بررسی فعالیت ضد میکروبی عصاره ریشه زرشک بی‌دانه حاصل از استخراج توسط آب مادون بحرانی

نوآوری در علوم و فناوری غذایی

مقاله 11، دوره 7، شماره 4 - شماره پیاپی 26، اسفند 1394، صفحه 95-103   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

نرگس رحیمی^{* 1}؛ سید علی مرتضوی²؛ عبدالمجید مسکوکی³؛ امیرحسین الهامی راد²؛ قدیر رجب زاده⁴

¹دانش آموخته دکترای علوم و صنایع غذایی، واحد سبزوار، دانشگاه آزاد اسلامی، سبزوار، ایران

²گروه علوم و صنایع غذایی، واحد سبزوار، دانشگاه آزاد اسلامی، سبزوار، ایران

³گروه فراوری موادغذائی، پژوهشکده علوم و صنایع غذایی خراسان رضوی، مشهد ، ایران

⁴گروه نانو فناوری موادغذائی، پژوهشکده علوم و صنایع غذایی خراسان رضوی، مشهد، ایران

چکیده

افزایش مقاومت به انواع آنتی بیوتیک­ها از مهمترین چالش­ هائیست که در زمان مصرف این داروها مطرح می­باشد. در همین راستا علاقه به استفاده از داروهای با منشاء گیاهی در سطح جهان رو به افزایش است .در این پژوهش به منظور ارزیابی تاثیرروش استخراج بربرین توسط آب مادون بحرانی ، در مقایسه با بربرین استاندارد، بر فعالیت ضد میکروبی عصاره از پودرریشه زرشک، استفاده گردید و اثرات ضدمیکروبی این پودر بر علیه باکتری استافیلوکوکوس اورئوس، اشرشیاکلی و مخمر کاندیدا آلبیکنس بررسی و با بربرین خالص مقایسه گردید. نتایج نشان دادند که فعالیت ضد میکروبی این ماده بر علیه باکتری­های گرم مثبت بیشتر از انواع گرم منفیست و میزان MBC  برای اشرشیاکلی ومیزان لازم برای کشندگی کاندیدا آلبیکنس بیش از80میلی­گرم/میلی­لیتر در حالیکه برای استافیلوکوکوس اورئوس حدود  mg/ml70تعیین گردید. فعالیت ضد میکروبی بربرین نیز در غلظت­های مشابه با عصاره  نتایج مشابهی داشت. در واقع ترکیبات همراه با بربرین در عصاره، تاثیری بر میزان فعالیت بربرین موجودر عصاره نداشت.  

کلیدواژه‌ها

فعالیت ضد میکروبی؛ ریشه زرشک بی دانه؛ استخراج توسط آب مادون بحرانی؛ استافیلوکوکوس اورئوس؛ اشرشیاکلی؛ کاندیدا آلبیکنس

مراجع

- پویان، م. 1385. راهنمای گیاهان داروئی، وزارت جهاد کشاورزی، سازمان تحقیقات وآموزش کشاورزی، معاونت آموزش وتجهیز نیروی انسانی.

2- صفائی خرم، م. جعفرنیا، س. و خسرو شاهی، س. 1387. مهمترین گیاهان داروئی جهان. انتشارات آموزشگاه کشاورزی سبز ایران، چاپ دوم. صفحات 236 -239.

3- ضیاء، م. ع. بیات، منصور و خلخالی، حسین.1390. تاثیر اسانس آویشن بر کاندیدا آلبیکنس جدا شده از بیماران مبتلا به کاندیدیازیس دهانی در شرایط آزمایشگاهی. مجله دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد، دوره 13، شماره 3 ، 44-52.

4- Abeytunga, B.T.U. Pathirante, B.N. and Ratnayaka, W.M.S.R. 2000. Characterisation and assessment of antifungal activity of chemically modified Berberine. J.Nath.Sci Foundation Sri Lanka, 28(3):215-225.

