بررسی ترکیبات فنلی و عملکرد آنتیاکسیدانی عصارههای آبی و متانولی برگ سه گونه از جنس Pistacia در منطقه سروستان شیراز

اکوفیتوشیمی گیاهان دارویی

مقاله 6، دوره 2، شماره 1، خرداد 1393، صفحه 43-51   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

علی خدیو سروستانی؛ محمود دژم^*

دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد فسا، فسا، ایران

چکیده

این پژوهش به‌منظور بررسی کمی و کیفی ترکیبات فنلی و توان آنتی‎اکسیدانی عصاره‎های آبی و متانولی برگ گونه‎های پسته اهلی (Pistacia vera L.)، بنه (Desf. Pistaciaatlantica) و کلخنگ (Pistacia khinjuk Stocks) در باغات منطقه سروستان شیراز در بهار 1391 انجام شد. آنالیز عصاره‎ها با استفاده از کروماتوگرافی مایع با کارکرد بالا (HPLC) نشان داد که از نظر نوع و میزان ترکیبات فنلی تفاوت‎های زیادی بین عصاره‎های گونه‎های مختلف وجود دارد. بیشترین و کمترین میزان ترکیبات فنلی به ترتیب در عصاره‎ متانولی بنه و عصاره آبی پسته و کلخنگ یافت شد. ترکیبات وانیلین و اسید گالیک در عصاره‎های آبی و متانولی هر سه گونه وجود داشتند در حالی که ترکیب اسید سینامیک فقط در عصاره‎های متانولی هر سه گونه یافت شد و از نظر مقدار نیز بالاترین غلظت را در بین سایر ترکیبات به خود اختصاص داد. در این پژوهش توان آنتی‎اکسیدانی با اندازه‎گیری میزان شکار رادیکال آزاد 2،2-دی‎فنیل پیکریل هیدرازیل (DPPH) ارزیابی گردید و نتایج نشان داد که توان آنتی‎اکسیدانی عصاره‎ها متفاوت بود و با افزایش غلظت، توانایی مهار رادیکال آزاد توسط عصاره‎ها افزایش یافت، به‌طوری‌که در غلظت 3200 میلی‎گرم در لیتر عملکرد آنتی اکسیدانی عصاره‎های هر سه گونه بیشتر از استاندارد اسید گالیک بود. نتایج این پژوهش نشان داد که در بین عصاره‎های هر سه گونه، عصاره متانولی بنه دارای بیشترین توان آنتی‎اکسیدانی بود.

کلیدواژه‌ها

آنتی‌اکسیدان؛ بنه؛ پسته؛ ترکیبات فنلی و کلخنگ

مراجع

 

1.Abdelwahed, A., Bouhlel, I., Skandrani, I., Valenti, K., Kadri, M., Guiraud, P., Steiman, R., Mariotte, A.M., Ghedira, K., Laporti, F., Dijoox-Franca, M.G., and Chekir-Ghedira, L. 2007. Study of anti-mutagenic and antioxidant activities of gallic acid and 1, 2, 3, 4, 6-pentagalloyl glucose from Pistacia lentiscus: confirmation by microarray expression profiling. Chemico-Biological Interactions, 165: 1-130.

2.Alai, F.Q., Tawaha, K., El-Elimat, T., Syouf, M., El-Fayad, M., Abulaila, K., Nielsew, S.J., Wheatons, W.D., Falkinham, J.O., and Oberlies, N.H. 2007. Antioxidant activity and total phenolic content of aqueous and methanolic extracts of Jordanian plants: an ICBG Project, Natural Product Research, 21: 1121-1131.

3.Amri, I., Lamia, H., Mohsen, H., Gargouri, S., and Bassem, J. 2013. Chemical composition and antifungal activity of three anacardiaceous species grown in Tunisia. Science International, 1:148-154.

