بهینه یابی فرایند تولید پودر عصاره هل تولیدی با امواج فراصوت به روش سطح پاسخ

نوآوری در علوم و فناوری غذایی

مقاله 5، دوره 9، (ویژه نامه قوچان)بیست و سومین کنگره صنایع غذایی، اردیبهشت 1396، صفحه 35-40   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

علی محمدی ثانی^{* 1}؛ مریم ملکی خوشنود¹؛ احمد اسماعیل زاده²

¹باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، دانشگاه ازاد اسلامی واحد قوچان

²با شگاه پزوهشگران جوان و نخبگان،دانشگاه آزاد اسلامی،واحد قوچان

چکیده

هل، دارای عطر و طعم بسیار مطلوبی بوده و از زمان‌های بسیار دور، بعنوان ادویه‌ای با ارزش مطرح بوده است. نمایه معطر مطبوع این دانه به وجود عصاره خاص آن مربوط است که مزایای درمانی نیز دارد. برخی تحقیقات نشان دادند که این عصاره دارای خواص بازدارندگی بر رشد قارچ بوده، و همچنین خواص ضد اسپاسم، تسکین درد و ضد التهابی دارد. در این پژوهش، بهینه سازی فرایند تولید پودر عصاره هل سبز به روش امواج فراصوت و با تکنیک سطح پاسخ مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور از دو فاکتور درصد حلال (0، 40، 80% اتانول) و زمان فرایند (5، 10، 15دقیقه) در دمای ثابت 25 درجه سانتی گراد استفاده شد. درصد حلال و زمان اولتراسوند، با استفاده از روش طرح کامپوزیت مرکزی (CCD) بهینه‌سازی شد. میزان دو ترکیب اصلی هل شامل 1،8-سینئول و آلفا-ترپنییل استات که 90 درصد آرومای هل را تشکیل می دهند به عنوان شاخص کیفیت پودر هل درنظر گرفته و به روش گاز کروماتوگرافی-طیف‌سنجی جرمی (GC-MS) آنالیز گردید.  شرایط بهینه‌سازی بطریق FID-GC بدست آمده بیانگر این بود که 72 درصد اتانول و زمان 15 دقیقه فراوری نقطه بهینه بود و درصد استخراج 1،8-سینئول و آلفا-ترپنییل استات به ترتیب برابر 32.43% و 79.32%  تعیین شد. همچنین فراصوت راندمان استخراج را نسبت به روش سنتی تقطیر آبی به طور قابل ملاحظه ای بهبود داد. 

کلیدواژه‌ها

هل سبز؛ امواج فراصوت؛ 1؛ 8-سینئول؛ آلفا-ترپنییل استات