105. no1.

-Wang, C. (2012). Study on the Relationship between Family Background, Self-Efficacy and Academic Attitude Empirical Wells, 46–58. Oxford: Oxford University Press.

-Yang, D. (2012). Empirical Investigation with Family Background and the Equalization of Opportunities for Higher Education.

-Yang, Q. (2011). The Impact of Family Background on Higher Education Opportunities. Modern Education Management.