کارکردهای روان‌شناختی- تربیتی درد و رنج از دیدگاه قرآن کریم

فصلنامه مطالعات قرآنی

دوره 11، شماره 43، مهر 1399، صفحه 465-478   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

علیرضا ذوالفقاری

استادیار گروه روان‌شناسی، واحد تویسرکان، دانشگاه آزاد اسلامی، تویسرکان، ایران

چکیده

دنیایی که ما در آن زندگی می‌کنیم همراه با رنج‌ها، دردها، گرفتاری‌ها و مشکلات است. دردها و رنج‌هایی از قبیل تنهایی، نا امیدی، افسردگی و شکست که همانند سایه ما را تعقیب می‌کنند. در ادبیات قرآنی مسأله سختی‌ها و دشواری‌ها و نقش آن‌ها در زندگی مورد توجه قرار گرفته است. بسیاری از مردم در زندگی خود این حقیقت را تجربه کرده‌اند که هنگام بروز مشکلات طاقت فرسا و هجوم طوفان‌های سخت زندگی، در زمان‌هایی که انسان دیگر امیدی برای رهایی از آن شرایط سخت و دشوار برای خود تصور نمی‌کند راه نجات بر رویش گشوده می‌شود. یکی از کارکردهای دین و کتاب آسمانی ما قرآن کاهش درد و رنج انسان است. در این مقاله، هدف اصلی پاسخگویی به این سؤالات است که درد و رنج از دیدگاه قرآن کریم دارای چه کارکردهای روان‌شناختی و تربیتی است؟ و آن‌ها چگونه موجب تقویت و تحکیم خداباوری و معرفت انسان به خداوند می‌شود؟

کلیدواژه‌ها

قرآن کریم؛ رنج؛ روان‌شناختی؛ خدا باوری

مراجع

قرآن کریم.

نهج البلاغه.

اکبری، محمود. 1396ش، مهارت‌های زندگی با رویکرد دینی، تهران: انتشارات فتیان.

پناهیان، علیرضا. 1394ش، چگونه یک نماز خوب بخوانیم، تهران: انتشارات بیان معنوی.

دوست محمدی، هادی. 1382ش، باورهای دینی مطمئن‌ترین عامل آرامش روانی، مجموعه مقالات همایش علمی اسلام و بهداشت روان، تهران: انتشارات پژوهشکده فرهنگ و معارف.

گنجی، مهدی. 1393ش، آسیب شناسی روانی، تهران: انتشارات ساوالان.

میلانی، حسن. 1383ش، چرا مرا آفریدند؟، جزوه درسی، مؤسسه احیای معارف قرآنی قم.

وکیلیان، منوچهر و منیژه کرباسی. 1394ش، مقدمات راهنمایی و مشاوره، تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور.

هالجین، ریچارد پی و سوزان کراس ویتورن. 1394ش، آسیب شناسی روانی: دیدگاه‌های بالینی درباره اختلالات روانی، ترجمه یحیی سید محمدی، تهران: انتشارات روان.

هنر پروران، نازنین و حسین میرزایی کیا و احمد نیری و مریم لطفی. 1393ش، راهنمای عملی درمانگران در درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد، تهران: انتشارات امید مهر.

 

مقالات

توانایی، محمد حسین و الهه سلیم زاده. 1389ش، «بررسی تأثیر مثبت اندیشی از دیدگاه قرآن و حدیث»، مجله پژوهشنامه علوم و معارف قرآن کریم، سال دوم، شماره 7، صص 63- 39.

سلیم زاده، الهه و محمد حسین توانایی. 1393ش، «غلبه بر موانع موفقیت از دیدگاه قرآن و روایات»، فصلنامه مطالعات قرآنی، سال پنجم، شماره 18، صص 136- 119.

علی زمانی، امیر عباس. 1383ش، «ایمان دینی و رنج‌های وجودی»، مجله پژوهش‌های فلسفی- کلامی، شماره 20 و 21، صص 19-2.

کریمیان، حسین. 1388ش، «روش برخورد با مشکلات از نظر نهج البلاغه»، مجله پیام زن، شماره 202، صص 39-32.

مهدوی، رمضان و مریم علیزاده. 1395ش، «نقش معرفتی درد و رنج از دیدگاه قرآن کریم و روایات»، فصلنامه مطالعات قرآنی، سال هفتم، شماره 28، صص 91-71.