رابطه راهبردهای مدیریت دانش، مهارت‌های کارآفرینی و توانمندسازی کارکنان با اثربخشی سازمانی و ارائه الگوی مناسب

فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی

مقاله 8، دوره 12، شماره 3 - شماره پیاپی 45، آذر 1397، صفحه 141-160   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

غلامرضا زند¹؛ قدسی احقر^{* 2}؛ امینه احمدی³

¹دانشجوی دکتری مدیریت آموزش عالی، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

²دانشیار سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی، پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش، تهران، ایران

³دانشیار گروه علوم تربیتی، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

هدف این پژوهش بررسی رابطه راهبردهای مدیریت دانش، مهارت‌های کارآفرینی و توانمندسازی کارکنان با اثربخشی سازمانی و ارائه الگوی مناسب بود. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش اجرا ترکیبی (کمی و کیفی) بود. جامعه پژوهش در بخش کیفی خبرگان رشته مدیریت آموزشی و مدیریت آموزش عالی بودند که با استفاده از اصل اشباع نظری تعداد 30 نفر با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند و در بخش کمی کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی استان تهران در سال 1397 بودند که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 300 نفر با روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شدند. برای جمع‌آوری اطلاعات و داده‌ها از روش‌های کتاب‌خانه‌ای، مصاحبه نیمه‌ساختاریافته و پرسشنامه‌های مدیریت دانش (نوناکا و تاکیوچی، 1995)، مهارت‌های کارآفرینی (اسمیت، 2003)، توانمندسازی کارکنان (اسپریتزر، 1995) و اثربخشی سازمانی محقق‌ساخته استفاده شد. روایی صوری و محتوایی ابزارها با نظر متخصصان و پایایی آنها با روش آلفای کرونباخ تایید شد. برای تحلیل داده‌های بخش کیفی از روش تحلیل محتوا و داده‌های بخش کمی از روش‌های تحلیل عاملی اکتشافی، همبستگی و مدل‌سازی معادلات ساختاری استفاده شد. مولفه‌های اثربخشی سازمانی شامل تعهد سازمانی، سلامت سازمانی، نوآوری سازمانی و رضایت شغلی بود. بین راهبردهای مدیریت دانش، مهارت‌های کارآفرینی و توانمندسازی کارکنان و ابعاد آنها با اثربخشی سازمانی همبستگی مثبت و معنادار وجود داشت. همچنین شاخص‌های برازش مدل حاکی از برازش مناسب مدل بود.
 

کلیدواژه‌ها

مدیریت دانش؛ مهارت‌های کارآفرینی؛ اثربخشی سازمانی