اثر مهاری جدایه‌های بومی انتروکوک‌ بر برخی از باکتری‌های بیماری‌زای غذایی

بهداشت مواد غذایی

مقاله 3، دوره 9، 1 (33) بهار، فروردین 1398، صفحه 35-48   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jfh.2019.545853

نویسندگان

صبا تفکیکی¹؛ شهرام حنیفیان^{* 2}

¹دانش‌آموخته کارشناسی ارشد علوم و صنایع ‌غذایی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

²دانشیار گروه علوم و صنایع غذایی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

چکیده

انتروکوکوس‌ها جزو باکتری‌های لاکتیکی هموفرمانتاتیو هستند و به‌طور معمول در شیر خام و فرآورده‌های آن یافت می‌شوند. هدف مطالعه حاضر جداسازی انترکووس‌ها از شیر خام و فرآورده‌های سنتی شیر در منطقه تبریز و مطالعه اثر مهاری گونه‌های انتروکوکوس بر برخی از باکتری‌های بیماری‌زای غذایی می‌باشد. برای این منظور 105 نمونه (15 عدد از هر یک از نمونه‌های شیر خام، ماست، پنیر، خامه، کره، دوغ و کشک) مورد آزمایش قرار گرفت. پس از جداسازی و شناسایی افتراقی گونه‌ها، 24 جدایه با در نظر گرفتن نوع نمونه و تنوع گونه‌ای انتروکوکوس، انتخاب شدند. با توجه به پتانسیل بیماری‌زایی گونه‌های فکالیس و فاسیوم، جدایه‌های این دو گونه به‌ترتیب از نظر وجود ژن‌های حدت Esp و Asa1 ارزیابی گردیدند. اثر مهاری جدایه‌های انتروکوکوس با استفاده از روش دولایه (Overlay)، بر 9 باکتری‌های مهم بیماری‌زای غذایی آزمایش شد. بر اساس نتایج مطالعه، 9 گونه فاسیوم، فکالیس، گالیناروم، اویوم، ماندتی، کازلیفلاووس، هایرا، ساکارولیتیکوس و رافینوسوس به‌دست آمدند. تمامی جدایه‌ها اثر مهاری بر میکروب‌های شاخص داشتند؛ با این توضیح که اثر مهاری در بین گونه‌های مختلف و هم‌چنین سویه‌های مختلف یک گونه متفاوت برآورد شد. بیشترین اثرات ضدباکتریایی مربوط به گونه‌های انتروکوکوس فکالیس و فاسیوم بود. ارزیابی مولکولی نشان داد از مجموع 5 جدایه انتروکوکوس فکالیس، 2 جدایه حاوی ژن حدت Esp بودند. در مورد گونه فاسیوم ژن حدت Asa1 در هیچ یک از 6 جدایه ردیابی نشد. در صورت انجام آزمایش‌های تکمیلی در ارتباط با اثبات ایمن بودن انتروکوکوس‌ها، می‌توان از اثر مهاری آن‌ها علیه باکتری‌های بیماری‌زای غذایی استفاده نمود.
 
 

کلیدواژه‌ها

انتروکوکوس؛ شیر خام؛ فرآورده‌های سنتی شیر؛ اثر آنتاگونیستی؛ روش دولایه

مراجع

●Aguilar, C., Vanergas, C. and Klotz, B. (2011). Antagonistic effect of Lactobacillus strains against Escherichia coli and Listeria monocytogenes in milk. Journal of Dairy Research, 78(2): 136–143.
●Alvarado, García Almendárez, B.E. , Martin, S.E. and Regalado, C. (2006). Food-associated lactic acid bacteria with antimicrobial potential from traditional Mexican foods. Revists Latinoamericano De Microbiologia, 48(3–4): 260–268.
●Arribas, P., Seseña, S., Poveda, J.M., Chicón, R., Cabezas, L. and Palop, L. (2011). Enterococcus populations in artisanal Manchego cheese: Biodiversity and safety aspects. Food Microbiology, 28: 891–899.
●Balouiri, M., Sadiki, M. and Ibnsouda, S.K. (2016). Methods for in vitro evaluating antimicrobial activity: A review. Journal of Pharmaceutical Analysis, 6(2): 71–79.
●Carasi, P., Jacquot, C., Romanin, D.E., Elie, A.M., De Antoni, G.L., Urdaci, M.C. et al. (2014). Safety and potential beneficial properties of Enterococcus strains isolated from kefir. International Dairy Journal, 39(1): 193–200.

●Cleveland, J., Montville, T.J., Nes, I.F. and Chikindas, M.L.  (2001). Bacteriocins: safe, natural antimicrobials for food preservation. International Journal of Food Microbiology, 71(1): 1–20.

●Dever, L.L. and Handwerger, S. (1996). Persistence of Vancomycin-resistance Enterococcus faecium gastrointestinal tract colonization antibiotic-treated mice. Microbe Drug Resistant, 2: 415–421.

●Ferguson, D.M., Talavera, G.N., Hernández, L.A.R., Weisberg, S.B., Ambrose, R.F. and Jay, J.A. (2016). Virulence Genes among Enterococcus faecalis and Enterococcus faecium isolated from coastal beaches and human and nonhuman sources in southern California and Puerto Rico. Journal of Pathogens, 3437214.
●Fisher, K. and Phillips, C. (2009). The ecology, epidemiology and virulence of Enterococcus. Microbiology, 155, 1749–1757.

●Fortina, M.G., Ricci, G., Borgo, F., Manachini, P.L., Arends, K., Schiwon, K., Abajy, M.Y., Grohmann, E. (2008). A survey on biotechnological potential and safety of the novel Enterococcus species of dairy origin, E. italicus. International Journal of Food Microbiology, 123: 204–211.

