اثربخشی کاربرد بسته آموزشی تدوین شده ارتباط موثر همسر‌ی بر بازساز‌ی الگوی نا‌سالم رابطه زناشویی زوجین

زن و مطالعات خانواده

مقاله 2، دوره 15، شماره 57، آذر 1401، صفحه 33-54   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jwsf.2022.1938574.1600

نویسنده

ربابه عطائی فر^*

استادیارگروه روان شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران ( نویسنده مسئول) [e-mail]

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی اثر‌بخشی کاربرد بسته آموزشی تدوین شده ارتباط موثر همسری بر باز‌سازی الگوی نا‌سالم رابطه زناشویی زوجین بود. طرح پژوهش شبه‌آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل و پیگیری دو‌ماهه بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه زوجین دارای کودکی که در پایه ششم ابتدایی در مدارس ناحیه 4 شهر کرج مشغول به تحصیل بود و همچنین الگوی رابطه زناشویی موثری نداشتند با تعداد 80 والد تشکیل داد. تعداد 32 زوج به همراه فرزندشان به روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در گروه آزمایش (16 زوج) و کنترل (16 زوج) قرار گرفتند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه های الگوی ارتباط زوجین استفاده شد. بسته آموزشی بر اساس برنامه آموزشی ارتباط زوجین مینه سوتا، زوج‌درمانی ‌هیجان‌محور تنظیم شد و روایی آن مورد تایید متخصصان قرار گرفت که ضریب توافقی بین نظر متخصصان (04/5) بود. آموزش در 10 جلسه به میزان 22ساعت در مدت 5هفته اعمال گردید. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون تحلیل کوواریانس و تحلیل‌واریانس برای سنجه­ها‌ی تکرار‌شده استفاده شد. یافته‌ها نشان داد پس از آموزش بین نمرات پیش آزمون و پس آزمون و همچنین بین نمرات پس آزمون و پیگیری رابطه موثر زوجین در سطح (0001/0=sig) تفاوت معناداری وجود دارد. در نتیجه می‌توان برنامه آموزشی تدوین شده پژوهش حاضر را برای بهبود الگو‌ی رابطه زناشویی زوجین به کار برد.

کلیدواژه‌ها

ارتباط موثر همسری؛ رابطه زناشویی زوجین؛ بسته‌ آموزشی

مراجع

Ataiefar, R., & Amiri, S. (2016). An Exploration of the Association between Effective Spousal Communication and Parent- Child Relationship. Quarteriy journal of Family and Research. 13(1). 7- 37. [In Persian]

Behrad Far, R., Jazayeri, R. S., Bahrami, F., Abedi, M. R., Etemadi,O., & Fatemi, S. M. (2016). A comparative scrutiny of the effectiveness of Emotionally- Focused Couple Therapy (EFCT) and Narrative Couple Therapy (NCT) in the marital quality and emotional, cognitive and behavioral impaired functioning of distressed couples. Family Psychology. 3(1), 3- 16. [In Persian]   

Burgess Moser, M., Johnson, S. M., Dalgleish, T.L., Lafontaine, M. F., Wiebe, S. A., & Tasca,G. A. (2015). Changes in relationship‐specific attachment in emotionally focused couple therapy. Journal of Marital and Family Therapy, 42, 231- 45.

Christensen, A., & sullaway, M. (1984). Communication patterns Questionnaire. Unpublished manuscript, university of California, los angles.

Collins, N. L., Ford, M. B., Guichard, A. C., & Allard, L. M. (2006). Working models of attachment and attribution processes in intimate relationships. Personality and Social Psychology Bulletin, 32, 201– 219.

Dalgleish, T. L., Johnson, S. M., Burgess Moser, M., Lafontaine, M. F., Wiebe, S. A., & Tasca,G. A. (2015). Predicting change in marital satisfaction throughout emotionally focused couple therapy. Journal of Marital and Family Therapy, 41, 276- 291.

Ebadatpur, B. (2000). Standardization of marital relationship patterns questionnaire in Tehran, 1999- 2000. Master Thesis in Consultation. Tarbiyat Moallem University of Tehran.[In Persian]

Erbert, L. A. (2000). Conflict and Dialectics: Perceptions of Dialectical Contradictions in Marital Conflict. Journal of social and Personal Relationships.17, 638- 659.

