نقد مقابله ای ترجمه های قرآن کریم«پنج مترجم فرهیخته: آیتی، حداد عادل، خرمشاهی، فولادوند و مکارم شیرازی + نویسنده»

مطالعات نقد ادبی

مقاله 1، دوره 12، شماره 45، شهریور 1396، صفحه 9-29   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

محمد حسن تقیّه^*

استادیار دانشگاه پیام نور، تهران

چکیده

ترجمه متون مقدس و دینی ـ به ویژه قرآن کریم ـ به ۳ رکن نیاز دارد: الف ـ تخصص زبانی؛ ب ـ حرفه ای بودن در ترجمه؛ ج ـ موضوع. بی گمان نداشتن زبان و نثر معیار، سفارشی بودن بیشتر ترجمه ها، استفاده نکردن بیشتر مترجمان قرآن از فرهنگ لغات یک و یا دو زبانه، امانت دار لفظ بودن تا معنا ، و گنگ و نامفهوم بودن از جمله مشکلات ترجمه های قرآن مجید است. بی گمان خود قرآن کریم هیچ گونه «ابهام»ی ندارد. اگر در ترجمۀ متون دیگر مانند متون علمی و ادبی اشتباهی رخ دهد،‌ در نهایت یک اشتباه است اما در ترجمۀ متون دینی ـ به ویژه قرآن کریم ـ موضوع فرق می‌کند. وحیانی بودن، ارتباط مستقیم با عقیده دین مداران و کهن بودن موجب فرق داشتن متن قرآن کریم با دیگر متون شده است. پژوهشگر در این اثر پژوهشی ترجمۀ آیه هایی از قرآن کریم را از پنج مترجم برجستۀ کشور «آیتی، حداد عادل، خرمشاهی، فولادوند و مکارم شیرازی» را برگزیده است. سپس برای این که تنها به نقد دیگران نپرداخته باشد ترجمۀ خود را نیز در پایان ترجمه ها آورده است. در این میان نکته ای ترجمه ای برای هر آیۀ مبارک را نیز یادآور می کند تا با عرضة ترجمه­های گوناگون،‌ دست مخاطب برای انتخاب ترجمة روان­تر و فصیح­تر باز باشد.

کلیدواژه‌ها

قرآن کریم؛ ترجمه؛ نقد ترجمه؛ منتقد؛ آیتی؛ حداد عادل؛ خرمشاهی؛ فولادوند؛ مکارم شیرازی

مراجع

قرآن کریم، ترجمه محمد حسن تقیه (در دست چاپ)

آیتی، عبد المحمّد.(۱۳۷۴). «ترجمه قرآن کریم»، تهران: انتشارات سروش، چاپ چهارم

ابن منظور.(بی تا). «لسان العرب»، لبنان، بیروت: دار صادر

أنیس، ابراهیم و ... .(۱۹۸۷). «المعجم الوسیط»، لبنان، بیروت: انتشارات امواج

جُرّ، خلیل.(۱۳۶۷). «فرهنگ لاروس»، ترجمه حمید طبیبیان، تهران: انتشارات امیر کبیر

حداد عادل، غلامعلی.(۱۳۹۰). «ترجمه قرآن کریم»، مشهد: آستان قدس رضوی

حموی، صبحی و ... .(۲۰۰۱). «المنجد فی اللغة العربیة المعاصرة»، لبنان، بیروت: دار المشرق

خرمشاهی، عبد الصمد.(۱۳۸۲). «ترجمه قرآن کریم»، تهران: ناشر: گلشن، چاپ دوم

شرتونی، رشید.(۱۳۹۰). «مبادئ العربیة ج.4»، محمد حسن تقیه: ترجمه، شرح، حل تمرین و ... ، شیراز: انتشارات نوید

فولادوند، محمد مهدی.(۱۳۸۴). «ترجمه قرآن کریم» قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه، چاپ پنجم

مسعود، جبران.(۱۹۸۶). «الرائد»، لبنان، بیروت: دار العلم للملایین

معلوف، لویس.(۱۹۸۷). «المنجد فی اللغة و الأعلام»، لبنان، بیروت: دار المشرق

معین محمد.(۱۳۸۶). «فرهنگ فارسی معین»، چاپ نهم، تهران: انتشارات امیر کبیر

مکارم شیرازی، ناصر.(۱۳۷۳). «ترجمه قرآن کریم»، قم: دار القرآن الکریم، چاپ دوم