اثر پرایمینگ شیمیایی و تلقیح با باکتریهای محرک رشد گیاه بر عملکرد و اجزای عملکرد باقلا (Vicia faba L.)

فیزیولوژی محیطی گیاهی

مقاله 14، دوره 10، شماره 40، اسفند 1394، صفحه 73-83   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

محمدحسین انصاری^{* 1}؛ معرفت مصطفوی راد²؛ رضا ذرشین زنوش³

¹هیات علمی

²استادیار، بخش تحقیقات زراعی و باغی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان گیلان، رشت، ایران.

³دانش آموخته کارشناسی ارشد زراعت، گروه زراعت، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران.

چکیده

به منظور بررسی اثر پرایمینگ شیمیایی و تلقیح با باکتری‌های محرک رشد گیاه بر عملکرد و اجزای عملکرد باقلا، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار، در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی گیلان (رشت) در سال زراعی 94-1393 به اجرا درآمد. فاکتورهای آزمایش شامل سویه‌های باکتری سودوموناس فلورسنت (41، 169، 187 و عدم تلقیح) و سطوح مختلف پرایم شیمیایی (محلول اوره، محلول سولفات روی و همراه آب معمولی) بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر متقابل پرایمینگ شیمیایی و تلقیح باکتریایی بر تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در بوته، عملکرد غلاف سبز و عملکرد دانه معنی‌دار بود. همچنین اثر اصلی پرایمینگ شیمیایی و تلقیح باکتریایی بر پروتئین دانه معنی‌دار بود در حالی که فقط اثر اصلی تلقیح باکتریایی بر فسفر دانه معنی‌دار شد به طوری که بیشترین مقدار فسفر دانه در شرایط تلقیح با سویه 187 به‌دست آمد. در این آزمایش بیشترین عملکرد دانه (3750 کیلوگرم در هکتار) و غلاف سبز (14408 کیلوگرم در هکتار) در شرایط عدم تلقیح بذور با باکتری و پرایمینگ با اوره به دست آمد. به‌طور کلی نتایج آزمایش حاضر نشان داد که تکنیک کم‌‌هزینه پرایمینگ با اوره در شرایط مزرعه سبب افزایش عملکرد باقلا می‌گردد. بدین ترتیب پرایمینگ با اوره جهت بهبود عملکرد این گیاه در اراضی شالیزاری گیلان می‌تواند قابل توصیه باشد.

کلیدواژه‌ها

باقلا؛ پرایمینگ شیمیایی؛ تلقیح باکتریایی؛ صفات زراعی