5- Anis, K.V., Kuttan, G., Kuttan, R.1999. Role of berberine as an adjuvant response modifier during tumor therapy in mice. Pharm. Pharmacol. Commun. 5,697-700

6-Cernakova, M and Kostalova, D. 2002. Antimicrobial activity of Berberine –a constituent of Mahonia aquifolium . Folia microbial, 47(4),375 -378

7- Choi, B.H. Ahn, I.S. Kim, Y.H. Park, J.W. Lee, S.Y.Hyun, C.K. and Do, M.S. 2006. berberine reduces the expression of adipogenic enzymes and inflammatory molecules of 3T3–L1 adipocyte.Exprimental and Molecular Medicine. 38(6):599-60.

8 - Fatehi ,M. Saleh, Tarek M. Fatehi-Hassanabad, Z. Farrokhfal, KH.  Jafarzadeh, M. Davodi, S . 2005. A pharmacological study on Berberis vulgaris fruit extract . Journal of Ethnopharmacology 102 : 46–52

9-Fernandez, L. Daruliza, K. Sudhakaran, S. and  Jegathambigai, R. 2012. Antimicrobial activity of Piper sarmentosum against methicilin- resistant Staphylococcus aureus(MRSA), Escherchia coli, Vibrio Cholerea and Streptococcus pneumoniae. Europaean Review for Medicinal and Pharmacological Sciences. 16(3):105-111.

10-Freila, M.L.Giannini, F. Pucci, G.Sturniolo, A. Rodero, L.Pucci, O. Balzareti, V. and Enriz, R. D. 2003. Antimicrobial activity of aqueous extracts and of berberine isolated from Berberis Heterophylla.Fitoterapia , 74:702-705.

11- Li, A. Zhu, Y. Li, X. Tian ,X. 2007. Antimicrobial activity of four species of Berberidaceae. Fitoterapia, 78: 379–381

12- Livia, S. Daniela, K. Darina, L. Daniela, K. and Victor, K. 2004. Antimicrobial activity of Mahonia aquifolium crude extract and its major isolated alkaloids. Phytoth.Res, 18:674-676

13- Pfoze ,N.L. Kumar, Y.Myrbon, B.Bhagobaty ,R. K. and Joshi, S.R. 2011 .In Vitro antibacterial activity of alkaloid extract from stem bark of Mahonia manipurensis Takeda. Journal of medicinal Plant Research. 5(5), 859-861.

14- Schiff, Pl.1987.Alkaloids: Chemical and Biological Perspectives (Pelletier SW ed) ,5, Willy, New York.

15- Schmeller, T.Latz-Bruning, B.and Wink, M. 1997. Biochemical activities of berberine, palmatine and sanguinarine mediating chemical defence against microorganisms and herbivores.Phytochemistry 44,257-266.

16-Supeetha, S. Sharadadevi, M. Sequeira, P. S. Jithesh , J.Shreyas Tikare,T.  and Amit, M. 2012 . Antifungal activity of Ginger Extract on Candidia Albicans: An In-Vitro Study. Journal of Dental Sciences and Research,2 (2): 1-5

17-Vinatoru, M. 2001 An overview of the ultrasonically assisted extraction of bioactive principles from herbs . Ultrasound Sonochemistry, 8:303-313.

18-Yoga Latha , L. darah, I.Jain, K. Sasidharan, S. 2011.Effect of avernonia cinerea Less methanol extract on growth and morphogenesis of Candida albicans.European review For Medical and Pharmacological Sciences, 15:543-549.

19-Zhang, D. Li, A.  Xie, J. and Ji, C. 2010.In vitro antibacterial effect of berberine hydrochloride and enrofloxacin to fish pathogenic bacteria. Agriculture Research. 41, 1095-1100

20- Zhank, R.X., Dougherty, D.V. and Rosenblum, M.L. 1990. Laboratory studies of berberine used alone and in combination with 1,3-bis(2- chloroethyl)-1-nitrosourea to treat malignant brain tumors.Brit.Med .J.103, 658-665.