تعیین میزان باقی‌ماندههای تایلوزین، جنتامایسین و نئومایسین در شیر و بستنی توزیعی در شهر تهران به روش کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا در سال 1398

بهداشت مواد غذایی

مقاله 5، دوره 12، 1 (45)بهار، خرداد 1401، صفحه 61-69   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jfh.2022.1961856.1361

نویسندگان

افشین خاتمی¹؛ محمدحسین موثق^{* 2}

¹دانش‌آموخته دکتری عمومی دامپزشکی، واحد شبستر، دانشگاه آزاد اسلامی، شبستر، ایران

²دانشیارگروه دامپزشکی، واحد شبستر، دانشگاه آزاد اسلامی، شبستر، ایران

چکیده

مصرف بی‌رویه آنتی‌بیوتیک‌ها به‌صورت مستقیم یا غیرمستقیم ناشی از باقی‌مانده دارویی در فرآورده‌های خام دامی مانند شیر، می‌تواند باعث ایجاد معضلات بهداشتی در جوامع انسانی همچون واکنش‌های آلرژیک و کاهش تأثیر درمان‌های آنتی‌بیوتیکی شود. هدف از این مطالعه، تعیین میزان باقی‌مانده تایلوزین، جنتامایسین و نئومایسین در شیر و بستنی توزیعی در شهر تهران بود. در این مطالعه 125 نمونه شامل شیر خام، شیر پاستوریزه و شیر فرادما، بستنی سنتی و پاستوریزه از مراکز توزیع در سطح شهر تهران از تیر تا شهریور 1398 به‌صورت تصادفی خوشه‌ای اخذ و میزان باقی‌مانده تایلوزین، جنتامایسین و نئومایسین توسط روش کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا تعیین گردید. در مجموع باقی‌مانده تایلوزین، جنتامایسین و نئومایسین به‌ترتیب در 4/94، 2/92 و 6/96 درصد نمونه‌ها مشاهده گردید. بیشترین میانگین باقی‌مانده تایلوزین در نمونه‌های شیر خام و بستنی سنتی به ترتیب با مقادیر 55/1± 72/26 و 55/1± 01/26 میکروگرم در لیتر بود. بیشترین میانگین باقی‌مانده جنتامایسین در نمونه‌های شیر خام و بستنی سنتی به ترتیب 29/1± 15/28 و 29/1± 8/28 میکروگرم در لیتر بود. بیشترین میانگین باقی‌مانده نئومایسین در نمونه‌های شیر خام و بستنی سنتی به ترتیب 95/1± 46/33 و 95/1± 7/34 میکروگرم در لیتر بود. با توجه به استاندارد ملی ایران مقادیر باقی‌مانده آنتی‌بیوتیک‌ها در هیچ‌کدام از نمونه‌ها بیش‌ازحد استاندارد برآورد نشد. به علت مشاهده باقی‌مانده آنتی‌بیوتیک در اغلب نمونه‌ها کنترل مستمر نمونه‌های شیر از نظر باقی‌مانده آنتی‌بیوتیک توصیه می‌گردد.

کلیدواژه‌ها

شیر؛ بستنی؛ آنتی‌بیوتیک؛ کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا؛ تهران

مراجع

 

