واکاوی معنایی آسیب‌های برآمده از فضای مجازی در روابط بین زوجین در شهر اصفهان

دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی

مقاله 5، دوره 19، شماره 3 - شماره پیاپی 73، آبان 1397، صفحه 62-78   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30486/jsrp.2018.544562

نویسندگان

ریحانه شجاعی جشوقانی¹؛ احمد احمدی^{* 2}؛ رضوان جزایری³؛ عذرا اعتمادی⁴

¹دانشجو دکتری، گروه مشاوره، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

²استاد، گروه مشاوره، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

³استادیار، گروه مشاوره، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

⁴دانشیار، گروه مشاوره، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

چکیده

هدف این پژوهش واکاوی معنایی آسیب‌های برآمده از فضای مجازی در روابط بین زوجین در شهر اصفهان بود که با رویکردی تفسیرگرایانه و با تأکید بر اهمیت معناهای ذهنی و معنایی زوجین آسیب‌های برآمده از فضای مجازی را کشف و مورد مطالعه قرار داد. روش پژوهش از نوع روش کیفی (تحلیل تماتیک) بود. جامعة آماری پژوهش، همة زوجین شهر اصفهان که از فضای  مجازی استفاده می‌کردند، بود (سال 1394 و 1395). از بین آن‌ها 35 زوج بر مبنای نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. داده‌ها از طریق انجام مصاحبه‌های عمیق نیمه‌ساخت‌یافته جمع‌آوری شدند. برای تحلیل داده‌ها از طرحِ تحلیل تماتیک براون و کلارک (2006) استفاده شد. یافته‌های پژوهش نشان‌دهندة این بود که آسیب‌های برآمده از فضای مجازی در روابط بین زوجین شامل دو بعد مشکلات درون‌فردی و  بین‌فردی است. مشکلات درون‌فردی شامل اعتیاد اینترنتی، تغییر سبک زندگی و متزلزل شدن ارزش‌ها (ارزش‌های فرهنگی، خانوادگی و اجتماعی) بود و مشکلات بین‌فردی شامل مشکلات جنسی، روابط فرازناشویی آنلاین و کاهش صمیمیت بود.

کلیدواژه‌ها

واکاوی معنایی؛ فضای مجازی؛ روابط زوجین؛ مشکلات درون‌فردی؛ مشکلات بین‌فردی

مراجع

صداقت، ک و اسدیان، ع. (1393). تبیین جامعه‌شناختی عوامل اجتماعی مؤثر بر طلاق (مطالعة موردی: شهرستان قائم‌شهر). جامعه‌شناسی کاربردی. 25(2)، 116 – 97.

عابدی جعفری، ح؛ تسلیمی، م. س؛ فقیهی، ا و شیخ‌زاده، م. (1390). تحلیل مضمون و شبکه مضامین: روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در داده‌های کیفی. فصلنامة اندیشه مدیریت راهبردی، 5(2)، 198 – 151.

قاسمی، ه. (1387). آسیب‌شناسی روابط زوجین: لایه‌های زیرین ناسازگاری، مجله حوراء. 29.

محمدپور، ا. (1392). روش تحقیق کیفی: ضد روش 2، مراحل و روندهای عملی در روش‌شناسی کیفی. تهران. انتشارات جامعه‌شناسان.

ملک احمدی، ح؛ عدلی‌پور، ص و پیرنیا، ز. (1393).، آسیب‌شناسی آثار هرزه‌نگاری اینترنتی بر روابط جنسی زوج‌ها. فصلنامة رسانه و خانواده (10 و 11)،  50 – 29.

مولودی،گ و محمودی،ل.(۱۳۹۴). بررسی رابطه رسانه‌های جمعی بر میزان طلاق زوجین بین سال‌های 93-1385 شهر پاوه، دومین کنفرانس ملی و اولین کنفرانس بین‌المللی پژوهش‌های نوین در علوم انسانی. تهران. مؤسسه مدیران ایده‌پرداز پایتخت ویرا.

وحیدا، ف و نیازی، م. (1383). تأملی در مورد رابطه بین ساختار خانواده و مشارکت اجتماعی در شهر کاشان، فصلنامة علوم اجتماعی. 23، 145 - 117.