●Fracalanzza, S.A.P., Scheidegger, E.M.D., Santos, P.F.D., Leite, P.C. and Teixeira, L.M. (2007). Antimicrobial resistance profiles of Enterococci isolated from poultry meat and pasteurized milk in Rio de Janeiro, Brazil.  Mem Inst Oswaldo Crus, Rio de Janeiro, 102(7): 853–859.

●Franz, C.M.A.P., Stiles, M.E., Schleifer, K.H and Holzapfel, W.H. (2003). Enterococci in foods-a conundrum for food safety. International Journal of Food Microbiology, 83: 105–122.

●Giraffa, G. (2003). Functionality of enterococci in dairy products. International Journal of Food Microbiology, 88: 215–222.

●Gomes, B.C., Esteres, C.T., Palozzo, I.C.V., Darini, A.L.C., Felis, G.E., Sechi, L.A. et al. (2008). Prevalence and characterization of Enterococcus spp. isolated from Brazilian foods. Journal of Food Microbiology, 25: 668–675.

●Granato, D., Branco, G.F., Gomes Cruz, A., Faria, J.A.F., Shah, N.P. (2005). Probiotic dairy products as functional foods. Comprehensive Reviews in Food Science and Food Safety, 9(5): 455–470.

●Jamet, E., Akary, E., Poission, M.A. Cham, J.F., Bertrand, X. and Serror, P. (2012). Prevalence and characterization of antibiotic-resistant Enterococcus feacalis in French cheese. Food Microbiology, 31, 191–198.

●Heidari, H., Hasanpour, S., Ebrahim-Saraie, H.S. and Motamedifar, M. (2017). High incidence of virulence factors among clinical Enterococcus faecalis isolates in southwestern Iran. Infection & Chemotherapy, 49(1): 51–56.

●Hockett K.L. and Baltrus, D.A. (2017). Use of the soft-agar overlay technique to screen for bacterially produced inhibitory compounds. Journal of Visualized Experiments, (119): 55064.

●Lei, M., Dai, X. and Liu, M. (2015). Biological characteristics and safety examination of five Enterococcal strains from probiotic products. Journal of Food Safety, 35(3): 324–335.

●Manero, A. and Blanch, A.R. (1999). Identification of Enterococcus spp. with a biochemical key. Applied and Environmental Microbiology, 65(10): 4425–4430.

●Mannu, L., Paba, A., Daga, E., Comunian, R., Zanetti, S., Dupre, I. et al. (2013). Comparison of the incidence of virulence determinants and antibiotic resistance between Enterococcus faecium strains of dairy, animal and clinical origin. International Journal of Food Microbiology, 88: 291–304.

●Morandi, S., Brasca, M., Andrighetto, C., Lombardi, A. and Lodi, R. (2006). Technological and molecular characterization of enterococci isolated from north-west Italian dairy products. International Dairy Journal 16: 867–875.

●Moreno, M.R.F., Sarantinopoulos, P., Tsakalidou, E and De Vuyst, L. (2006). The role and application of Enterococci in food and health. International Journal of Food Microbiology, 106(1): 1–24.

●Nam, H.M., Kim, J.M., Moon, J.S., Kang, H.M., Jang, K.C., Joo, Y.S. et al. (2009). Antimicrobial  resistance  of  Enterococci  isolated  from mastitis  bovine  milk  samples  in  Korea. Zoonoses and Public Health, National Veterinary Research and Quarantine Service, Anyang City, Gyeonggi-d Korea, 48, 430–436.

●Polak-Berecka, M., Waśko, A. and  Koston, D. (2009). Comparison of different methods for detection of antimicrobial activity of probiotic strains of Lactobacillus rhamnosus against some food spoilage microorganisms. Annales UMCS, Biologia, 64: 15–24.

●Rashid, S. Hasan Shahiyan, M., Saeedi Asl, M.R. and Estiri, H. (2015). Screening, identification and evaluation of probiotic potential of Enterococci in traditional dairy products of Sabzevar. Journal of Sabzevar University of Medical Sciences, 21 (1): 7–16.

●Rasouli Pirouzian, H., Hesari, J., Farajnia, S., Moghaddam, M. and Ghiassifar, Sh. (2009). Isolation and identification of dominant strains of enterococci in traditional lighvan cheese. Journal of Food Research, 19(1): 13–24. [In Persian]

●Sánchez Valenzuela, A., ben Omar, N., Abriouel, H., Lucas Lopez, R., Veljovic, K., Martinez Canamero, M. et al. (2009). Virulence factors, antibiotic resistance, and bacteriocins in enterococci from artisan foods of animal origin. Food Control, 20, 381–385.

●Serio, A., Chaves-López, C., Paparella, A. and Suzzi, G. (2010). Evaluation of metabolic activities of enterococci isolated from Pecorino Abruzzese cheese. International Dairy Journal 20: 459–464.

●Uraipan, S. and Hongpattarakere, T. (2015). Antagonistic characteristics against food-borne pathogenic bacteria of lactic acid bacteria and bifidobacteria isolated from feces of healthy Thai infants. Jundishapur Journal of Microbiology, 8(6): 18264.

●Vankerckhoven, V., Van Autgaerden, T, Vael, C., Lammens, C., Chapelle, S., Rossi, R. et al. (2004). Development of a multiplex PCR for the detection of asa1, gelE, cylA, esp, and hyl genes in enterococci and survey for virulence determinants among European hospital isolates of Enterococcus faecium. Journal of Clinical Microbiology, 42(10): 4473–4479.

●Yoon, M.Y., Kim, Y.J. and Hwang, H.J. (2008). Properties and safety aspects of Enterococcus faecium strains isolated from Chungkukjang, a fermented soy product. LWT-Food Science and Technology, 41(5): 925–933.