بررسی اثربخشی آموزش مدیریت زمان برایانتریسی بر کاهش وابستگی به فضای مجازی و بهبود سازگاری تحصیلی دانشجویان دانشگاه فرهنگیان در دوران بحران کرونا

نشریه علمی آموزش و ارزشیابی (فصلنامه)

دوره 15، شماره 58، شهریور 1401، صفحه 89-105   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jinev.2022.1962255.2737

نویسندگان

وحید منظری توکلی^{* 1}؛ مجتبی پورکریمی هاوشکی²

¹استادیار، گروه علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان، کرمان، ایران.

²استادیار، گروه علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان، کرمان، ایران

چکیده

مطالعه­ حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش مدیریت زمان برایان تریسی بر کاهش وابستگی به فضای مجازی و بهبود سازگاری تحصیلی دانشجویان دانشگاه فرهنگیان در دوران کرونا صورت گرفت. طرح پژوهش نیمه­آزمایشی از نوع پیش­آزمون-پس­آزمون همراه با گروه کنترل بود. جامعه آماری کلیه دانشجویان دانشگاه فرهنگیان خواجه نصیر کرمان در سال تحصیلی 1400-1401 بود. 40 نفر به­روش نمونه­گیری هدفمند به­عنوان نمونه انتخاب و به­صورت تصادفی در یک گروه آزمایش (20 نفر) و یک گروه کنترل (20 نفر) قرار گرفتند. گروه مداخله طی 8 جلسه تحت آموزش مدیریت زمان برایان تریسی 90 دقیقه­ای و به­صورت گروهی هفته­ای یکبار قرار گرفتند. اما در مورد گروه کنترل در این مدت مداخله‌ای انجام نشد. پرسشنامه­ وابستگی به فضای مجازی خواجه احمدی و همکاران و پرسشنامه­ سازگاری تحصیلی بیکر و سریاک در مورد آن­ها اجرا شد. میزان پایایی با روش آلفای کرونباخ در پرسشنامه وابستگی به فضای مجازی 87/0 و پرسشنامه­ سازگاری تحصیلی 80/0 گزارش شد و روایی هر دو پرسشنامه نیز مورد تأیید قرار گرفت. جهت توصیف داده­ها از شاخص­های مرکزی میانگین و انحراف معیار و آزمون تحلیل کوواریانس با استفاده از نرم‌افزار SPSS  نسخه 23  استفاده شد. نتایج نشان داد آموزش مدیریت زمان برایان تریسی موجب کاهش وابستگی به فضای مجازی و بهبود سازگاری تحصیلی شد. با توجه به نتایج پژوهش حاضر، آموزش مدیریت زمان برایان تریسی بر کاهش وابستگی به فضای مجازی و بهبود سازگاری تحصیلی مؤثر بود. بنابراین این مداخله می­تواند برای کاهش مشکلات دانشجویان دانشگاه فرهنگیان در شرایط بحرانی، مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

سازگاری تحصیلی؛ کرونا؛ مدیریت زمان؛ وابستگی به فضای مجازی؛ دانشجویان

مراجع

اباخانی، وحیده و موسوی، زهره.(1397). بررسی رابطه بحران هویت و نارسایی هیجانی با اعتیاد به شبکه های اجتماعی در دانش آموزان دختر مقطع متوسطه اول شهر صنعتی البرز. هجدهمین همایش انجمن مشاوره ایران با عنوان مشاوره و حوزه سلامت.25-14.

احمدی، عباداله و ادیبی، مریم. (1394). بررسی رابطه میزان استفاده از شبکه­های اجتماعی (مجازی) و مهارت­های مدیریت زمان با افت تحصیلی در دانش­آموزان دوره دوم متوسطه ناحیه 4 شیراز. پایان­نامه کارشناسی ارشد رشته رواننشاسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه آزاد واحد مرودشت.

بشرپور، سجاد؛ دشتی، نقی و عطادخت، اکبر. (1395). مقایسه خودتنظیمی، خودبیانگری و خودشیفتگی دانشجویان معتاد و غیرمعتاد به شبکه‌های اجتماعی مجازی. مجله سلامت و مراقبت، ۱۸ (۳) ،۲4۷-۲5۷ .

خواجه احمدی، معصومه؛ پولادی، شهناز و بحرینی، مسعود.(1395). طراحی و روانسنجی پرسشنامه اعتیاد به شبکه های اجتماعی مبتنی بر موبایل. روان پرستاری، 4(4)، 43-51.

