نقش هدف‎های پیشرفت در پیش‎بینی هیجان‎های ‎پیشرفت: اعتبارسنجی نظریه پکران

روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی

مقاله 8، دوره 12، شماره 45، مهر 1394، صفحه 98-87   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

مریم بردبار^* ؛ فریده یوسفی

دانشگاه شیراز

چکیده

پژوهش حاضر  به منظور تعیین نقش هدف‎های پیشرفت در هیجان‎های مثبت و منفی پیشرفت دانشجویان انجام شد. 161 نفر (95 دختر و 66 پسر) از دانشجویان دانشگاه شیراز با روش نمونه‎برداری خوشه‎ای چندمرحله‎ای انتخاب و به پرسشنامه هدف‎های پیشرفت (الیوت و مک گریگور، 2001) و پرسشنامه هیجان‎های پیشرفت (پکران، گوئتز، تیتز و پری، 2002) پاسخ دادند. نتایج تحلیل رگرسیون چندمتغیری همزمان نشان دادند هدف چیرگی‌ـ‌گرایشی، هیجان‎های پیشرفت لذت، امید و غرور را به صورت مثبت معنادار و هیجان‎های پیشرفت خستگی، اضطراب و شرم را به صورت منفی معنادار پیش‎بینی می‎کنند. هدف چیرگی-اجتنابی پیش‎بینی‎کننده‎ مثبت هیجان شرم بود و هدف عملکرد-اجتنابی هیجان‎های شرم، اضطراب و خستگی را به صوری مثبت معنادار پیش‎بینی کرد. این نتایج نشان می‎دهند هدف‎های پیشرفت، نقش مؤثری در تجارب هیجانی دانشجویان در محیط‎های پیشرفت ایفا می‎کنند.
 

کلیدواژه‌ها

هیجان‎های پیشرفت مثبت؛ هیجان‎های پیشرفت منفی؛ هدف‎های پیشرفت؛ دانشجویان

مراجع

ابراهیمی، س.، پاکدامن، ش. و سپهری، ص. (1390). روابط بین هدف‎های پیشرفت، جو کلاس، توانایی و سودمندی ادراک شده. فصلنامه روان‌شناسی تحولی: روان شناسان ایرانی، 29، 44-35.

ربانی، ز. و یوسفی، ف. (1391). بررسی نقش واسطه‌گری جهت‌گیری هدف در رابطه خودکارآمدی و ارزش تکلیف با انواع راهبردهای شناختی. مجله مطالعات آموزش و یادگیری، 63، 80-49.

سپهری، ص. (1385).تأثیر رشته‎های تحصیلی بر هدف‎های پیشرفت با تأکید بر باورهای شناخت‎شناسی. پایان‎نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه شیراز.

کدیور، پ.، فرزاد، و.، کاوسیان، ج. و نیکدل، ف. (1388). رواسازی پرسشنامه هیجان‎های تحصیلی پکران. فصلنامه نوآوری‌های آموزشی، 32، 38-7.

Archer, J. (1994). Achievement goals as a measure of motivation in University students. Contemporary Educational Psychology, 19, 430-446.

Barron, K. E., & Harackiewicz, J. M. (2001). Achie-vement goals and optimal motivation: Testing multiple goal models. Journal of Personality and Social Psychology, 80, 706-722.

Bipp, T., Steinmayr, R., & Spinath, B. (2008). Per-sonality and achievement motivation: Rela-tionship among Big Five domain and facet scales, achievement goals, and intelligence. Personality and Individual Differences, 44, 1454-1464.

Bodmann, S. (2009). Achievement goal systems: Impli-cations for research and educational policy. Unpublished PhD dissertation, University of Wisconsin.

Chen, G., Gully, S. M., Whiteman, J., & Kilcullen, R. N. (2000). Examination of relationships among trait like individual differences, state-like individual differences and learning performance. Journal of Applied Psychology, 85, 835-847.

Daniels, L. M., Haynes, T. L., Stupnisky, R. H., Perry, R. P., Newall, N. E., & Pekrun, R. (2008). Individual differences in achievement goals: A longitudinal study of cognitive, emotional, and achievement outcomes. Contemporary Educational Psychology, 33, 584-608.

Deci, E. L., & Ryan, R. M. (1985). Intrinsic motivation and self-determination in human behavior. New York: Plenum.

Deemer, E. D., Martens, M. P., & Podchaski, E. J. (2007). Counseling psychology students’ interest in research: Examining the contribution of achieve-ment goals. Training and Education in Professional Psychology, 1, 193-203.

Dykman, B. M. (1998). Integrating cognitive and motivational factors indepression: Initial tests of a goal-orientation approach. Journal of Personality and Social Psychology, 74, 139-158.

Elliot, A. J. (2006). The hierarchical model of approach-avoidance motivation. Motivation and Emotion, 30, 111-116.

Elliot, A. J., & McGregor, H. A. (2001). A 2×2 achievement goal framework. Journal of Perso-nality and Social Psychology, 80, 501-519.

