بررسی کیفی روند پارامترهای DO و BOD5 رودخانه دز در محدوده شهر دزفول

فصلنامه علمی تخصصی مهندسی آب

مقاله 5، دوره 7، شماره 2، شهریور 1398، صفحه 128-139   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

یعقوب کرمی¹؛ جمال الدین برفر²؛ علی افروس³؛ سعید طاهری قناد³؛ مریم زلقی⁴

¹مدیرعامل شرکت بهره‌برداری ناحیه شمال خوزستان

²مدیر آبفای شهرستان دزفول

³استادیار، گروه مهندسی آب، دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول، دزفول، ایران

⁴دانش آموخته کارشناسی ارشد_ مهندسی منابع آب، دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول، دزفول، ایران

چکیده

رودخانه­ها یکی از مهم­ترین اکوسیستم­های پویا هستند و آگاهی از تغییرات زمانی و مکانی کیفیت آب رودخانه­ها از اهمیت بسیاری برخوردار است. در این پژوهش تغییرات زمانی و مکانی پارامترهای کیفیت آب در حوزة آبخیز دز طی دورة آبی 1395-1396 با استفاده از استانداردهای کیفی و نرم­افزارهای Excel و SPSS مورد تحلیل و مطالعه شد. ابتدا پارامترهای کیفیت آب رودخانه دز در شش ایستگاه پارک جنگلی، پل چهارم، پل سوم، علی­کله، پل سوم، پل قدیم و پل پنجم شامل DO، BOD₅ و T نمونه­برداری و اندازه­گیری گردید. عمده آلودگی رودخانه دز از فاضلاب­های شهری می­باشد که یا مستقیماً توسط ساکنین کنار رودخانه، به آن وارد می­گردند و یا به­وسیله کانال­های شهری جمع­آوری شده، سپس در یک نقطه وارد رودخانه می­شود. با توجه به نتایج مشاهداتی درجه­حرارت (T) در بازه مورد مطالعه عامل تهدید کننده­­ای برای حیات آبزیان محسوب نمی­باشد ولی DO و BOD₅ در پایین­دست بازه مطالعاتی عامل تهدید کننده­ای برای حیات آبزیان محسوب می­شوند. بر اساس استاندارد طبقه­بندی آب­های سطحی ملی پاکستان، برای کاربری شرب پارامتر DO در تمامی ماه­های سال 95 و 96 رعایت شده است اما استاندارد BOD₅ در تمامی ایستگاه­های مورد بررسی نقض شده است. شرایط بحرانی رودخانه دز پایین بودن دبی و بارگذاری بالای آلاینده­ها سبب افزایش غلظت پارامترهای کیفی آب در پایین­دست بوده است. با توجه به نتایج تست ANOWA میانگین پارامترهای درجه­حرارت، DO و BOD₅ اختلاف معنی­داری بین ایستگاه ­ها وجود دارد 0.05 >P 

کلیدواژه‌ها

DO؛ BOD5؛ رودخانه دز؛ کیفیت آب

مراجع