بررسی خصوصیات ضداکسایشی و ضدمیکروبی عصارة آبی پوست انار در شرایط آزمایشگاهی و غذایی

نوآوری در علوم و فناوری غذایی

مقاله 4، دوره 11، شماره 4 - شماره پیاپی 42، دی 1398، صفحه 51-66   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jfst.2019.545904

نویسندگان

پروین شرایعی^* ؛ الهام آذرپژوه

استادیار پژوهش بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف استفادة بهینه از پوست انار به عنوان پسماند کشاورزی و کارخانه‌های تولید آب انار و بررسی خواص ضداکسایشی و ضدمیکروبی آن انجام پذیرفت. بدین منظور، پایداری اکسایشی روغن تخلیص شده سویا در حضور مقادیر مختلف عصارة آبی پوست انار (استخراج شده با کمک فرآیند فراصوت؛ 1، 2، 4 و 6 درصد) در مقایسه با آنتی‌اکسیدان سنتزی هیدروکسی-بوتیل‌تولوئن (01/0 درصد) طی 280 ساعت آزمون گرمخانه‌گذاری در دمای 50 درجة سلسیوس مورد پایش قرار گرفت. هم‌چنین خواص ضدمیکروبی عصارة آبی پوست انار در غلظت 1/0 و 3/0درصد در مقایسه با نگهدارندة سنتزی سوربات‌پتاسیم (با غلظت 1/0 درصد)، بر بازدارندگی از رشد کپک آسپرژیلوس‌نایجر و باکتری‌های استافیلوکوکوس اورئوس و اشرشیاکولی در شرایط آزمایشگاهی و غذایی (کیک روغنی) مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد پایداری اکسایشی بر مبنای عدد پراکسید روغن تخلیص شده سویا (نمونه شاهد)، 4/0 درصد بود، که در حضور مقادیر مختلف عصارة آبی پوست انار و آنتی‌اکسیدان سنتزی هیدروکسی‌بوتیل‌تولوئن به ترتیب از 96/0 تا 21/8 درصد وتا 33/8 درصد افزایش یافت. هم‌چنین، نتایج نشان داد که تمامی غلظت‌های عصارة آبی دارای فعالیت ضدمیکروبی بودند، اما تاثیر عصاره بر میکروارگانیسم‌های مختلف یکسان نبود؛ به طوری که بیشترین قطر هالة عدم رشد عصاره برای اشرشیاکولی (حدود 19 میلی‌متر) و کمترین قطر هالة عدم رشد برای باکتری استافیلوکوکوس اورئوس (حدود 12 میلی‌متر) بدست آمد. هم‌چنین عصارة آبی پوست انار باعث کنترل رشد کپک و مخمر در محصول کیک روغنی طی مدت نگهداری شد و اثر ضدقارچی آن در غلظت 3 درصد تقریبا معادل اثرنگهدارندة شیمیایی سوربات پتاسیم بود.

کلیدواژه‌ها

ترکیبات فنلی؛ ضد قارچ؛ عصارة آبی پوست انار؛ کیک روغنی