پیش‌بینی عضویت نوجوانان و جوانان در گروههای معتاد و غیرمعتاد براساس حمایت اجتماعی ادراک‌شده، سبک‌های دلبستگی، سبک‌های هویتی و صفات شخصیتی

دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی

مقاله 4، دوره 13، شماره 3 - شماره پیاپی 49، آذر 1391، صفحه 33-45   

نویسندگان

علی حسینی المدنی^* ؛ یوسف کریمی؛ هادی بهرامی

دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، گروه روانشناسی

چکیده

  هدف از انجام این پژوهش تعیین نقش حمایت اجتماعی ادراک شده، سبک‌های دلبستگی، سبک‌های هویتی و صفات شخصیتی در تمیز نوجوانان و جوانان معتاد و غیرمعتاد است. در این مطالعۀ علّی ـ مقایسه‌ای جامعۀ آماری همۀ مردان معتاد 15 تا 25 ساله (معتادان به مواد مخدر و مواد محرک) بستری‌شده در مرکز بازپروری توسکا متعلق به جمعیت خیریۀ تولد دوباره در منطقۀ افسریه تهران است. همچنین جامعۀ آماری افراد غیرمعتاد نیز مردان 15 تا 25 سالۀ ساکن در منطقۀ افسریه است. برای نمونه‌گیری 60 معتاد و 60 غیرمعتاد به روش در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای سنجش عبارت‌اند از: پرسشنامه‌های حمایت اجتماعی ادراک‌شده (زیمت و همکاران، 1988)، سبک‌های دلبستگی بزرگسالان (بشارت، 1379)، سبک‌های هویت برزونسکی ( ISI-6G ، وایت و همکاران، 1998)، و NEO-FFI (کاستا و مک‌کری، 1992). برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش تحلیل ممیز استفاده شد. یافته‌ها نشان داد که به کمک متغیرهای گفته‌شده می‌توان عضویت در گروههای معتاد و غیرمعتاد را پیش‌بینی کرد. تابع حاصل به روش همزمان قادر به تبیین 7/61 درصد و در روش گام به گام 60 درصد از واریانس تفاوت در گروههای معتاد و غیرمعتاد بود (001/0 > P ). با مقایسۀ ضرایب استاندارد در روش همزمان و گام به گام، هویت هنجاری، حمایت اجتماعی ادراک‌شده و مسؤولیت‌پذیری به ترتیب بیشترین نقش را در تمایز دو گروه معتاد و غیرمعتاد داشتند. پیش‌بینی عضویت گروهی نشان داد که در روش گام به گام 7/86 درصد از افراد در گروههای معتاد و غیرمعتاد به‌درستی طبقه‌بندی شده‌اند.

کلیدواژه‌ها

شخصیت؛ هویت؛ حمایت اجتماعی؛ دلبستگی؛ اعتیاد؛ نوجوانان