بهینه‌سازی فرآیند استخراج پرس سرد ترکیبات فنلی،آنتوسیانین و ویتامین ث از میوه زرشک بی‌دانه به روش سطح پاسخ

نوآوری در علوم و فناوری غذایی

مقاله 2، دوره 6، شماره 1 - شماره پیاپی 19، خرداد 1393، صفحه 11-23   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

چکیده

میوه زرشک بیدانه (Berberis vulgaris) منبع سرشار از آنتوسیانین ها، ترکیبات فنلی و ویتامین ث است و کاربرد روش‌هایی برای استخراج این ترکیبات با ارزش که بتوان بیشترین ماده فراسودمند را با کمترین ناخالصی و حداقل تخریب بدست آورد از اهمیت بسزایی برخوردار است. در این تحقیق فرایند استخراج مواد زیست فعال موجود در میوه زرشک بیدانه با استفاده از پرس سرد و بهینه‌سازی فرایند استخراج به روش سطح پاسخ انجام گرفت. جهت پیش‌بینی رفتار نمونه‌ها، مدل چند جمله‌ای درجه ی دوم و از طرح مربع مرکزی با تعداد 13 تیمار و 5 تکرار در نقاط مرکزی استفاده گردید. فاکتورهای متغیر شامل فشار (87/35- 35/14 مگاپاسکال) و زمان استخراج (6-2 دقیقه) و پاسخ‌ها میزان آنتوسیانین، ویتامین ث، ترکیبات فنلی، فعالیت آنتی اکسیدانی و بازده عصاره استخراج شده بودند. طبق نتایج حاصل شرایط بهینه استخراج با پرس سرد فشار 26 مگاپاسکال و زمان 48/4 دقیقه بود. که در این شرایط میزان ترکیبات فنلی (132/345 میلی گرم اسید گالیک در 100 میلی‌لیتر عصاره) ،آنتوسیانین(908/100میلی گرم در لیتر)، فعالیت آنتی اکسیدانی (52/84 درصد)، ویتامین ث (55/3118 میلی گرم در لیتر) و بازده استخراج 92 درصد بود. نتایج این تحقیق نشان داد روش سطح پاسخ ابزاری سودمند برای بهینه سازی متغیر های فرایند استخراج مواد زیست فعال میوه زرشک با پرس سرد می باشد تا بتوان از این شرایط بهینه در صنعت بهره جست.

کلیدواژه‌ها

زرشک؛ روش سطح پاسخ؛ آنتوسیانین؛ فعالیت آنتی اکسیدانی؛ پرس سرد