Braun, V. & Clarke, V. (2006). Using thematic analysis in psychology. Qualitative Research in Psychology, 3(2), 77-101.

BridgesA. J. MorokoffP. J. (2011). Sexual media use and relational satisfaction in heterosexual couples. Personal Relationships,18: 562–585

Chi Kim, Ch & Lin, L & Wen, X. (2009). The Impact of Media and New Culture on Hong Kong Families, Hong Kong: Faculty of Education. The University of Hong Kong.

El Khouli, M. (2013). The Most Important Negative Aspects of Using Social Networking Affecting the Family Stability in Abu Dhabi- A Pilot Study. International Journal of Engineering and Technology, 5(1), 84 – 90.

Eynona, R&Helsperb, E. (2013). Family dynamics and Internet use in Britain: What role do children play in adults' engagement with the Internet?Information, Communication & Society, 18(2), 156-171.

Hatfield, E., Rapson, R. L.,& Martel, L. D. (2007). Passionate Love and Sexual Desire. In S, Kitayama, S., Cohen, D. (Eds). Handbook of Cultural Psychology. (760-779). New York: Guilford Press

Henline, B. H., & Harris, S. M. (2006). Pros and cons of technology use within close relationships. Poster presented at the annual conference of the American Association for Marriage and family Therapy, Austin, TX

Hertlein, k. M.  Cravens J. D. (2014).Assessment and Treatment of Internet Sexuality Issues.Current Sexual Health Reports, 6:56–63

Kammerl, R & Kramer, M. (2016). The changing media environment and its impact on socialization processes in families, StudiesinCommunicatioSciences. Studies in Communication Sciences. 16(1), 21 – 27.

King, N., & Horrocks, C. (2010). Interviews in qualitative research. London, Sage publication

Larson J. H. Holman T. B. (1994). Predictors of marital quality and stability. Family Relations., 43:  228–237.

 Maddox A. M., Rhoades G. K. Markman H. J. (2011). Viewing sexually-explicit materials alone or together: Associations with relationship quality. Archives of Sexual Behavior, 40: 441–448

McGoldrick, M., Giordano, J., & Garcia-Preto, N. (2005). Ethnicity & Family Therapy. New York: Guilford Press

McGrath, S. (2012). New Media Technologies in the Household, National University of Ireland

Maynooth. Department of Sociology, Electronic Culture and Social Change.

McKenna, K. Y. A., Green, A. S., & Cleason, M. E. J. (2002). Relationship formation on the Internet: What’s the big attraction? Journal of Social Issues, 58, 9–31.

Mileham Beatriz L. A. (2007). Online infidelity in Internet chat rooms:an ethnographic explorationComputers in Human Behavior, 23:11–31

Muusses L. D. Kerkhof P. Finkenauer C. Internet pornography and relationship quality: A longitudinal study of within and between partner effects of adjustment, sexual satisfaction and sexually explicit internet material among newly-weds Computers in Human Behavior. 2015; 45: 77-84

Stefanesco, C., Chirita, V., Chirita, R., & Chele, G. (2007). "Network Identity, the Intenet Addiction and Romanian Teenagers". Proceedings of the 4th Wseas/Iasme International Conference on Engineering Education, Agios Nikolaos,CreteIsland, Greece. Department Psychiatry. SOS. Buciom. RomaniaSchneider, J. P. (2000). Effects of cybersex addiction on the family: Results of a survey. Sexual Addiction and Compulsivity, 7, 31–58

Thatcher, A., Wrestschko, G. & Fridjhon, P. (2008). Online flow experiences, problematicinternet use and internet procrastination. Computers in Human Behavior, 24, 2236- 2254.

Valcke, M., Bonte, S., De Wever, B. & Rots, I. (2010). Internet parenting styles and the impact oninternet use of primary school children. Computers & Education, 55, 454- 464

Zhu, J. H & He, Z. (2002). Diffusion, Use Impact of the Internet in Hong Kong. Journal of Computer-Mediated Communication, 7(2), 330 – 351.