تأثیر بازی‌های ایفای نقش بر خلاقیت هیجانی و شناختی کودکان

روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی

مقاله 2، دوره 12، شماره 45، مهر 1394، صفحه 25-15   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

زهره علاء‌الدینی^* ؛ مهرداد کلانتری؛ محمدباقر کجباف؛ حسین مولوی

دانشگاه اصفهان

چکیده

این پژوهش با هدف تعیین تأثیر بازی­های ایفای نقش بر خلاقیت شناختی و هیجانی کودکان مقطع ابتدایی انجام شد. برای انتخاب نمونه­، نخست به چهار منطقه از مناطق 14گانه شهر اصفهان برای شرکت در دوره‎های افزایش خلاقیت آگهی داده شد. سپس 30 نفر از کودکان 7 تا 12 سال که ملاک­های ورود را داشتند، به عنوان نمونه انتخاب و به تصادف در دو گروه بازی ایفای نقش و کنترل قرار گرفتند. بازی‌های ایفای نقش به صورت گروهی و در 10 جلسه 90 دقیقه‌ای اجرا شد. اثربخشی بازی‌ها با استفاده از آزمون خلاقیت تورنس (1974) و آزمون خلاقیت هیجانی آوریل (1999) مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج تحلیل واریانس چندمتغیری نشان دادند این بازی‌ها می‌توانند نمره‎های افراد را در دو مقیاس خلاقیت شناختی (سیالی و ابتکار) و دو مقیاس خلاقیت هیجانی (آمادگی و نوگرایی) افزایش دهند. بر اساس یافته‎های پژوهش حاضر می‎توان نتیجه گرفت بازی ایفای نقش یک فعالیت مرجح برای ارتقای خلاقیت کودکان است.
 

کلیدواژه‌ها

خلاقیت شناختی؛ خلاقیت هیجانی؛ بازی ایفای نقش

مراجع

احمدی، ا. (1393). خلاقیت و ناراستگویی: توانایی توجیه رفتار غیراخلاقی. فصلنامه روا‌‌ن‌شناسی تحولی: روا‌ن‌شناسان ایرانی، 11 (41)، 41-31.

بهرامی، ه. (1377). آزمون‌های روانی. تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.

پیرخائفی، ع. (1376). بررسی رابطه هوش و خلاقیت در بین دانش‌آموزان پسر مقطع دوم نظری دبیرستان‌های شهر تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه علامه طباطبایی.

حسنی، ز. (1380). بررسی مقایسه‌ای اثرات روش‌های تدریس فعال بارش مغزی و حل مسئله با روش‌های رایج در پرورش خلاقیت دانش‌آموزان ابتدایی پایه چهارم شهرستان زاهدان (گزارش طرح پژوهشی چاپ نشده). زاهدان: آموزش و پرورش زاهدان.

جوکار، ب. و البرزی، م. (1387). رابطه ویژگی‌های شخصیت با خلاقیت شناختی و خلاقیت هیجانی. مطالعات روان‌شناختی، 6 (1)، 82-68. 

عابدی، ج. (1372). خلاقیت و شیوه‌ای نو در اندازه‌گیری آن. پژوهش‌های روان‌شناختی،21 (1)، 112-89.

کرمی، الف. (1381).اندازه‌گیری هوش کودک. تهران: روان‌سنجی.

گنجی، ح. (1377). آزمو‌ن‌های روانی. مشهد: دانشگاه امام‌رضا.

گیلک، م.، زاده‌محمدی، ع. و باقری، ف. (1392). رابطه تاب‌آوری و خودپنداشت یا خودکارآمدی معلولان جسمی دختر: نقش واسطه‌ای خلاقیت. فصلنامه روان‌شناسی تحولی: روان‌شناسان ایرانی، 9(35)، 315-307.

محمداسماعیل، الف. (1386). انطباق و هنجاریابی سیاهه نشانه‌های مرضی کودکان (ویرایش چهارم).  پژوهش در حیطه کودکان استثنایی، 7 (1)، 96-79.

Averill, J. R. (1999). Individual differences in emotional creativity: Structure and correlate. Journal of Personality, 6, 342-371.

Averill, J. R., & Thomas-Knowles, C. (1991). Emotional creativity. In K. T. Strongman (ed.), Internarional review of studies on emotion (pp. 263-295). London: Wiley.

Barron, F., & Leiry, H. (1981). Creative vision and expression in writing and painting. In Conference onthe Creative Person. Berkeley: University of Cali-forrnia, Institute of Personality Assessement and Research.

Beyer, J., & Lone, G. (2000). Autism and play. London: Jessica Kingsley Publishers.

Chung, T. S. (2012). Table-top role playing game and creativity. Journal of Thinking Skills and Creativity, 8, 56-71.

Craft, A. (2000). Creativity across the primary curriculum: Framing and developing practice. London: Routledge.

Curriculum Development Council  (2006).Guide to the pre-primary curriculum. HongKong: Curriculum Development Council of HKSAR.

Eckler, G. V. (2009). Play and the discovery of new ideas. Unpublished MA thesis. Georgia, Savannah College of Art and Design.

Faller, J. A. (2010). Playing with performance: How theatre brings creativity, communication and em-powerment to children facing hospitalization and life changing disorders. Unpublished MA Thesis, California State University, Sacramento.

Forgas, J. P. (2000). Feelingand thinking: The role of affect in social cognition. Paris: Cambridge Uni-versity Press.