4.Benhammou, N., Bekkara, F.A., and Anovska, P. 2008. Antioxidant and antimicrobial of the Pistacia lentiscus and Pistacia atlantica extracts. African Journal of Pharmacy and Pharmacology, 2: 22-28.

5.Bruits, M., Asres, K., and Bucar, F. 2001. The antioxidant activity of the essential oils of Artemisia afra, Artemisia abyssinica and Juniperus procera. Phytotherapy Research, 15:103-108.

6.Cherbal, A., Kebieche, M., Madani, K., and El-Adawi, H. 2012. Extraction and valorization of phenolic compounds of leaves of Algeriam Pistacia lentiscus. Asain Journal of Plant Science, 3(11):131-136.

7.Gardeli, C., Vassiliki, P., Athanasios, M., Kibouris, T., and Komaitis, M. 2008. Essential oil composition of Pistacia lentiscus L. and Myrtus communis L.: evaluation of antioxidant capacity of methanolic extracts. Food Chemistry, 107:1120-1130.

8.Hirori, T., Takahashi, T. and Imamara, H. 1996. Wood extractives, XV, constituents of Pistacia chinensis wood. Nippon Mokuzi Gakkaishi, 12: 324-326.

9.Hosseinzadeh, H., Sajadi Tabassi, S.A., Milani Moghadam, N., Rashedinia, M., and Mehri, S. 2012. Antioxidant activity of Pistacia vera fruits leaves and gum extract. Iranian Journal of Pharmaceutical Research, 11: 879-887.

10.Huang, D., Ou, B., and Prior, R.L. 2005. The chemistry behind antioxidant capacity assays. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 53:1841–1856.

11.Ilahi, I., Samar, S., Khan, I., and Ahmad, I. 2013. In vitro antioxidant activities of four medicinal plants on the basis of DPPH free radical scavenging. Pakistan Journal of Pharmaceutical Science, 26: 949-952.

12.Javanmardi, L., Stushnoff, C., Locke, E., and Vivanco, J.M. 2003. Antioxidant activity and total phenolic contents of Iranian Ocimum accessions. Food Chemistry, 83: 547–550.

13.Joshi, U.D., and Mishra, S.H. 2009. In vitro antioxidant activity of galls of Pistacia integerrima. Pharmacology online, 2:763-768.

14.Joukki, M., and Khazaei, N. 2010. Compare of extraction of phenolic compounds from Pistacia atlantica in different solvents. Advances in Biomedical Research, 8:361-365.

15.Kayani, S.A., Masood, A., Achakzal, A.K., and Anbreen, Sh. 2007. Distribution of secondary metabolites in plants of Ouetta-Balochistan. Pakistan Journal of Botany, 39:1173-1179.

16.Korkina, L.G. 2007. Phenyl propanoid compounds in plant response to different stress factors. Acta Physiologia Planta, 19: 257-268. 

17.Naczk, M. and Shahidi, F. 2004. Extraction and analysis of phenolics in food. Journal of Chromatography, 1054: 95-111.

18.Peksel, A. 2008. Antioxidative properties of decoction of Pistacia atlantica Desf. Leaves. Asian Journal of Chemistry, 20: 681-693.

19.Silva, E.M., Souza, J.N.S., Rogez, H., Rees, J.F., and Larondelle, Y. 2006. Antioxidant activities and polyphenolic contents of fifteen selected plant species from the Amazonian region. Food Chemistry, 101: 1012–1018.

20.Souri. E., Amin, Gh., Dehmobed-Sharifabadi, A., Nazif, A., and Farsam, H. 2004. Antioxidant activity of sixty plant from Iran. Iranian Journal of Pharmaceutical Research, 3: 55-59.

21.Zayzafoon, G., Odeh, A., Mohzia, Y., and Allaf, A.W. 2011. Measurements of essential oil extract and antioxidants in Syrian
Myrtus Communis L. leaves using photochemilumine-science assay. Helvia Polonica, 57: 5-19.