دارم، عبدالرضا.(1399). کارایی و اثربخشی مدیریت زمان در پیشرفت تحصیلی دانشجویان دانشگاه پیام نور مرکز آبادان در زمان کرونا. ششمین همایش ملی پژوهش­های نوین در حوزه علوم تربیتی و رواننشاسی ایران. تهران.

شاطریان محمدی، فاطمه؛ فوادی، افسانه و نییوشا، بهشته.(1395). تاثیر مدیریت زمان بر تنظیم هیجانی در طی امتحان و سازگاری آموزشی، تحصیلی، دانش­آموزان پیش دانشگاهی. کنفرانس بین المللی پژوهش­های نوین در مدیریت، اقتصاد و حسابداری.

صادقی سیاح، علی و جعفری، لیلا. (1401). پیش­بینی اشتیاق تحصیلی بر اساس سازگاری تحصیلی و فرسودگی تحصیلی در دانشجویان دانشگاه آزاد همدان. مطالعات روانشناختی نوجوان و جوان، 3 (1)، 112-123.

صبحی قراملکی؛ ناصر، حاجلو، نادر و بابایی، کریم.(1393). اثربخشی آموزش مهارت­های مدیریت زمان بر اهمال کاری تحصیلی دانش­آموزان. روش­ها و مدل­های روانشناختی، 14(15)، 91-101.

عباسی، فهیمه و فتحی آذر، اسکندر.(1399). اثربخشی آموزش مدیریت زمان بر پیامدهای تحصیلی و رفتاری دانش آموزان پایه  ششم ابتدایی شهرستان تبریز. پژوهش­های نوین روانشناختی، 15(58)، 26-42.

کشت‌ورز کندازی، احسان و اوجی‌نژاد، احمدرضا. (1399). نقش واسطه‌ای خوش‌بینی تحصیلی در رابطه بین خودکارآمدی ادراک‌‌شده و سازگاری دانشجویان با دانشگاه. مجله مطالعات آموزش و یادگیری، 12(2)، 85-109.

محمدی، داود؛ قمی، مهین؛ مسلمی، زهرا و عباسی، محمد.(۱۳۹۵) ارتباط راهبردهای فراشناختی، سازگاری تحصیلی و عملکرد تحصیلی در دانشجویان علوم پزشکی قم. مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، ۱۶(۴۸)، 430-439

مکوندی، بهنام؛ سنگانی، علیرضا؛ عسگری، پرویز و بختیارپور ، سعید. (1398). نقش واسطه ای پردازش هیجانی در رابطه حالات فراشناختی بر گرایش به شبکه های مجازی در دانش آموزان تیزهوش. مجله علمی سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران،  ۳۷ (۴)، ۲۲۶-۲۲۰

نعیمی، ابراهیم و عادل پور، محمد.(1399). بررسی اثربخشی آموزش مدیریت زمان ‌بر کیفیت زندگی، تعلل رفتار و تصمیم‌گیری دانش آموزان پسر متوسطه دوم. فرهنگ مشاوره وروان درمانی، 11(43)، 63-88.

Abakhani, V., & Mousavi, Z. (2017). Investigating the relationship between identity crisis and emotional inadequacy with addiction to social networks in female students of the first secondary school in Alborz Industrial City. The 18th conference of the Iranian Counseling Association titled Counseling and Health. 14-25. [In Persian]

Abbasi, F., & Fathi Azar, I. (2022). The effectiveness of time management training on the academic and behavioral outcomes of sixth grade students in Tabriz city. New Psychological Research, 15(58): 26-42. [In Persian]

Ahmadi, E., & Adibi, M. (2014). Investigating the relationship between the amount of use of social networks (virtual) and time management skills with academic failure in the second year high school students of the 4th district of Shiraz. Master's thesis in the field of psychology, Faculty of Educational Sciences and Psychology, Azad University, Maroodasht branch. [In Persian]

Basharpoor, S., Dashti, N., & Atadokht, A. (2016). The Comparison of Self-Regulation, Self-Presentation and Narcissism in Students with and without Addiction to Social Networks. Journal of Health and Care, 18 (3), 247-257. [In Persian]

Branje, S., & Morris, A. S. (2021). The impact of the COVID-19 pandemic on adolescent emotional, social and academic adjustment. Journal of Research on Adolescent, 31 (3), 486-499.

Chen, I. H., Lee, Z. H., Dong, X. Y., Gamble, J. H., & Feng, H. W. (2020). The influence of parenting style and time management tendency on internet gaming disorder among adolescents. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(23), 91-105.

