اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات418
تعداد شماره‌ها10,005
تعداد مقالات83,622
تعداد مشاهده مقاله78,341,517
تعداد دریافت فایل اصل مقاله55,384,570
خداپرست سالک معلمی, عباس, رضایی, فرزین, خردیار, سینا, وطن پرست, محمدرضا. (1401). آزمون تجربی مالی رفتاری:ارزیابی مقایسه‌ کارایی مدل‌های هزینه سهام عادی تحت تاثیرویژگی های بنیادین شرکت ها. نشریه علمی پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی, 16(61), 23-44. doi: 10.30495/fed.2023.698841
عباس خداپرست سالک معلمی; فرزین رضایی; سینا خردیار; محمدرضا وطن پرست. "آزمون تجربی مالی رفتاری:ارزیابی مقایسه‌ کارایی مدل‌های هزینه سهام عادی تحت تاثیرویژگی های بنیادین شرکت ها". نشریه علمی پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی, 16, 61, 1401, 23-44. doi: 10.30495/fed.2023.698841
خداپرست سالک معلمی, عباس, رضایی, فرزین, خردیار, سینا, وطن پرست, محمدرضا. (1401). 'آزمون تجربی مالی رفتاری:ارزیابی مقایسه‌ کارایی مدل‌های هزینه سهام عادی تحت تاثیرویژگی های بنیادین شرکت ها', نشریه علمی پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی, 16(61), pp. 23-44. doi: 10.30495/fed.2023.698841
خداپرست سالک معلمی, عباس, رضایی, فرزین, خردیار, سینا, وطن پرست, محمدرضا. آزمون تجربی مالی رفتاری:ارزیابی مقایسه‌ کارایی مدل‌های هزینه سهام عادی تحت تاثیرویژگی های بنیادین شرکت ها. نشریه علمی پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی, 1401; 16(61): 23-44. doi: 10.30495/fed.2023.698841

آزمون تجربی مالی رفتاری:ارزیابی مقایسه‌ کارایی مدل‌های هزینه سهام عادی تحت تاثیرویژگی های بنیادین شرکت ها

اقتصاد مالی
دوره 16، شماره 61، دی 1401، صفحه 23-44    اصل مقاله (639.54 K)
نوع مقاله: علمی پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/fed.2023.698841
نویسندگان
عباس خداپرست سالک معلمی1؛ فرزین رضایی* 2؛ سینا خردیار3؛ محمدرضا وطن پرست4
1گروه حسابداری، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران.
2گروه حسابداری، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران
3گروه حسابداری، واحد رشت،دانشگاه آزاداسلامی. رشت، ایران
4گروه حسابداری ، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی .رشت ، ایران
چکیده
چکیده
در قرون جدید علم روانشناسی در حیطه کار اقتصاد و مالی به فعالیت‌های چشمگیری پرداخته است از اوایل دهه ۱۹۲۰ روابط انسانی به صورت یکی از ارکان و راهبردهای مهم کاری تبدیل شده است از همین جا نقش فرد و ویژگی های شخصیتی و رفتاری او در جامعه و شرکت مورد توجه خاص و ویژه قرار گرفته است .هزینه سهام عادی یکی از مهمترین و کلیدی‌ترین ابزارها در بسیاری از تصمیم‌گیری‌های مالی و مدیریتی است که از عوامل متعددی متأثر می‌شود.از آنجا که تیپ‌های شخصیتی توضیح‌دهنده رفتار مدیران می‌باشد‌، قضاوت و تصمیمات آنان را متأثر می نماید. از این رو هدف پژوهش حاضر به آزمون تجربی مالی رفتاری برای مقایسه‌ کارایی مدل‌های هزینه سهام عادی تحت تاثیرویژگی های بنیادین شرکت ها پرداخته است.
برای دستیابی به هدف پژوهش‌، داده‌های 87 شرکت نمونه در سال 1397جمع‌آوری شد و به شیوه تحلیل توصیفی با اجرای آزمون تحلیل پوششی داده‌ها (Dea)و آزمون تی زوجی تجزیه و تحلیل شدند. برای مقایسه کارایی از مدل‌های رشد گوردون و اولسون جونتر استفاده شده است.
با در نظر گرفتن نتایج آزمون‌ها و مقایسه توان تبیین‌کنندگی و دقت هر یک از مدل ها‌، می‌توان گفت دو مدل اولسون جونتر وگوردون در سطوح اطمینان  مختلف از اعتبار مناسب و اتکاپذیری برخوردارند و از لحاظ مقایسه‌ای تفاوت معناداری بین این دو مدل وجود دارد.بر اساس نتایج ، سطح ابعاد تیپ‌های شخصیتی بر شمرده در پژوهش به عنوان یک متغیر تعدیل گر‌، ارتباط قوی برتفاوت معناداربین کارایی مدل‌های هزینه سهام عادی(‌مدل گوردون و مدل اولسون جونتر‌) دارد.
کلیدواژه‌ها
واژه‌های کلیدی: هزینه سهام عادی؛ مالی رفتاری وویژگی های بنیادین شرکتها
اصل مقاله