Fathi Aghdam, G. h., Ahadi, H., Jomehri, F., & Farrokhi, N. A. (2011). Comparison of the Effectiveness of Communication Skills Training on Marital Conflict and Quality of Life in Female. Journal of Behavioral Sciences, 3, 101- 119. [In Persian]

Forouzanfar, A, & Sayadi, M. (2019). Meta-analysis of the effectiveness of emotion- focused couple therapy on reducing marital problems. Journal of Armaghane danesh, 24 (1), 97- 109. [In Persian]

Gottman J. M. (1979). Empirical Investigations of Marriage. New York, NY: Academic Press.             

Gottman J. M, & Notarious C.I. (2002). Marital in 20th century and research and for 21 century. Family process, 41: 156-197.

Greenberg, L. S., & Goldman, A. (1998), "Effects of a communication training component added to an emotionally focused coupe therapy", Journal of Marital and Family Therapy, 27, 134- 152.

Greenberg, L., Warwar, S., & Malcolm, W. (2010). Emotion‐ focused couples therapy andthe facilitation forgiveness. Journal of Marital and Family Therapy, 36, 28-42.

Halford, W. K & Moore, E. (2002). Relationship education & the prevention of couple relationship proplems. In: A. S Gurman & N. S Jacobson (EDS) Clinical handbook of couple therapy, 3rd edition, New York: Guilford.

Halford, W. K., Hilpert, P., Bodenmann, G., Keithia L., Larson, & J. Holman, T. (2015). Immediate Effect of Couple Relationship Education on Low- Satisfaction Couples: A Randomized Clinical Trial Plus an Uncontrolled Trial Replication. Journal of behavior therapy, 64 (3). 409– 421.

Heyman, R. E. (2001). Observation of couple conflicts clinical assessment applications, stubborn truths, and shaky foundations. psychological Assessment, 13, 5- 35.

Javidi, N.(2013). The Effectiveness of Emotion-Couple Therapy on Improving Marital Satisfaction Between Couples and Family Behavior Control. Quarterly Journal of Applied Counseling, 2 (3). 65-78. [In Persian]  

Joaning, H.(2009). The long  term  effects of the couple communication program. journal of marital family therapy, 8(4) : 463- 468.

Johnson, S. (2004). The practice of emotionally focused marital therapy (2nded.). New York:Brunner/ Routledge.

Johnson, S. M., & Greenberg, L. S. (1985). Emotionally focused couples therapy: An outcome study. Journal of Marital and Family Therapy, 11, 313– 317.

Johnson, S. M., & whiffern, V. E. (1999). Made to measure adapting emotionally focused couple therapy to partners attachment style. Journal of American psychology, 6- 366- 381.

     Kargar, M., kimiaee,S. A., & ghased, F. (2016). The Effectiveness of Marital Communication Skills Training on the Quality of Life and Marital Satisfaction of Conflicting Couples. Quarterly Journal of Cultural- Educational Women and Family. 11(36). 141- 123. [In Persian]                           

Laursen, B,(2001). A development meta- analysis of peer conflict resolution. Development Review, 21, 423- 449.

Mikulincer, M., & Shaver, P. R. (2016). Attachment in adulthood: Structure, dynamics, and change (2nd ed.). New York, NY: Guilford Press.

Miller, S. h., Miller, P. h, N, A, & W, Daniel. (2009). Teaching marital communication skills (talking and listening to each other). (F, B Trans).Tehran: Roshd Publications. [In Persian]            

Naghdi, H., Hatami, M., Kayamanesh, A.,& Navobinejad,S. (2017). The comparison of the effect of emotion focused couple therapy and the problem- centered systemic therapy on marital conflict of spouses of the men under treatment of substance dependence. Family Counseling & Psychotherapy. Vol. 7, N. 1 (23), 23- 44. [In Persian]

       Sherma,R.(2007). A task analytic examination of dominance in emotion focused couple therapy. Thesis for degree of doctor of psychology of York university, Toronto.