مقایسۀ اثربخشی روش آموزش معماهای فرضی کلبرگ، روش معماهای زندگی واقعی و روش القای هیجان مثبت بر تصمیم‌گیری اخلاقی

دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی

مقاله 2، دوره 16، شماره 3 - شماره پیاپی 61، آبان 1394، صفحه 13-24   

نویسندگان

توران علیزاده^{* 1}؛ شعله امیری²؛ محمد طاهر نشاط دوست²؛ هوشنگ طالبی²

¹دانشجوی دکتری روان شناسی تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان)، عضو هیأت علمی دانشگاه فرهنگیان پردیس کوثر یاسوج، ایران

²عضو هیأت علمی دانشگاه اصفهان، ایران

چکیده

این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی آموزش روش معماهای فرضی کلبرگ، معماهای زندگی واقعی و القای هیجان مثبت بر تصمیم‌گیری اخلاقی دختران نوجوان انجام شد. روش پژوهش از نوع شبه‌آزمایشی (پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون) با گروه گواه بود. جامعۀ آماری پژوهش را همۀ دانش‌آموزان دختر پایۀ اول دبیرستان شهر یاسوج در سال تحصیلی (93ـ1392) تشکیل می‌دادند. با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای 120 دانش‌آموز دختر انتخاب و به‌طور تصادفی در چهار گروه 30نفری جایگزین شدند. مداخله در گروههای آزمایشی شامل 8جلسۀ 70 دقیقه‌ای، آموزش به کمک روش معماهای فرضی کلبرگ و معماهای زندگی واقعی بود، یک گروه هم تحت القای هیجان مثبت قرار گرفت. افرادگروه آزمایش و گواه تکلیف تصمیم‌گیری اخلاقی روزانه (استارکی و همکاران، 2011) را به‌عنوان پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری تکمیل کردند. نتایج تحلیل کواریانس نشان داد که تمامی روش‌های مداخله بر تصمیم‌گیری اخلاقی مؤثر بوده‌اند (05/0P < /span>=).  نتایج آزمون تعقیبی L.S.D. نشان داد که بین گروه مداخله با گروه گواه (001/P < /span>=)، تفاوت معنی‌دار وجود داشت. هر چند، بین گروههای مداخله‌ای با یکدیگر تفاوت معنی‌داری وجود نداشت.

کلیدواژه‌ها

معماهای فرضی کلبرگ؛ معماهای زندگی واقعی؛ القای هیجان مثبت؛ تصمیم‌گیری اخلاقی؛ دانش‌آموزان دختر پایۀ اول دبیرستان

