شناسایی مولفه‌های سرمایه اخلاقی سازمان‌ها (مطالعه موردی)

فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی

مقاله 11، دوره 12، شماره 3 - شماره پیاپی 45، آذر 1397، صفحه 209-223   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

مصطفی قاسمی^{* 1}؛ بابک جمشیدی نوید²؛ مهرداد قنبری²؛ علیرضا مرادی³

¹دانشجوی دکتری، گروه حسابداری، واحد علوم و تحقیقات کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران

²استادیار، گروه حسابداری، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران

³استادیار، گروه اقتصاد، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران

چکیده

هدف این پژوهش شناسایی مولفه‌های سرمایه اخلاقی سازمان‌ها بود. این مطالعه ترکیبی از نوع توصیفی-پیمایشی بود. جامعه پژوهش اساتید و خبرگان دانشگاهی رشته حسابداری و حسابداران بودند. نمونه پژوهش در بخش کیفی 12 نفر از اساتید و خبرگان دانشگاهی در رشته حسابداری بودند که با روش در دسترس انتخاب و در بخش کمی 150 نفر از حسابداران بودند که با روش تصادفی انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از مصاحبه و پرسشنامه محقق‌ساخته سرمایه اخلاقی (48 گویه‌ای) استفاده شد. روایی صوری و محتوایی این ابزار توسط متخصصان تایید و پایایی آن بر اساس ضریب آلفای کرونباخ 88/0 محاسبه شد. داده‌ها با روش تحلیل عاملی اکتشافی تحلیل شدند. یافته‌ها نشان داد که سرمایه اخلاقی دارای چهار مولفه رهبری اخلاقی، فرهنگ اخلاقی، فضای اخلاقی و اعتبار سازمان بود که به‌ترتیب شامل 5، 3، 3 و 3 عامل بودند. پنج عامل صداقت، اعتماد، خدمات، تواضع و تنظیم فعالیت‌ها 21/87 درصد از تغییرات رهبری اخلاقی، سه عامل پیشتیبانی، تایید و ابراز عقاید مخالف 09/86 درصد از تغییرات فرهنگ اخلاقی، سه عامل فضای ابزاری، فضای خیرخواهی و فضای اصولی 46/76 درصد از تغییرات فضای اخلاقی و سه عامل کیفیت محصول و خدمات، مسئولیت اجتماعی و عملکرد مالی 74/86 درصد از تغییرات اعتبار سازمان را تبیین کردند.

کلیدواژه‌ها

سرمایه اخلاقی؛ سازمان‌ها؛ رهبری اخلاقی