تعداد نشریات | 418 |
تعداد شمارهها | 9,985 |
تعداد مقالات | 83,466 |
تعداد مشاهده مقاله | 76,597,320 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 53,709,014 |
بررسی آلودگی گوسفندان و بزهای کشتاری کشتارگاه تبریز به انگلهای خونی در سال 1388 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
بهداشت مواد غذایی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
مقاله 3، دوره 1، 1 بهار، خرداد 1390، صفحه 17-21 اصل مقاله (149.33 K) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
نویسندگان | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
حسین هاشمزادهفرهنگ* 1؛ پریسا شهبازی2؛ فرهاد فردمنافیراد3 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1گروه پاتوبیولوژی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، تبریز، ایران. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2گروه پاتوبیولوژی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
3دانشآموخته دانشکده دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، تبریز، ایران | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
چکیده | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
رعایت بهداشت مواد غذایی تأثیر بسیار مهم و مستقیمی در روی سلامت و بهداشت انسان دارد و گوشت نشخوار کنندگان کوچک مانند بز و گوسفند از موارد مهم رژیم غذایی و پروتئین مصرفی انسان بهشمار میروند که بررسی کیفیت و ارزیابی بهداشتی آنها یکی از مهمترین مسایل بهداشت مواد غذائی میباشد. در این بررسی جهت آشکار شدن وضعیت قبل از کشتار گوسفندان و بزهای کشتارشده در کشتارگاه تبریز که به مصرف غذائی انسان میرسند از 200 رأس گوسفند مورد آزمایش 37 مورد (5/18 درصد) واجد آلودگی بودند که در بین آنها 9 مورد (5/4 درصد) بهوسیله بابزیااوویس و 6 مورد (3 درصد) هم بهوسیله بابزیااوویس و هم بابزیاموتازی آلوده بودند. ضمناً 11 مورد (5/5 درصد) به تیلریا اوویس و 1 مورد (5/0 درصد) به آناپلاسمااوویس آلوده بودند. از 200 رأس بز مورد آزمایش 34 مورد (17 درصد) واجد آلودگی به انواع انگلهای خونی بودند که از این میان 28 مورد (14 درصد) به بابزیااوویس و 6 مورد (3 درصد) هم به بابزیااوویس و هم بابزیاموتازی آلوده بودند. از تعداد 200 رأس گوسفند مورد آزمایش و 200 رأس بز مورد آزمایش در فصول مختلف سال، بالاترین آلودگی در فصل تابستان مشاهده گردید. در رابطه با گوسفندان و بزهای مورد بررسی اختلاف معنیداری در شیوع آلودگی مابین جنسهای نر و ماده مشاهده نگردید. در این بررسی با توجه به آلودگی بالای انگلهای خونی در گوسفندان و بزهای کشتاری کشتارگاه تبریز لزوم انجام بازرسیهای قبل از کشتار بهصورت جدیتر و همچنین استفاده از آزمایشهای خونی و سرولوژیکی تشخیصی مشخص گردید. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
کلیدواژهها | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
انگلهای خونی؛ گوسفند؛ بز؛ کشتارگاه تبریز | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
اصل مقاله | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
بررسی آلودگی گوسفندان و بزهای کشتاری کشتارگاه تبریز به انگلهای خونی در سال 1388
حسین هاشمزادهفرهنگ*1، پریسا شهبازی2، فرهاد فردمنافیراد3
1- گروه پاتوبیولوژی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، تبریز، ایران. 2- گروه پاتوبیولوژی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران. 3- دانشآموخته دانشکده دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، تبریز، ایران *نویسنده مسئول مکاتبات:hh_farhang@yahoo.com (دریافت مقاله: 18/10/89 پذیرش نهایی: 6/11/ 89)
چکیده رعایت بهداشت مواد غذایی تأثیر بسیار مهم و مستقیمی در روی سلامت و بهداشت انسان دارد و گوشت نشخوار کنندگان کوچک مانند بز و گوسفند از موارد مهم رژیم غذایی و پروتئین مصرفی انسان بهشمار میروند که بررسی کیفیت و ارزیابی بهداشتی آنها یکی از مهمترین مسایل بهداشت مواد غذائی میباشد. در این بررسی جهت آشکار شدن وضعیت قبل از کشتار گوسفندان و بزهای کشتارشده در کشتارگاه تبریز که به مصرف غذائی انسان میرسند از 200 رأس گوسفند مورد آزمایش 37 مورد (5/18 درصد) واجد آلودگی بودند که در بین آنها 9 مورد
واژههای کلیدی: انگلهای خونی، گوسفند، بز، کشتارگاه تبریز
مقدمه بیماریهای بابزیوز، تیلریوز و آناپلاسموز در ایران وقوع و شیوع گستردهای داشته و از بیماریهای خطرناک و مهم تکیاختهای خونی در گوسفندان و بزها میباشند که سالیانه در فصول بهار و تابستان بیماری شدید و کشندهای را با علایم تب، زردی، کمخونی و لاغری ایجاد میکنند. ناقلین این بیماریها کنهها میباشند. گسترش این تکیاختهها در سطح جهان وسیع بوده و در کشور ما نیز در اکثر مناطق وجود دارد. در ایران قشر زیادی به دامپروری اشتغال دارند، نگهداری و پرورش گوسفند و بز یک عامل زیربنایی در معیشت آنها محسوب میشود و بخش عمدهای از مایحتاج غذایی و پروتئینی مردم کشور از طریق مصرف گوشت گوسفند و بز تأمین میشود. لذا این موضوع از لحاظ اقتصادی دارای اهمیت ویژهای است (HashemzadehFarhang, 2006).