آزمون تجربی مالی رفتاری:ارزیابی مقایسه‌ کارایی مدل‌های هزینه سهام عادی

 تحت تاثیرویژگی های بنیادین شرکت ها

 

 

تاریخ دریافت: 06/07/1401                  تاریخ پذیرش: 09/09/1401

عباس خداپرست سالک معلمی[1]

فرزین رضایی*[2]

سیناخردیار[3]

محمدرضا وطن پرست[4]

 

چکیده

در قرون جدید علم روانشناسی در حیطه کار اقتصاد و مالی به فعالیت‌های چشمگیری پرداخته است از اوایل دهه ۱۹۲۰ روابط انسانی به صورت یکی از ارکان و راهبردهای مهم کاری تبدیل شده است از همین جا نقش فرد و ویژگی های شخصیتی و رفتاری او در جامعه و شرکت مورد توجه خاص و ویژه قرار گرفته است .هزینه سهام عادی یکی از مهمترین و کلیدی‌ترین ابزارها در بسیاری از تصمیم‌گیری‌های مالی و مدیریتی است که از عوامل متعددی متأثر می‌شود.از آنجا که تیپ‌های شخصیتی توضیح‌دهنده رفتار مدیران می‌باشد‌، قضاوت و تصمیمات آنان را متأثر می نماید. از این رو هدف پژوهش حاضر به آزمون تجربی مالی رفتاری برای مقایسه‌ کارایی مدل‌های هزینه سهام عادی تحت تاثیرویژگی های بنیادین شرکت ها پرداخته است.

برای دستیابی به هدف پژوهش‌، داده‌های 87 شرکت نمونه در سال 1397جمع‌آوری شد و به شیوه تحلیل توصیفی با اجرای آزمون تحلیل پوششی داده‌ها (Dea)و آزمون تی زوجی تجزیه و تحلیل شدند. برای مقایسه کارایی از مدل‌های رشد گوردون و اولسون جونتر استفاده شده است.

با در نظر گرفتن نتایج آزمون‌ها و مقایسه توان تبیین‌کنندگی و دقت هر یک از مدل ها‌، می‌توان گفت دو مدل اولسون جونتر وگوردون در سطوح اطمینان  مختلف از اعتبار مناسب و اتکاپذیری برخوردارند و از لحاظ مقایسه‌ای تفاوت معناداری بین این دو مدل وجود دارد.بر اساس نتایج ، سطح ابعاد تیپ‌های شخصیتی بر شمرده در پژوهش به عنوان یک متغیر تعدیل گر‌، ارتباط قوی برتفاوت معناداربین کارایی مدل‌های هزینه سهام عادی(‌مدل گوردون و مدل اولسون جونتر‌) دارد.

واژه‌های کلیدی: هزینه سهام عادی، مالی رفتاری وویژگی های بنیادین شرکتها.

