شناسایی و اولویت بندی موانع رفتاری استقرار نظام شایستگی در استانداری گیلان با رویکرد مدل ساختاری – تفسیری (ISM)

مجله توانمندسازی سرمایه انسانی

مقاله 2، دوره 2، شماره 4 - شماره پیاپی 7، اسفند 1398، صفحه 285-299   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

سیدمحمدرضا حسینی¹؛ حمیدرضا رضایی کلیدبری^{* 2}

¹دانشجوی دانشگاه غیرانتفاعی قدیر لنگرود

²استادیار گروه مدیریت دولتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت، رشت، ایران

چکیده

 چارچوب شایستگی با مدیریت شایستگی محور و مدل‌های شایستگی، ابزار کلیدی در مدیریت منابع انسانی است. بسیاری از دولت‌ها، چارچوب شایستگی را در بخش‌های دولتی نیز به کار بسته اند و نتایج مثبتی را در فرآیندهای استخدام و ارتباطات جامع با کارکنان و فرآیندهای آموزش و توسعه شاهد بوده اند. بنابراین هدف این تحقیق شناسایی و اولویت بندی موانع رفتاری استقرار نظام شایستگی در استانداری گیلان بر اساس مدل ساختاری – تفسیری (ISM)[1] است. روش تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی بوده و جامعه آماری آن خبرگان اجرایی استانداری گیلان شامل: مدیران کل استانداری، معاونین مدیرکل، رؤسای گروه، کارشناسان استانداری و همچنین خبرگان دانشگاهی هستند که نمونه آماری به تعداد 14 نخبه اجرایی و دانشگاهی به روش نمونه گیری قضاوتی هدفمند انتخاب گردیدند. روش گردآوری اطلاعات کتابخانه ای و میدانی بوده و ابزارهای گردآوری داده‌ها؛ مصاحبه ساختار‌یافته با خبرگان و تکمیل پرسشنامه است که روایی[2] ابزار گردآوری داده‌ها به صورت محتوایی و صوری و با شاخص (CVR) سنجیده شده و برای پایایی[3] با نظر خبرگان و اساتید علمی تأیید گردید. برای اولویت بندی موانع رفتاری نظام شایستگی از تکنیک ساختاری- تفسیری استفاده ‌شد. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد خویشاوندگرایی، پارتی بازی و قانون گریزی، وجود روابط دوستانه ناشی از فرهنگ ایرانی در روابط کاری و ضعف شخصیتی برخی مدیران سازمان و گماردن افراد متنفذ در چندین پست حساس مدیریتی بدون توجه به ساختار سازمانی و اصل شایسته سالاری، از جمله مهمترین موانع رفتاری هستند که بیشترین تاثیرگذاری در استقرار نظام شایستگی را دارند.

کلیدواژه‌ها

نظام شایستگی؛ مدل ساختاری - تفسیری؛ موانع رفتاری

مراجع

      احمدی، حبیب، درجانی، حسین، اسلامی، مجتبی، 1394، مطالعه تطبیقی نظام شایسته سالاری درکشورهای ایران، انگلستان  و آمریکا، مرجع دانش، پژوهش‌های نوین در علوم انسانی، دومین کنفرانس ملی و اولین کنفرانس بین المللی، صص1-15.

اسماعیل پور، رضا، تاخیره، محمد، اجاق زاده، مریم، 1395، تدوین استراتژی پایش بهره وری صنایع تولیدی کوچک و متوسط با رویکرد مدل سازی ساختاری تفسیری، مدیریت بهره وری، سال 10، شماره 39، صص 7-40.

الوانی، سید مهدی، 1377، جامعه مدنی، شایسته سالاری و مدیریت خبرگان ، میزگرد، ماهنامه تدبیر، شماره 82، صص 1-11.

الوانی، سید مهدی، اردلان، امید، محمدی فاتح، 1394، طراحى و تدوین الگوی مناسب شایستگی‌های مدیران و فرماندهان در سازمان ارتش جمهوری اسلامی ایران با بهره گیری از دیدگاه امام خامنه ای (مدظله العالی)، فصلنامه پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی دانشگاه جامع امام حسین (ع)، سال 8، شماره 1، پیاپی23، صص 1-30.

ایدی، محمد، پیرزادیان، محسن، نامدار جویمی، احسان، 1394، بررسی موانع شایسته سالاری در سازمان‌ها (مورد مطالعه، کارکنان دانشگاه دولتی ایلام)، همایش سراسری مباحث کلیدی در علوم مدیریت و حسابداری، صص 1-11.

پردخته، فرهاد و محمدی، فاطمه، 1395، راهکار استقرار نظام شایسته سالاری در مدیریت و توسعه منابع انسانی سازمان‌ها مبتنی بر استراتژی مدیریت دانش، کنفرانس بین المللی نخبگان مدیریت، صص 1-16.

جوکار، علی، فلاح، وحید، صفاریان، سعید، 1397، بررسی رابطه شایستگی مدیران با توسعه سازمانی (مطالعه موردی)، فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی، سال 12، شماره 1، صص 41-54.

دهقانی سلطانی، مهدی، آل طه، حمیدرضا، قهری شیرین آبادی، الهه، طاهری، ‌هادی، 1394، شناسایی عوامل مؤثر بر شایستگی‌های مدیران ایرانی اسلامی در سازمان‌های دولتی، نشریه علمی – پژوهشی بهبود مدیریت، سال 9، شماره 2، پیاپی 28، صص 97-120.

