تبیین مبانی فلسفی (معرفت شناسی) آموزش فلسفه برای کودکان در ایران

پژوهش در برنامه ریزی درسی

مقاله 1، دوره 12، شماره 46، مهر 1394، صفحه 1-9   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

زهرا جبل عاملی فروشانی¹؛ علیرضا یوسفی^{* 2}؛ یحیی قائدی³؛ نرگس کشتی آرای⁴

¹1دانشجوی دکتری فلسفه تعلیم و تربیت

²2دانشیار گروه آموزش پزشکی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

³3دانشیار گروه فلسفه دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

⁴4استادیار گروه علوم تربیتی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران

چکیده

یکی از برنامه‌های مؤثر در پرورش تفکر، فلسفه برای کودکان است و برای دستیابی مطلوب به نتایج آن بایستی، ابتدا مبانی این برنامه با مبانی برنامه درسی ملی سازگار و سپس بر اساس مبانی بومی شده به تدوین محتوا پرداخته شود. هدف پژوهش حاضر، ارائه مبانی فلسفی (معرفت شناسی) برنامه فلسفه برای کودکان در ایران است که با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی و با استفاده از نظام مقوله بندی قیاسی و ترکیب سازوار انجام شده است.اطلاعات با استفاده از روش کتابخانه‌ای جمع‌آوری شده و با به کارگیری نظام مقوله بندی قیاسی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج به دست آمده، بیانگر اختلافات و تشابهاتی بین مبانی معرفت شناسی فلسفه برای کودکان در غرب و برنامه درسی ملی است. حاصل ترکیب سازوار بین آنها مبانی معرفت شناسی فلسفه برای کودکان در ایران است که عبارت از: معرفت دارای دوسطح حقیقی و اعتباری است؛ توانایی انسان در کشف و خلق معرفت؛ معرفت در عین ثبات، پویا نیز است. ابزار شناخت متعدد و عبارت از: حواس، خیال، تفکر، عقل، شهود و مکاشفه؛ محدودیت شناخت آدمی و توجه به واقع گرایی حداقلی؛ معرفت نگاه جامع به نیازهای انسان در جهت بهبود شرایط مادی و معنوی؛ معرفت، روش تحقیق درباره مسائل فلسفی است؛ منابع شناخت متعدد است، وحی، طبیعت، عقل.

کلیدواژه‌ها

فلسفه برای کودکان؛ مبانی فلسفی (معرفت شناسی) ترکیب سازوار؛ پرورش تفکر

مراجع

Alavi, Hamid, Reza. (2007). Basic factors in education philosophy and philosophical-educational schools of thoughts. Kerman: Shahid Bahonar University press. Bagheri KHosrow , Sajadieh N & Tavassoli T. (2010). Approaches and methods of research in philosophy of education,Tehran: Institute of Social and Cultural Studies. Craig, Edward: (General editor) (1998). Routledge Encyclopedia of Philosophy, London: Routledge Daniel Marie-France, Gagnon Mathieu. (2011). Developmental process of dialogical critical thinking in groups of pupils aged 4 to 12 years , journal of Creative Education, 2 (5): 418-428. DeVries Rheta. (2000). Vygotsky, Piaget, and Education: a reciprocal assimilation of theories and educational practices. New Idea in Psychology,18: 187-213. Fernyhough, Charles. (2008). Getting Vygotskian about theory of mind: Mediation, dialogue, and the development of social understanding. Developmental Review, 28: 225- 262. Fisher, Robert. (2006). "Talking to Think", in: D. Jones and Hodson, Unlocking Speaking and Listening, London: David Fulton Press. Fisher, Robert. (2006). Teaching thoughts to children. Safaei Moghadam, M, & Najarian, A (Trans). Ahvaz: Rasesh. Ghaedi, Yahya. (2004). Teaching philosophy to children (theoretical bases). Tehran: Davavin. Golding, Clinton. (2007). ‘Pragmatism, Constructivism and Socratic Objectivity: The Pragmatist Epistemic Aim of Philosophy for Children’, Conference Presentation ©2007Philosophy of Education Society of Australasia Haynes Joanna. (2008). Children as philosophers: Learning Through Enquiry and Dialogue in the Primary Classroom ,London:Routledge Falmer, pages 176. Johnson Carl. (2007). Philosophy for Children as a Paradigmatic Example of Rational Inquiry. Retrieved. (2010). from http://www. indexofpdf. com/ search-inqu+rito+policial. html. Kam, Philip. (2005). Mental stories 1, an investigation for children (2nd ed). Bagheri, A (Trans). Tehran: Amirkanbir. Karimi, Hosein, & Khosronejad, Mortaza. (2002). Teaching philosophy to children through literature, analyzing Lipman pattern. Children literature conferene. Karimi, Roohalah. (2010). Does philosophy for children leads to relativism?. Thoughts and children, human science and cultural studies, 1(2), 101-119. Lipman, Mathew. (2003). "Thinking in Educations", New York: Cambrigde University Press Lipman, Mathew. (2009). "Educating Through Philosophical Inquiery: A Pedagogy of Action and Reflection, An Interveiwe with Maurastriano", in: Farhang Quarterly Journal of Humanities and Cultural Studies, Vol. 22, No. 69. Moser, Paul, (2003). Realism, identicalness, skepticism. Fathizade, M. Zehn, 14. Seyf, Ali, Akbar. (2008). New training psychology, learning and teaching psychology (6th ed). Tehran: Doran. Shoari Nejad, Ali, Akbar. (2009). New philosophies of training. Tehran: Etelaat. Shokoohi, GHolam hosein. (2007). Bases and basics of education (28th ed). Mashhad: Astane Ghodse Razavi. Solomon David. L. (2000). Philosophical Inquiry in Instructional Technology [microform]: The Forgotten Pathway toLearning,http://www. eric. ed. gov/contentdelivery/ servlet/ ericservlet?accno=ed 439700. The American Heritage Dictionary: http://ahdictionary.com/ Yarmohammadian, Mohammad, Hosein. (2010). basics of curriculum planning (7th ed). Tehran: Yadvareye Ketab