مواد و روشها جهت نمونهگیری طی فصول مختلف سال و در ماههای میانی هر فصل (ماههای اردیبهشت، مرداد، آبان و بهمن) به کشتارگاه مراجعه و از 50 رأس بز و 50 رأس گوسفند که در خط کشتار بودند قبل از انجام کشتار نمونههای خونی از عروق انتهایی اخذ گردید. ابتدا موهای سطح پشتی گوش تراشیده شده و پس از آشکار شدن رگهای سطحی و ضدعفونی با پنبه الکل با استفاده از سر سوزن 18 خونگیری و گسترشهای خونی تهیه میگردید. گسترشهای تهیهشده پس از انتقال به آزمایشگاه با استفاده از متانل تثبیت و سپس در جارهای شیشهای شیاردار، گسترشهای تهیهشده بهمدت 30 دقیقه در رنگ کیمسا قرار داده شده و بعد از رنگآمیزی و شست و شوی لامها با آب مقطر از نظر آلودگی به انواع انگلهای خونی مورد بررسی میکرسکوپیکی قرار میگرفتند طی این بررسی در مجموع 400 نمونه گسترش خونی تهیه، رنگآمیزی و بررسی گردید.
یافتهها نتایج مربوط بهمیزان آلودگی به انگلها در گوسفندان و بزهای تحت مطالعه در جدول 1 نشان داده شده است. بر اساس نتایج کلی از 200 رأس گوسفند مورد مطالعه 37 راس ( 5/18 درصد) واجد آلودگی و از 200 رأس بز مورد مطالعه 34 راس (17 درصد) واجد آلودگی به انواع انگلهای خونی بودند نتایج مربوط به میزان آلودگی گوسفندان و بزها در فصول مختلف سال بهترتیب در جداول 2 و 3 نشان داده شده است. از تعداد 200 رأس گوسفند و 200 رأس بز مورد آزمایش در فصول مختلف سال، بالاترین آلودگی در فصل تابستان مشاهده گردید (جدول 2 و 3). فراوانی و درصد گونه انگل های مشاهده شده در گوسفندان وبزها به ترتیب در جداول 4 و5 آورده شده است. در رابطه با بزهای مورد آزمایش در بررسی انجامیافته از 200 رأس بز مورد بررسی 34 مورد آلوده به انگلهای خونی بودند که گونه انگلهای مشاهدهشده در جدول شماره 5 ذکر گردیده است و نتایج مربوط به میزان شیوع اختصاصی آلودگی به تفکیک جنسیت بزها و گوسفندان در جداول در رابطه با بزهای مورد بررسی نیز از 200 رأس بز مورد آزمایش 100 رأس مربوط به جنس نر و 100 رأس مربوط به جنس ماده بودند و اختلاف معنیداری در شیوع آلودگی مابین جنسهای نر و ماده مشاهده نگردید (جدول شماره 6). در رابطه با گوسفندان مورد بررسی نیز از 200 رأس گوسفند مورد آزمایش 100 رأس مربوط به جنس نر و 100 رأس مربوط به جنس ماده بودند و اختلاف معنیداری در شیوع آلودگی ما بین جنسهای نر و ماده مشاهده نگردید ( جدول شماره 7).