مراجع

Arsenio, W.F &amp; .Lemerise, E.A. (2007). Aggression and moral development: Integrating social information Processing and moral domain models. Child Development, 75: 987-1002. Armstrong, E. (1994). Ethics and professionalism in accounting education: A sample course. Journal of Accounting Education, 11: 79 -92. Bower, G.H. (2005). Mood and memory. American Psychologist. 36: 129-148. Berkowitz, M.W. &amp; Bier, M. (2005). What works in character education: A research driven gide for educatrs. University of Missouri-St. Louis, Washington, DC. Available atWeb: www.Character. Beyer, L.E. )2007(. The moral contours of teacher education. Journal of Teacher Education, 48: 245-253. Clore, G.L. &amp; Huntsinger, J.R. )2007(. How emotions inform judgment and regulate thought. Trends in Cog Cognitive Sciences. 11, 393- 399. Colby, A.&amp; Kohlberg, L. )1987(. The measurement of moral judgment. Heoretical Foundations and Research Validation, New York ,Cambridge University Press. Chang, F.Y. )1994(. School teacher’s moral reasoning: Moral development in the professions.Psychology and Applied Ethics, 40: 71-83. Cummings. R., Maddux, C.D., Cladianos, &amp; Richmond, A .)2009). Moral reasoning of education students: The effects of direct instruction in moral development theory and participation in moral dilemma discussion. Teacher College Record, 112: 621-644. Eisenberg, N. )2000(. Emotion, regulation and moral development. Annual Review of Psychology, 51: 665–697. Festinger, L.A. )1975(. Theory of Cognitive Dissonance, Row, Peterson and Company. Fredikson, B.L. (2004). The role of positive emotions in positive psychology. American Psychologist, 56: 218-226. Greene, J.D. )2011(. Dual process morality and the personal and the impersonal distinction. Journal of Experime-ntal Social Psychology, 45: 581-588. Greene. J.D., Sommerville, R.B., Nystrom, L.E., Darley, J.M. &amp; Cohen, J.D. (2001). An investigation of emotional engagement in moral judgment. Trends in Cognitive Science, 293: 210- 218. Greir, L. &amp; Firestone, I. )2005(. The effects of an intervention to advance moral reasoning and efficiency. Child Study Journal, 128: 267-277. Gibbs, J.C. (2006). Should Kohlbergs cognitive developmental approach to morality be replaced with a more pragmatic approach? Comments on Krebs and Denton. Psychological Review, 13: 666-671. Hauser, M., Cushman, F., Young, L., Xing, J.K. &amp; Mikhail, H. )2007(. Dissociation between moral judgment and justifications. Mind &amp; Language, 12: 1-21. Haidt, J. )2008(. The new synthesis in moral psychology. Science Journal, 316: 998-1002. Huebner, B., Dwyer, S. &amp; Hauser, M. )2010(. The role of emotion in moral. Journal of Psychology, 734: 1-19. Haffman, H., Wolf, Y. &amp; Rabinson, M. )2010(. Moral judgment by criminals and conformists as a tool for examination of sociological predictions. International Journal of Offender Therapy and Comparative Criminology, 41: 180-198. Izard, C.E., Fine, S., Schultz, D., Mostow, A., Ackerman, B. &amp; Youngstrom, E.A. (2001). Emotion knowledge as a predictor of social behavior and academic competence in children at risk. Psychological Journal, 12: 18-33. Johnston, D.W. )2007(. Moral emotion expectancies and moral behavior in adolescence. Honours Bachelor of Arts, University of Western Ontario, 45: 124-144. Johnston, M. &amp; Krettenauer, T. (2010): Moral self and moral emotion expectancies as predictors of anti- and prosocial behaviour in Adolescence: A case for mediation? Wilfrid Laurie University, Waterloo, Canada. Krebs, D. &amp; Denton, K. )2005(. Toward a more pragmatic approach to morality: A critical evaluation of Kohlbergs model. Psychological Review, 112: 629-649. Lemerise, E. &amp; Arsenio, W.F. (2000). An integrated model of emotion processes and cognition in social information processing. Child Development, 71: 107-118. Lind, G. (2005). Moral dilemma discussion revisited- the Konstanz method. European Journal of Psychology, 11: 18-34. Lind, G. )2006(. Effective moral education: The Konstanz method of dilemma discution. Journal of Psychology, 3: 189-196. Latif, D., Dunn, B.) 2008(. The relationship between ethical dilemma discussion and moral development. American Journal Pharmaceutical, Papers in Education. 23: 37-52. Lang, P.J., Bradly, M.M. &amp; Cutehbert, B.N. )2005(. International affective picture system (IAPS): Affective Rating of pictures and instruction manuai.Florida: Center for the Study of Emotion &amp; Attention. Narvaez, J. )2002(. Does reading moral stories build character? Education Psychology Review. 14: 155-171. Schlaefli, A., Rest, J.R. &amp; Thoma, S.J. )1985(. Does moral education improve moral judgment? A meta-Analysis of intervention studies using the defining issues test. Review of Educational Research, 55: 319-352. Starcke, K., Polzer, C., Wolf, T. &amp;Brand, M. )2011). Does stress alter everyday moral decision making? Journal of Psychoneuroendocrinology, 36: 210-219. Strohminger, N., Lewis, R.L. &amp; Meyer, D.E. )2011(. Divergent effects of different positive emotions on moral judgment. Journal of Cognition, 119: 295–300. Turiel, E. )2006(. Thought, emotions, and social interactional processes in moral development. In: Killen M, Smetana J (eds). Handbook of Moral Development. Mahwah, NJ, 2: 7–36. Wark, G.R.&amp; Krebs, D.L. )2000(. The construction of moral dilemma in everyday life. Journal of Moral Education, 29: 5-21 Walker, L.J. )2003(. The moral and measure: An sappriasal of the Minnesota Approach to moral developmental. Journal of Moral Education, 3: 3-14. Wolfrom, M.K. (2005). Factors that influence moral reasoning in adults: Investigating the relationship between logical and moral reasoning. Journal of Moral Education of School Psychology, 12: 271-286.