بررسی تنوع فیتوشیمیایی و خواص آنتی‌اکسیدانی عصارة جمعیت‌های مختلف گیاه دارویی Perovskia abrotanoides Kar. در حوزه البرز شرقی

اکوفیتوشیمی گیاهان دارویی

دوره 9، شماره 3 - شماره پیاپی 35، آذر 1400، صفحه 16-28   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/ejmp.2021.1925667.1633

نویسندگان

مریم فرزانه¹؛ عاطفه امیراحمدی^{* 2}؛ ,وحید پوزش¹؛ فاطمه سلیمی¹

¹گروه علوم گیاهی، دانشکده زیست شناسی و پژوهشکده علوم زیستی، دانشگاه دامغان، دامغان، ایران

²گروه علوم گیاهی، دانشکده زیست شناسی,و پژوهشکده علوم زیستی، دانشگاه دامغان، دامغان، ایران

چکیده

این مطالعه به بررسی تنوع فیتوشیمیایی و خواص آنتی‌اکسیدانی سه جمعیت از گونه Perovskia abrotanoides Kar. در محدوده رشته کوه البرز شرقی شامل استان­های سمنان و مازندران می­پردازد. نمونه‌های گلدار گیاه  از سه رویشگاه طبیعی دامغان (ایستگاه 1، 1504 متر)، کردمیر (ایستگاه 2، 1672 متر) و شاهرود (ایستگاه 3، 1285 متر) در تیر ماه .1397جمع‌آوری شدند. میزان پرولین، پروتئین، قندهای محلول، ترکیبات فنلی، پراکسید هیدروژن، پتاسیم، مس، روی، آهن، نیکل، منیزیم، منگنز و کلسیم در سرشاخه­های گلدار گیاه و همچنین میزان شوری خاک هر رویشگاه اندازه گیری شدند. عصاره­های متانولی، اتیل استاتی،   دی کلرومتانی و هگزانی نیز به روش خیساندن استخراج و میزان فعالیت آنتی‌اکسیدانی عصاره‌ها با استفاده از ظرفیت مهار رادیکال‌های DPPH مورد بررسی قرار گرفتند. آزمایش به‌صورت طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار و مقایسه‌ میانگین داده­ها‌ با استفاده از آزمون دانکن در سطح احتمال 5 درصد انجام شد. نتایج نشان داد که بیشترین مقدار پرولین و پتاسیم از ایستگاه 1، بیشترین مقدار پروتئین، ترکیبات فنولی، منیزیم و شوری خاک از ایستگاه 3 و بالاترین مقدار آهن از ایستگاه 2 اندازه گیری شدند. همچنین ایستگاه 3 دارای بیشترین میزان فعالیت آنتی‌اکسیدانی در تمام عصاره­ها و تمامی ایستگاه­ها دارای کمترین میزان فعالیت آنتی اکسیدانی در عصاره هگزانی بودند. عصاره‌های دی کلرومتانی در ایستگاه­های 2 و 3 دارای بالاترین میزان فعالیت آنتی اکسیدانی بودند در حالی که در ایستگاه 1 بالاترین میزان فعالیت آنتی اکسیدانی در عصاره متانولی یافت شد. بنابراین مشخص شد که با افزایش میزان شوری خاک محتوای فنلی و فعالیت آنتی‌اکسیدانی جمعیت­های گیاه برازمبل افزایش می­یابند.

کلیدواژه‌ها

آنتی‌اکسیدان؛ البرز شرقی؛ برازمبل؛ جمعیت‌های مختلف (Perovskia abrotanoides Kar.)؛ فیتوشیمی

مراجع