جدول1: میزان آلودگی به انواع انگلهای خونی در گوسفندان و بزهای مورد آزمایش
جدول2: میزان آلودگی گوسفندان مورد آزمایش در فصول مختلف سال
جدول 3: میزان آلودگی انگلی در بزهای مورد آزمایش در فصول مختلف سال
جدول 4: گونههای انگلی مشاهده شده در گوسفندان مورد آزمایش
جدول 5: گونهانگلهای خونی مشاهدهشده در بزهای مورد آزمایش
جدول 6: درصد آلودگی انگلی در بین جنسهای نر و ماده بزها
جدول7: درصد آلودگی انگلی در بین جنسهای نر و ماده گوسفندان
بحث و نتیجهگیری یکی از معضلات کشتارگاه های دام مواجه شدن با حیوانهای تبدار و با لاشههای زرد بعد از کشتار است که بعضاً باعث حذف لاشه و خسارات اقتصادی زیادی میشود و در مواردی نیز بهعلت آنکه بیماری در اوایل آلودگی میباشد عوارض آن بهصورت ظاهری در در بررسی حاضر اختلاف معنیداری میان شیوع آلودگی در جنسهای نر و ماده مشاهده نگردید که در مطابق با بررسی سایر محققین میباشد. در بررسی رزمی و همکاران (2003) در مشهد، شیوع آلودگی به انگلهای خونی میان جنسهای نر و ماده گوسفند اختلاف معنیدار گزارش نشده است. همچنین در مطالعه دیگری که در سال 1383 در استان خوزستان توسط هاشمزاده و همکاران انجام گرفته است نسبت آلودگی مابین جنسهای نر و ماده اختلاف معنیدار گزارش نشده است. این یافتهها با نتایج بهدستآمده از این مطالعه همخوانی دارد. در یک بر اساس نتایج بهدستآمده از این بررسی، پیشنهاد میگردد بازرسی قبل از کشتار در مورد دامهای کشتاری اجرا
منابع Durrani, A.Z., Younus, M., Kamal, N. and Shakoori. A.R. (2011). Prevalence of Ovine Theileria Aktas, M., Altay, K. and Dumanli, N. (2005). Survey of Theileria parasites of sheep in eastern Turkey using polymerase chain reaction. Small Rumin. Res, 60: 289–293. Altay, K., Dumanli, N., Holman, P.J. and Aktas, M. (2005). Detection of Theileria ovis infected sheep by nested PCR. Vet. Parasitol, 127: 99–104. Blood, D.C. and Handerson, J.A. (1989). Veteriney Medicine 7 edition. Bailiere Tindall. London, pp: 202-301. Hashemzadehfarhang, H. (2006). Planning the ELISA kit for B. ovis and seroepidmiological survey of its in Khuzestan province. Ph.D. thesis. Veterrinary faculty of shahid chamran university. [In Farsi] Kaufman, J. (1995). Parasitic infections of domestic animals. Brikhar Boston, 1st edition. Levine, N.D. (1985). Veterinary protozoology, first edition, Iowa st university press, Ames, pp:308-311. Mellhorn, H. (1988). Parasitology in focus, facts and trends, springer verlag Berline, Heidelberg, pp: 304-400. Mahdavi, S. (2001). Survey on prevalence of blood parasites of sheep in Tabriz abattoir at 2001. DVM thesis 626. Tabriz branch Islamic Azad University. [In Farsi] Razmi, G.R., Dastjerdi, K., Hossieni, H., Naghibi, A., Barati, F. and Aslani, M.R. (2006). An epidemiological study on anaplasma infection in cattle, sheep, and goats in Mashhad Suburb, Khorasan Province, Iran. Annals of the New YorkAcademy of Sciences, 1078:479-81. Razmi, GR., Eshrati, H. and Rashtibaf, M. (2006). Prevalence of Theileria spp. infection in sheep in South Khorasan province, Iran.Veterinary Parasitology, 140:239-43. Soulsby, E.J.L. (1986). Helminths, arthropods and protozoa of domesticated animals, 7th Edition, Baillier Tindall. London, 718. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
مراجع | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Durrani, A.Z., Younus, M., Kamal, N. and Shakoori. A.R. (2011). Prevalence of Ovine Theileria Species in District Lahore, Pakistan. Pakistan J. Zool, 43,57-60. Aktas, M., Altay, K. and Dumanli, N. (2005). Survey of Theileria parasites of sheep in eastern Turkey using polymerase chain reaction. Small Rumin. Res, 60: 289–293.
Altay, K., Dumanli, N., Holman, P.J. and Aktas, M. (2005). Detection of Theileria ovis infected sheep by nested PCR. Vet. Parasitol, 127: 99–104.
Blood, D.C. and Handerson, J.A. (1989). Veteriney Medicine 7 edition. Bailiere Tindall. London, pp: 202-301.
Hashemzadehfarhang, H. (2006). Planning the ELISA kit for B. ovis and seroepidmiological survey of its in Khuzestan province. Ph.D. thesis. Veterrinary faculty of shahid chamran university. [In Farsi]
Kaufman, J. (1995). Parasitic infections of domestic animals. Brikhar Boston, 1st edition.
Levine, N.D. (1985). Veterinary protozoology, first edition, Iowa st university press, Ames, pp:308-311.
Mellhorn, H. (1988). Parasitology in focus, facts and trends, springer verlag Berline, Heidelberg, pp: 304-400.
Mahdavi, S. (2001). Survey on prevalence of blood parasites of sheep in Tabriz abattoir at 2001. DVM thesis 626. Tabriz branch Islamic Azad University. [In Farsi]
Razmi, G.R., Dastjerdi, K., Hossieni, H., Naghibi, A., Barati, F. and Aslani, M.R. (2006). An epidemiological study on anaplasma infection in cattle, sheep, and goats in Mashhad Suburb, Khorasan Province, Iran. Annals of the New YorkAcademy of Sciences, 1078:479-81. Razmi, GR., Eshrati, H. and Rashtibaf, M. (2006). Prevalence of Theileria spp. infection in sheep in South Khorasan province, Iran.Veterinary Parasitology, 140:239-43.
Soulsby, E.J.L. (1986). Helminths, arthropods and protozoa of domesticated animals, 7th Edition, Baillier Tindall. London, 718. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,220 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 386 |