• Akbari Kishi, S., Asmar, M. and Mirpur, MS. (2016). The study of antibiotic residues in raw and pasteurized milk in Gilan province. Iranian Journal of Medical Microbiology.11(3):71-77. [In Persian]
• Arikan, O.A. (2008). The fate of chlortetracycline during the anaerobic digestion of manure from medicated calves. Journal of Hazardous Materials, 158(2–3): 485–490.
• Bilandzic, N., Kolanovic, B.S., Varenina, I., Scortichini, G., Annunziata, L., et al. (2011). Veterinary drug residues determination in raw milk in Croatia. Food Control. 22(12): 1941-1948.
• Burrows, G.E., Parto, P.B. and Martin, B.B. (1987). Comparative pharmacokinetics of gentamicin, neomycin and oxytetracycline in newborn calves. Journal of Veterinary Pharmacology and Therapeutics. 10(1): 54-63.
• Dudriková, E., Jozef, S. and Jozef, N. (1999). Liquid chromatographic determination of tylosin in mastitic cow's milk following therapy. Journal of AOAC international.82(6): 1303-1307.
• Fallah Rad, , Mohsenzadeh, M. and Asadpour, H. (2006). Determination of gentamicin residue in raw milk delivered to Mashhad pasteurized milk factory and pasteurized milk obtained from the same raw milk.  Agricultural Science and Technology, 20(7): 183-189.
• Food and Agriculture Organization, (2019). Neomycin. Available at: https://www.fao.org/ fileadmin/user_upload/vetdrug/docs/41-15-neomycin.pdf
• Gradinaru, A.C., Popescu, O. and Solcan, G. (2011). Antibiotic residues in milk from Moldavia, Romania. Human and Veterinary Medicine, 3(2): 133-141.
• Ghidini, S.M., Zanardi, E., Varisco, G. and Chizzolini, R. (2003) Residues of ß lactam antibiotics in bovine milk: Confirmatory analysis by liquid chromatography tends mass spectrometry after microbial assay screening. Food Additives and Contaminants, 20(6): 528-534.
• Institute of Standards and Industrial Research of Iran (ISIRI), (2018). Maximum residue limits for veterinary drugs in food. 2^nd Revision, ISIRI No. 11101. [In Persian]
• Karim, G., Kiaei, S., Rokni, N. and Razavi, RS. (2011). Antibiotic residue contamination in milk during last forty years in Iran. Food Hygiene, 1(1): 23-30. [In Persian]
• Kümmerer, H.T.K. (2001). Pharmaceuticals in the environment – sources, fate, effects and risks. Aquatic Toxicology, 71: 391–392
• Liu, Q., Li, J., Song, X., Zhang, M., Li, E., Gao, F., et al. (2017). Simultaneous determination of aminoglycoside antibiotics in feeds using high performance liquid chromatography with evaporative light scattering detection. RSC Advances, 7(3): 1251-1259.
• Movassagh, M. and Karamibanari, A.R. (2014). Investigating the residual amount of neomycin in pasteurized milk produced in a number of factories in East Azerbaijan Province. Journal of Food hygiene, 4(3): 43-49. [In Persian]
• Nisha, A.R. (2008). Antibiotic residues—a global health hazard. Veterinary World,1(12): 375–377.
• Park, Y.W and Haenlein, G.F. (2013). Milk and dairy products in human nutrition: production, composition and health.1^st Edition, Wiley publishers, pp. 644-658.
• Papich, M. (2016). Saunders Handbook of Veterinary Drugs. 4^th Edition, Saunders, pp. 826-827.
• Sarmah, A.K., Meyer, M.T. and Boxall, A.B. (2006). A global perspective on the use, sales, exposure pathways, occurrence, fate and effects of veterinary antibiotics (VAs) in the environment. Chemosphere, 65(5): 725–759.
• Stella, O.I.O., Ezenduka, E.V. and Anaelom, N.J. (2020). Screening for tylosin and other antimicrobial residues in fresh and fermented (nono) cow milk in Delta state, South-South, Nigeria. Veterinary World, 13(3): 458–464.
• Van Boeckel, T.P., Brower, C., Gilbert, M., Grenfell, B.T., Levin, S.A., Robinson, T.P., et al. (2015). Global trends in antimicrobial use in food animals. Proceedings of the National Academy of Sciences, 112(18): 5649–5654.
• World Health Organization (‎2012)‎. The evolving threat of antimicrobial resistance: options for action: executive summary. World Health Organization. Available at: https://apps.who.int/iris/ handle/10665/75389.
• Zeina, K., Pamela, A.K. and Fawwak, S. (2013). Quantification of antibiotic residues and determination of antimicrobial resistance profiles of microorganisms isolated from bovine milk in Lebanon. Food and Nutrition Sciences, 4(7): 1-9.