Elliot, A. J., & Murayama, K. (2008). On the measure-ment of achievement goals: Critique, illustration, and application. Journal of Educational Psycho-logy, 100, 613-628.

Goatz, T., Pekrun, R., Hall, N. C., & Hagg, L. (2006). Academic emotions from a social-cognitive perspective: Antecedent and domain specificity of students’ affect in the context of Latin instruction. British Journal of Educational Psychology, 76, 289-308.

Gutman, L. M. (2006). How student and parent goal orientations and classroom goal structures influence the math achievement of African-Americans during the high school transition. Contemporary Educa-tional Psychology, 31, 44-63.

Harackiewicz, J. M., Barron, K. E., Pintrich, P. R., Elliot, A. J., & Thrash, T. M. (2002). Revision of achievement goal theory: Necessary and illu-minating. Journal of Educational Psychology, 94, 638-645.

Huang, C. (2011). Achievement goals and achievement emotions: A meta-analysis. Educational Psycho-logy Review, 23, 359-388.

Jang, L. Y., & Liu, W. C. (2012). A 2×2 achievement goals and achievement emotions: A cluster analysis of students’ motivation. Journal of Psychology and Education, 27, 59-76.

Lehmann, R. L. (2002). Enhancing the valuing of and commitment to effortful achievement: An achie-vement goal approach. Paper presented in AERA annual meeting.

Meyer, D. K., & Turner, J. C. (2002). Discovering emotion in classroom motivation research. Edu-cational Psychologist, 37, 107-114.

Pekrun, R., Cusack, A., Murayama, K., Elliot, A. Thomas, K. (2014). The power of anticipated feedback: Effects on students’ achievement goals and achievement emotions. Learning and Instru-ction, 29, 115-124.

Pekrun, R. (2006). The Control-Value Theory of achie-vement emotions: Assumptions, corollaries, and im-plication for educational research and practice. Educational Psychology Review, 18, 315-341.

Pekrun, R. (2008). Individual differences in achie-vement goals: A longitudinal study of cognitive, emotional, and achievement outcomes. Contem-porary Educational Psychology, 33, 584-608.

Pekrun, R., Elliot, A. J., & Maier, M. A. (2006). Achievement goals and discrete achievement emo-tions: A theoretical model and prospective test. Journal of Educational Psychology, 98, 583-597.

Pekrun, R., Elliot, A. J., & Maier, M. A. (2009). Achievement goals and achievement emotions: Testing amodel of their joint relations with aca-demic performance. Journal of Educational Psy-chology, 101, 115-135.

Pekrun, R., & Frese, M. (1992). Emotions in work and achievement. In C. Cooper & I. Robertson (Eds.), International review of industrial and organi-zational psychology. Chichester, England: Wiley.

Pekrun, R., Goetz, T., Titz, W., & Perry, R. P. (2002). Academic emotions in student's self-regulated learning and achievement: A program of qualitative and quantitative research. Educational psychologist, 37, 91-105.

Pintrich P. R., AnneMarie M. C., & Kempler, M. (2003). Current issues in achievement goal theory and research. International Journal of Educational Research, 39, 319-337.

Pintrich, P. R., & Schunk, D. H. (1996). Motivation in education: Theory, research, and applications. Englewood Cliffs, NJ: Merrill.

Putwain, D. W., Sander, P., & Larkin, D. (2013a). Using the 2×2 framework of achievement goals to predict achievement emotions and academic performance. Learning and Individual Differences, 25, 80-84.

Putwain, D. W., Larkin, D., & Sander, P. (2013 b). A reciprocal model of achievement goals and learning related emotions in the first year of undergraduate study. Contemporary Educational Psychology, 38, 361-374.

Ryan, A. M., Patrick, H., & Shim, S. (2005).Differential profiles of students identified by their teacher as having avoidant, appropriate, or dependent help-seeking tendencies in the classroom. Journal of Educational Psychology, 97, 275-285.

Schutz, P. A., & Lanehart, S. L. (2002). Introduction: Emotions in education. Educational Psychologist, 37, 67-68.

Schutz, P., & Pekrun, R. (2007). Emotion in education. San Diego: Elsevier Academic.

Sheldon, K. M., & Elliot, A. J. (1999). Goal striving, need satisfaction and longitudinal well-being: The self-concordance model. Journal of Personality and Social Psychology,76, 482-497.

Shih, S. (2008). The relation of self-determination and achievement goals to Taiwanese eighth graders’ behavioral and emotional engagement in school-work. Elementary School Journal, 108, 313-334.

Sideridis, G. D. (2005). Goal orientation, academic achievement, and depression: Evidence in favor of a revised goal theory framework. Journal of Educational Psychology, 97, 366-375.

Sins, P. H. M., Joolingen, W. R. V., Savelsbergh, E. R., & Hout-Wolters, B. (2008). Motivation and perfor-mance within a collaborative computer-based mode-ling task: Relations between students' achievement
goal orientation, self-efficacy, cognitive processing, and achievement. Contemporary Educational Psy-chology, 33, 58