Forgas, J. P., & George, J. M. (2001). Affective influences on judgments and behavior in organi-zations: An information processing perspective. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 86(1), 3-34.

George, J. M., & Zhou, J. (2002). Understanding when bad moods foster creativity and good ones don’t: The role of context and clarity of feelings. Journal of Applied Psychology, 87(4), 687-697.

George, J. M., & Zhou, J. (2007). Dual tuning in a supportive context: Joint contributions of positive mood, negative mood, and supervisory behaviors to employee creativity. Academy of Management Journal, 50 (3), 605-622.

Ghadiri, F., & Abdi, B. (2010). Factor structure of Emotional Creativity Inventory of  Iranian under- graduate students in Tehran Universities. Procedia Social and Behavioral Sciences, 5, 1836-1840.

Han, T. S. (2011). Tabletop role-playing games in Singapore case studies for education and em-powerment. MA Thesis, National University of Singapore. 

Hegarty, C. B. (2009). The value and meaning of creative leisure. Psychology of Aesthetics, Creativity, and the Arts, 3(1), 10-13.

Humphreys, J., Jiao, N., & Sadler, T. (2008). Emotional disposition and leadership preferences of American and Chinese MBA students. Interna-tional Journal of leadership Studies, 3, 162-180.

Ivcevic, Z., Brackett, M. A., & Mayer, J. D. (2007). Emotional intelligence and emotional creativity. Journal of Personality,75, 199-236.

Karwowski, M., & Soszynski, M. (2008). How to develop creative imagination? Assumptions, aims and effectiveness of role play training in creativity (RPTC). Thinking Skills and Creativity, 3(2), 163-171.

Kaufmann, G., & Vosburg, S. K. (2002). Mood effects in early and late idea generation. Crea-tivity Research Journal, 14(3 & 4), 317-330.

Kropotov, J. (2009). Quantitative EEG: Event-related potentials and neurotherapy. Boston: Elsevier Publication.

Lyubomirsky, S., King, L., & Diener, E. (2005). The benefits of frequent positive affect: Does happiness lead to success? Psychological Bulletin, 131(6), 803-855.

Mackay, D. (2001). The fantasy role-playing game: A new performing art. Jefferson, North Carolina and London: McFarland and Company Inc. Publishers.

Mullineaux, P. Y., & Dilalla, L. F. (2009). Preschool pretend play behaviors and early adolescent creativity. Journal of Creative Behavior, 43 (1),41-57.

Noorafshan, L., & Jokar, B. (2013). The effects of emotional intelligence on creativity. Social and Behavioral Sciences, 84, 791-795.

Prentice, R. (2000). Creativity: A reaffirmation of its place in early childhood education. Curriculum Journal, 11(2), 145-158.

Puchalska-Wasyl, M., & Chmielnicka-Kuter, E., & Ole´s, P. (2008). From internal interlocutors to psy-chological functions of dialogical activity. Journal of Constructivist Psychology, 21(3), 239-269.

Romero, E. J., & Cruthirds, K. W. (2006). The use of humor in the workplace. Academy of Management Perspectives, 20(2), 58-69.

Runco, M. (2004). Creativity. Annual Review of Psy-chology, 55, 657-687.

Russ, S. W. (2003). Play and creativity: Deve-lopmental issues. Scandinavian Journal of Educational Research, 47 (3), 291-303.

Schachter, E. M., Granero, A. G., Barrioluengo, M. S., Pineda, H. Q., & Amara, N. (2015). Disen-tangling competences: Interrelationships on creativity, innovation and entrepreneurship. Thinking Skills and Creativity, 16, 27-39.

Sprafkin, J., & Gadow, K. D. (1996). Early Child-hood Inventories Manual. Stony Brook, NY: Checkmate Plus.

Srinivasan, N. (2007). Cognitive neuroscience of creativity: EEG based approaches. Retrieved April 16, 2014, from: http//www.science direct.com

Stein, M. I. (1974). Stimulating creativity. New York: Academic Press.

Sutcliffe, M. (2002). Using role-play to teach under-graduate business students: Challenging the teacher, supporting the learner. Retrieved December 16, 2012, from: http://www.business. heacademy. ac.uk/ resources/reflect/ conf/2002/ sutcliffe/sutcliffe.

Sy, T., Cote, S., & Sasvedra, R. (2005). The con-tagious leader: Impact of the leader’s mood on the mood of group members, group affective tone, and group processes. Journal of Applied Psychology, 90(2), 295-305.

Tickell, D. C. (2011). The early years: Foundation for life, health and learning: An independent report on the early years foundation stage to her majesty’s government. Retrieved December 16, 2012, from http://www.education.gov. uk/tickell review (29.07.11).

Torrance, E. P. (1974). Norms, technical manual Torrance test of creative thinking, verbal test, forms A and B, figural test, forms A and B. Massachusetts: Personel Press.

Torrance, E. P. (1981). Empirical validation of criterion–referenced indicators of creative ability through a longitudinal study. The Creative Child and Adult Quarterly, 3, 136-140.

Williams, J. P., Hendricks, S. Q., & Winkler, W. K. (2006). Gaming as culture, essays on reality, identity and experience in fantasy games. Oxford University: McFarland and Company.

Zabelina, D. L., & Robinson, M. D. (2010). Child’s play: Facilitating the originality of creative output by a priming manipulation. Psychology of Aesthetics, Creativity, and the Arts, 4(1), 57-65