بررسی خوانش پست‌مدرنیسم از تحولات دانش با تأکید بر دیدگاه لیوتار و الزامات آن برای عناصر برنامۀ درسی

پژوهش در برنامه ریزی درسی

دوره 19، شماره 72، خرداد 1401، صفحه 166-177   

نوع مقاله: مقاله مروری

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30486/jsre.2022.1941712.2002

نویسندگان

هادی قادریانی^{* 1}؛ ایراندخت فیاض²؛ مصطفی قادری³؛ اکبر رهنما⁴

¹دانشجوی دکتری گروه فلسفۀ تعلیم و تربیت دانشکدۀ روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی،تهران،ایران

²دانشیار گروه فلسفۀ تعلیم و تربیت دانشکدۀ روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی،تهران،ایران

³دانشیار گروه مطالعات برنامۀ درسی دانشکدۀ روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی،تهران،ایران

⁴دانشیار گروه فلسفۀ تعلیم و تربیت دانشکدۀ علوم انسانی دانشگاه شاهد،تهران،ایران

چکیده

مقاله حاضر با هدف پاسخ به این سؤال که نگرش نسبت به دانش چه الزاماتی را برای عناصر برنامۀ درسی به دنبال خواهد داشت؟ به بررسی تحولات علم از دیدگاه پست‌مدرنیسم با تأکید بر دیدگاه لیوتار پرداخته است. روش: این مطالعه از نوع گفتمان انتقادی، رویکرد کیفی است که با روش مرور نظام‌مند صورت پذیرفت. جامعۀ آماری تمام مقالات مربوط به پست‌مدرنیسم و برنامۀ درسی بود که با نمونه‌گیری هدفمند و با کلمات کلیدی فارسی و انگلیسی از سال 1383 تا1397 انتخاب شد. یافته‌ها نشان داده‌اند که  به گمان لیوتار، دانش علمی، داعیۀ آزادی، رهایی و پیشرفت را داشت؛ اما در عمل با بسط فناورانه، از آرمان‌های فوق فاصله گرفت و با تقلیل وجوه متفاوت آن به وجه کمّی، وجه ادبی و زیبایی‌شناسانۀ آن مورد غفلت قرار گرفت. الزامات این نگاه به دانش برای عناصر برنامۀ درسی، به نتایجی از قبیل توجه به آموزش ‌و پرورش انتقادی و تردید در پذیرش محتوای آموزشی به ‌عنوان غیر تاریخی، خنثی، جدا از ارزش و قدرت، توجه به تکثر و عدم تمرکز در آموزش ‌و پرورش و نگاه به برنامۀ درسی به ‌عنوان قراردادی بین بازیگران آموزشی و مقابله با بازاری شدن دانش رسید.

کلیدواژه‌ها

پست‌مدرنیسم؛ تحولات دانش؛ خوانش لیوتار از دانش؛ عناصر برنامۀ درسی

مراجع

Azizi, N. (2003). Education and the job market: Preparing young people with the necessary skills.

Bird, A. (2002). Kuhn’s wrong turning. Studies in History and Philosophy of Science Part A, 33(3), 443-463.

Drumwright, M. E., & Murphy, P. E. (2004). How advertising practitioners view ethics: Moral muteness, moral myopia, and moral imagination. Journal of Advertising, 33(2), 7-24.

Ebrahimi. (2022). A systematic review of multigrade classroom studies. Research in curriculum planning, 18(71), 101-131.

Fathi, K. (2013). Curriculum towards new identities. Ayez.

Golestani, H., & Jafari, I. (2015). The foundations of multicultural education epistemology. Research in curriculum planning, 15.

Khalili, S., & Hoseini, A. (2010). Explaining the place of creativity in postmodernist education. New Thoughts on Educafion, 6(4), 9-22.

Koertge, N. (2000). 'New age'philosophies of science: constructivism, feminism and postmodernism. The British journal for the philosophy of science, 51(S1), 667-683.

Laugksch, R. C. (2000). Scientific literacy: A conceptual overview. Science education, 84(1), 71-94.

Luke, T. (1997). Discourse and discipline in the digital domain: The political economy of the virtual university. Keynote address at the conference on'Virtual Technologies in Tertiary Education: A Vision for New Zealand,

Lyotard, J.-F. (1984). The postmodern condition: A report on knowledge (Vol. 10). U of Minnesota Press.

Malmelin, & Nando. (2009). Fuzzy meanings: Exploring meta-theories of communication in advertising research.

Malmelin, N. (2010). Diverging responsibilities: reflections on emerging issues of responsibility in the advertising business. Business Strategy Series.

Nola, R., & Irzik, G. (2003). Incredulity towards Lyotard: a critique of a postmodernist account of science and knowledge. Studies in History and Philosophy of Science Part A, 34(2), 391-421.

Nola, R., & Sankey, H. (2000). After Popper, Kuhn and Feyerabend: Recent Issues in Theories of Scientific Method.

[Record #6 is using a reference type undefined in this output style.]

Olssen, M. (1997). Reframing educational policy: Choice, Rawlsianism, communitarianism. Education policy in New Zealand: The 1990s and beyond, 391-428.

Osborne, J., Erduran, S., & Simon, S. (2004). Enhancing the quality of argumentation in school science. Journal of research in science teaching, 41(10), 994-1020.

Pourhosein Gilakjani, A., & Rahimy, R. (2020). Using computer-assisted pronunciation teaching (CAPT) in English pronunciation instruction: A study on the impact and the Teacher’s role. Education and information technologies, 25(2), 1129-1159.

Richards, J. I., & Curran, C. M. (2002). Oracles on “advertising”: Searching for a definition. Journal of Advertising, 31(2), 63-77.

Ritson, M., & Elliott, R. (1999). The social uses of advertising: an ethnographic study of adolescent advertising audiences. Journal of Consumer research, 26(3), 260-277.

Singh-Morris, A. (1997). A response to the Green Paper. Access: Critical Perspectives on Cultural and Policy Studies in Education, 16(2), 65-73.

Sobhani, & Najafi. (2019). The implications of the multicultural curriculum of Michel Foucault and Henri Giroud on the revision and redesign of the curriculum of the elementary school in Iran. Research in curriculum planning, 16(60), 1-19.