مقایسه اثربخشی گروه درمانی شناختی و آموزش شادکامی برجریان خون منطقه ای مغز بیماران افسرده با روش SPECT

فصلنامه تحقیقات روانشناختی

مقاله 7، دوره 6، شماره 23، مهر 1393، صفحه 92-109   

نویسندگان

سید عبدالمجید بحرینیان¹؛ عیسی نشاندار اصلی²؛ آنیتا باغداساریانس³؛ سوزان امامی پور³؛ مرتضی عزیزی⁴

¹دانشیار روانشناسی بالینی، عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی تهران

²استاد پزشکی هسته ای، مدیر گروه و رییس بخش پزشکی هسته ای بیمارستان طالقانی تهران

³استاد یار گروه روانشناسی و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

⁴دانشجو دکترای تخصصی روانشناسی عمومی،عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلا می واحد سراب

چکیده

تبیین علمی ارتباط ذهن و مغز حاصل تلفیق علوم اعصاب و روانشناسی است .در چند دهه اخیر دو انقلاب اساسی در این علم رخ داده است. اولی انقلاب شناختی که باعث شد روان شناسی رنگ و بوی شناختی به خود بگیرد و انقلاب دیگر و جدیدی که در یک دهه اخیر به اوج خود رسیده انقلاب در روش مطالعه است که این دگرگونی به «تصویر برداری کارکردی مغز» موسوم است. روشهایی چون: MRI، PET، SPECT، FMRI و ... از مهم ترین ابزارهای عینی، پژوهشی و تشخیصی عصب روانشناسان محسوب می شوند که برای مطالعه ارتباط مغز و ذهن مورد استفاده قرار می گیرند. هدف این پژوهش بررسی تاثیر گروه در مانی شناختی و آموزش شادکامی به صورت عینی در جریان خون موضعی مغز بیماران قبل و بعد از گروه در مانی شناختی و آموزش شادکامی می¬باشد. پژوهش حاضراز نوع نیمه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل می باشد.که با توجه به اهداف و سوالات پژوهش 3گروه تشکیل و از این تعداد به طور کاملا تصادفی در هر گروه12 نفر گنجانده شد، گروه اول شامل بیماران افسرده ای که از ترکیب دارو درمانی و جلسات گروه درمانی شناختی بهره مندخواهند شد،گروه دوم از ترکیب دارو درمانی و جلسات آموزش شادکامی استفاده خواهد کرد وگروه سوم که شامل بیماران افسرده ای که فقط دارو مصرف کرده و هیچ مداخله درمانی دریافت نخواهند کرد. ابزار مورد استفاده شامل :دستگاه توموگرافی با نشر فوتون واحد (SPECT) ،پرسشنامه ی افسردگی بک،-پرسشنامه شادکامی آکسفورد(آرجیل و لو 1990) و پرسشنامه جمعیت شناختی محقق ساخته میباشد.برای تحلیل توصیفی داده ها از میانگین,انحراف معیار و جداول و نمودارهای توزیع فراوانی استفاده شد.در سطح آمار استنباطی از تحلیل کوواریانس (ANCOVA) و تحلیل واریانس چند متغیری (MANOVA) و روش اندازه گیری مکرر و نرم افزار اماری spss استفاده گردید و یافته¬های زیر حاصل شد:-گروه درمانی شناختی و آموزش شادکامی در کاهش افسردگی موثر است.-بین میزان جریان خون در لوبهای پیش پیشانی و پیشانی راست و چپ گروه آزمایش و کنترل تفاوت معناداری وجود دارد اما این تفاوت معناداری در لوب گیجگاهی راست و چپ مشاهده نگردید.

کلیدواژه‌ها

گروه درمانی شناختی؛ آموزش شادکامی؛ لوب پیشانی؛ لوب گیجگاهی؛ SPECT