خوانش آثار عکاسی الکساندر رودچنکو در پرتو شاخص ههای فرمالیستی، کمونیستی و ساختارگرایی

نقش مایه

دوره 1، شماره 1، فروردین 1401، صفحه 13-22   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

رفیعه السادات علم الهدی^{* 1}؛ پژمان دادخواه^{* 2}

¹دانشجو کارشناسی ارشد

²استادیار گروه عکاسی دانشکده هنر و معماری موسسه اموزش عالی اقبال لاهوری مشهد

چکیده

الکساندر رودچنکو یکی از هنرمندان برجستۀ روسی قرن بیستم بود.
وی آثار زیادی را در بسیاری از زمینه ها و شاخه های هنری پدید آورده که در این
مقاله قصد بر آن است تا به نقد و بررسی آثار عکاسی رودچنکو پرداخته شود.
رودچنکو هنرمندی آوانگارد و نیز یکی از رهبران جنبش ساختارگرایی بود. وی در
دوران زیستی خود از هنرمندان زیادی تاثیر پذیرفته و نوع نگاه منحصر به فرد خود
را بدست آورده است. عکس های او را هم می توان از نگاه فرمالیستی مورد بررسی
قرار داد و هم از منظر ساختارگرایی. زمان ورود رودچنکو به عالم هنر برابر بود با
زمان انقلاب بلشوی کها و روی کار آمدن حزب کمونیست. به همین دلیل تأثیرات
این وقایع سیاسی را روی نوع کار و موضوعات این هنرمند می توان مشاهده کرد
و مورد بررسی قرار داد. حکومت کمونیستی که در مقابل روسیۀ تزاری تشکیل
شده بود و شعار آنها برابری، برادری و نیز نفع نظام سرمای هداری بود. رودچنکو
هم از طرفی تحت تأثیر این نظام جدید و از طرف دیگر مدرنیت هشدن زمان و کنار
گذاشتن سبک کلاسیک و سنتی سده های پیش از رنسانس و در تلاش به جهت
خلق نگاهی جدید و نو در هنر به ویژه عکاسی بود. این پژوهش مبتنی بر شیوۀ
توصیفی تحلیلی است و هدف آن تفسیر پنج اثر از آثار عکاسی مطرح الکساندر
رودچنکو که در آن انسان به همراه عناصر شهری وجود دارد، می باشد. نتیجۀ این
پژوهش آن است که رودچنکو توسط نگاه فرمالیستی و انتزاعی خود توانسته تا
نگاهی جدید و انقلابی را در عکاسی بنا نهانده و حتی این نگاه نوین خود را با تأثیر
از حکومت و نیز فعالیت در جنبش ساخت گرایی حفظ کند.

کلیدواژه‌ها

الکساندر رودچنکو؛ ساختارگرایی؛ عکاسی؛ فرمالیسم؛ کمونیسم؛ روسیه

مراجع