Cho, H. J., Levesque-Bristol, C., & Yough, M. (2022). How autonomy-supportive learning environments promote Asian international students’ academic adjustment: a self-determination theory perspective. Learning Environments Research,5(3), 1-26.

Choi, M., & Park, S. (2020). The mediating effects of academic performance between screen time, executive function difficulty and school adjustment. Comprehensive Child and Adolescent Nuersing, 43 (4), 334-347.

Daram, AR. (2019). The efficiency and effectiveness of time management in the academic progress of Payam Noor University students in Abadan center in the time of Corona. The 6th national conference of modern researches in the field of educational sciences and psychology of Iran. Tehran. [In Persian]

Demircioğlu, Z. I., & Göncü Köse, A. (2021). Effects of attachment styles, dark triad, rejection sensitivity, and relationship satisfaction on social media addiction: A mediated model. Current Psychology, 40(1): 414-428.

Emmanuel Chidiadi Onwubiko FCAI, C. L. N. (2020). Time management counseling effect on academic adjustment of deviant Student-Librarians in Nigerian Universities: An empirical study. Library Philosophy and Practice, 12(7): 1-22.

Keshtvarz Kendazi, E., & Ojinejad, A.R. (2019). The mediating role of academic optimism in the relationship between perceived self-efficacy and students' adaptation to university. Journal of Teaching and Learning Studies, 12(2), 85-109. [In Persian]

Khajeahmadi, M., Pooladi, S., & Bahreini, M. (2017). Design and Assessment of Psychometric Properties of the Addiction to Mobile Questionnaire Based on Social Networks. Iranian Journal of Pshychiatric Nursing, 4(4): 43-51. [In Persian]

Lin, M. P. (2020). Prevalence of internet addiction during the COVID-19 outbreak and its risk factors among junior high school students in Taiwan. International journal of environmental research and public health, 17(22): 8547.

Luppicini, R., & Alotaibi, S. (2021). A Systematic Research Review of Internet Addiction and Identity. International Journal of Cyber Behavior, Psychology and Learning (IJCBPL), 11(1): 1-19.

Mackvandi, B., Sangani, A.R., Asgari, P., & Bakhtiari pour, S. (2019). Modeling Structural Relationships of Meta-Cognitive Situations with Tendency to Virtual Networks through Mediating of Emotional Processing in Gifted Students. Journal of Medical Council of Iran, 37(4): 220-226. [In Persian]

Mirza, N., Rizvi, S. K. A., Saba, I., Naqvi, B., & Yarovaya, L. (2022). The resilience of Islamic equity funds during COVID-19: Evidence from risk adjusted performance, investment styles and volatility timing. International Review of Economics & Finance, 77(5): 276-295.

Mohammadi, D., Ghomi, M., Moslemi, Z., & Abbassi, M. (2016). The Relationship between Metacognitive Strategies, Academic Adjustment and Academic Performances in Students of Qom University of Medical Sciences. Iranian Journal of Medical Education 16 :470-481. [In Persian]

Naeimi, E., & Adelpour, M. (2020). Investigate the effectiveness of time management training on quality of life, behavioral delay and decision making in secondary school students. Counseling Culture and Psycotherapy, 11(43): 63-88. [In Persian]

Pérez‐Sanagustín, M., Sapunar‐Opazo, D., Pérez‐Álvarez, R., Hilliger, I., Bey, A., Maldonado‐Mahauad, J., & Baier, J. (2021). A MOOC‐based flipped experience: Scaffolding SRL strategies improves learners’ time management and engagement. Computer Applications in Engineering Education, 29(4): 750-768.

Sadeghi, A., Jafari, L. (2022). Predicting Academic Motivation Based on Academic Adjustment and Academic Burnout in Students of Islamic Azad University of Hamadan. Jspnay, 3(1): 168-177. [In Persian]

Shatrian Mohammadi, F., Fouadi, A., & Beheshte, N. (2015). The effect of time management on emotional regulation during the exam and educational adaptation of pre-university students. International Conference on New Researches in Management, Economics and Accounting. [In Persian]

Sobhi, N., Hajlo, N., & Babaiee, K. (2014). The Effectiveness of Time Management Skills Training on Students procrastination. Psychological Methods and Models, 4(15): 91-101. [In Persian]

Werdini, Y. E., Suroso, S., & Meiyutariningsih, T. (2021). Dependence of playimg online games with time management and pro social behavior. Airlangga Journal of Innovation Management, 2(1): 92-99.