وروتوکسیژنیک اشریشیاکلی و اهمیت آن در بهداشت مواد غذایی

میکروب شناسی مواد غذائی- Journal of Food Microbiology

مقاله 3، دوره 3، شماره 4، اسفند 1395، صفحه 15-28   

نوع مقاله: مروری

نویسنده

مجتبی بنیادیان^*

1. گروه بهداشت و کنترل کیفی مواد غذایی، دانشکده دامپزشکی، پژوهشکده بیماری‌های مشترک

چکیده

سویه های تولید کننده سم ورو باکتری اشریشیا کلی یا تولید کننده سم شیگا از جمله مهمترین سویه‌های بیماریزای باکتری اشریشیا کلی میباشند که موجب اسهال و التهاب خونریزی دهنده روده در انسان می‌شوند. این عارضه می‌تواند به سندرم اورمی همولیتیک و نهایتا به نارسایی کلیه در کودکان و بزرگسالان منجر شود. میزان کشندگی این اختلال در افراد مسن بیش از 50 درصد است. سروتیپ O157:H7 باکتری اشریشیا کلی از سال 1980 میلادی به عنوان عامل این بیماری تشخیص داده شد. مخزن این باکتری نشخوارکنندگان بخصوص گاو و گوسفند هستند که بدون نشان دادن علائم عفونت باکتری را از طریق مدفوع دفع می‌کنند. سایر حیوانات مانند خرگوش، خوک و طیور نیز ناقل این سروتیپ می‌باشند. عفونت با سایر سروتیپها مانند O26, O91, O103, O104, O111, O113, O117, O118, O121, O128 و O145 نیز بطور فزاینده‌ای موجب بروز التهاب روده خونریزی دهنده و سندرم همولیتک اورمیک در انسان شده‌اند. انسان از طریق تماس مستقیم با حیوانات یا مدفوع آنها، همچنین مواد غذایی آلوده به مدفوع حیوانات مانند گوشت، شیر، میوه و سبزیجات، خاک و آب آلوده این سروتیپها را دریافت می‌کند. مقدار عفونت زای این سروتیپها کم بوده و به همین دلیل خطر ابتلا به عفونت افزایش میابد. پخت مناسب گوشت، پاستوریزه کردن شیر، تصفیه و سالم سازی آبهای مصرفی و جلوگیری از تماس فراورده‌های خام دامی (گوشت، شیر) با سایر مواد غذایی آماده مصرف، مهمترین راههای موثر جلوگیری از بروز عفونت با سویه‌های وروتوکسینزای باکتری اشریشیا کلی در انسان هستند.

کلیدواژه‌ها

اشریشیا کلی؛ وروتوکسین؛ بهداشت غذا

مراجع