رهنورد، فرج اله، آقاحسینعلی شیرازی، محمود، قیصری، فرهاد، 1392، شناخت عوامل بازدارنده استقرار نظام شایسته سالاری در سطح مدیران حرفه ای سازمان‌های دولتی شهرستان اهواز، مدیریت بهره وری، سال 7، شماره 25، صص 15-32.

سرمدی، حمید و رادمرد، سعید، 1394، عدم شایسته سالاری در نظام بوروکراتیک ایران، علل و راهکارها، همایش سراسری علمی  پژوهشی شناخت اخلاق و آداب حسینی، صص 1-17.

شاهنوشی، مجتبی و دادخواه، میترا، 1395، موانع تحقق شایسته سالاری در سازمان‌های دولتی شهر شیراز از دیدگاه کارشناسان استانداری فارس، جامعه شناسی کاربردی، سال 28، پیاپی 67، صص 195-218.

عرفانیان، محمدحسن، 1377، جامعه مدنی، شایسته سالاری و مدیریت نخبگان، میزگرد، ماهنامه تدبیر، شماره 82، صص 1-11.

کمالی، یحیی، 1393، بررسی نقش ارزیابی عملکرد کارکنان در تحقق شایسته سالاری در سازمان، فصلنامه منابع انسانی ناجا، نشریه علمی – ترویجی، سال 9، شماره 37، صص 49-76.

مبینی دهکردی، علی و کشتکار هرانکی، مهران 1394، بررسی تاثیر مدل سه شاخگی بر نوآوری اجتماعی (مطالعه موردی یک شرکت وابسته به صنایع خودروسازی)، نشریه علمی – پژوهشی مدیریت نوآوری، سال 3، شماره 4، صص 57-75.

مرادی بک غلو، علی و رحیمی کلور، حسین، 1397، بررسی و رتبه بندی شاخص‌های نظام شایسته سالاری در انتصاب استانداران استان اردبیل، چهارمین کنفرانس بین المللی مدیریت، کارآفرینی و توسعه اقتصادی، صص 1-22.

معمارزاده، غلامرضا، نجف بیگی، رضا، عباسزاده، یداله، 1391، تبیین مدل ارتقاء شایسته سالاری و عوامل مرتبط به آن در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، فراسوی مدیریت، شماره 20، صص 35-57.

مقدمی نیا، مقصود، 1397، شناسایی و اولویت بندی عوامل موثر بر شایسته سالاری در نظام اداری با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی (مطالعه موردی: سازمان تامین اجتماعی استان آذربایجان غربی)، کنفرانس ملی پژوهش های کاربردی در مدیریت و حسابداری، شماره 5، صص 1-15.

نصر اصفهانی، مهدی و نصراصفهانی، علی، 1389، شایسته سالاری در مدیریت جامعه با تاکید بر اندیشه‌های سیاسی امام علی(ع)، دوفصلنامه معرفت سیاسی، سال 2، شماره 2، صص 141-160.

نقی پورفر، ولی اله، حبیبی بدرآبادی، محبوبه، آرزمجو،‌ هانیه، 1392، تبیین الگوی شایسته سالاری اسلامی جهت رفع چالش‌های شایسته سالاری در سازمان‌های دولتی ایران، چشم انداز مدیریت دولتی، شماره 16، صص 15-39.

El Asame, Maryam, & Wakrim, Mohamed. 2017. Towards a competency model: A review of the literature and the competency standards. Springer. Educ Inf Technol. DOI 10.1007/s10639-017-9596-z.  pp.1-12.

Faisal M.N., Banwat D.K. and Shankar R., (2006). Supply Chain Risk Mitigation: Modeling the Enablers, Busness Process Management Journal, 12(4), 532-552.

Huang, J.J., Tzeng, G.H. and Ong, C.S. (2005), Multidimensional data in multidimensional scaling using the analytic network process, Pattern Recognition Letters, Vol. 26 No. 6, pp. 755-767.

Jitesh Thakkar, S.G. Deshmukh, A.D. Gupta and Ravi Shankar, (2007). Development of a balanced scorecard an integrated approach of Interpretive Structural Modeling (ISM) and Analytic Network Process (ANP), International Journal of Productivity and Performance Management, 56(1), 25-59

Lawson, T., & Garrod, J. (4th Eds.). 2009. Complete A-Z sociology handbook. Hodder Education. P. 276.

Mandal A., & Deshmukh S. G. (1994). Vendor selection using interpretive structural modelling (ISM). International Journal of Operations & Production Management, 6, 52-59.

Mousakhani M., Gharakhani D. (2013). Identifyingand ranking of technology transfer factors by MADMtechniques, Journal of Development & Evolution Management, No. 15, pp. 1-8.

Pearce, J, M, 2018. Ensuring technical competency for management of researchfocused organizations, Journal of High Technology Management Research, Elsevier, 172-180.

Sharma H.D., Gupta A.D. and Sushil, The Objetives of Waste Management in India: A Future Inquiry, Technological Forecasting and Social Change, 48, 285–309(1995).

Viitala, R., 2017. Perceived development needs of managers compared to an integrated management competency model, Journal of workplace learning, Vol. 17, No. 6, pp. 436-451.

Vernon, R., Chiarella, M., Papps, E, & Lark, A, 2018. Assuring competence or ensuring performance, lsevier, COLEGN-570; No. of Pages 8.

Warfield, J.W. (1974). Developing interconnected matrices in structural modelling, IEEE transcript on systems, Men and Cybernetics, 4(1): 51-81.