طبقه بندی JEL : G11،G14،G17

 

 

1- مقدمه

از جمله اطلاعات موثر بر تصمیم‌گیری سهامداران و مدیران ، هزینه سهام عادی است‌. تعیین هزینه سهام عادی تحت مدل‌های مختلف اندازه‌گیری‌، منتهی به نتایج وتصمیم‌گیری‌های مختلف می‌گردد‌. ویژگی‌های خاص بنیادین شرکت‌ها اعم از ویژگی‌های عملیاتی‌، مالی‌، حاکمیتی و محیط پیرامونی که خود شامل محیط اقتصادی‌، سیاسی‌، اجتماعی‌، فن‌آوری‌، حقوقی و قضایی می‌باشد از مجموعه عوامل موثر بر هزینه سهام عادی می باشد‌.

هزینه سهام عادی از مهمترین وکلیدی‌ترین ابزارها در بسیاری از تصمیم‌گیری‌های مالی و مدیریتی است و از عوامل متعددی متأثر می‌شود. اهرم مالی، سودآوری، ترکیب سهامداران، ترکیب هیئت مدیره، نوع فعالیت شرکت، نقدینگی و اندازه شرکت از مهمترین این عوامل است.

از نظردیدگاه سنتی می‌توان با استفاده از اهرم، ارزش شرکت را افزایش داد. این نظریه پیشنهاد می‌کند شرکت‌ها به منظور کاهش هزینه سهام عادی خود میزان بدهی‌های خود را افزایش دهند. با این حال‌، با افزایش میزان بدهی ریسک نیز افزایش یافته و در نتیجه بازار نرخ بهره بالاتری را برای بدهی‌ها مطالبه می‌نماید. بنابراین بر مبنای این دیدگاه ساختار سرمایه بهینه‌ای که هزینه سهام عادی را حداقل کند؛ وجود دارد. از سویی دیگر ، مطابق با تئوری مودیلیانی و میلر‌، برقراری شرایط بازار کارای سرمایه را نمی‌توان با تغییر در ساختار سرمایه ارزش سهام شرکت را تغییر داد.

صورت جریان وجوه نقد مبنای مناسبی برای ارزیابی‌ها و قضاوت‌های سرمایه‌گذاران در مورد عملکرد مالی یک واحد تجاری تلقی می‌شوند. در حقیقت صورت‌های مالی بازتاب نتایج تصمیم‌های سرمایه درگردش‌، سرمایه‌گذاری، تامین‌مالی و پرداخت سود واحد تجاری می‌باشند. بنابراین صورت جریان وجوه نقد به عنوان هسته‌ی صورت‌های مالی باید به گونه‌ای ارائه شودکه زمینه‌ی ارزیابی هریک از تصمیمات فوق فراهم شود. بر این اساس می‌توان انتظار داشت که رابطه قوی‌تری بین جریآن‌ها‌ی ناشی از فعالیت‌های تامین مالی صورت جریان وجوه نقد با هزینه سهام عادی برقرار می‌باشد.

در چارچوب مدیریت سرمایه‌گذاری، حاکمیت شرکتی نقش مهمی در تعیین رفتار شرکت در تصمیم‌گیری‌های مالی و سرمایه‌گذاری دارد. یک نظام حاکمیت شرکتی کارآمد‌، موجب می‌شود که شرکت‌ها اطلاعات مالی بهتر وشفاف‌تری ارائه کنند و این خود باعث کاهش ریسک اطلاعاتی اعتباردهندگان و سرمایه‌گذاران و در نتیجه تاثیرگذاری بر هزینه سهام عادی شرکت می‌شود. امروزه شرکت‌های موجود در بازار سرمایه شرکت‌هایی هستند که مالکیت آن‌ها‌ در اختیار گروه‌های مختلف می‌باشد و هر یک از آن‌ها‌ دارای اهداف‌، سلیقه‌ها‌، رفتار و توانایی‌های متفاوتی هستند.

ترکیب سهامداری یا ساختار مالکیت از موضوعات مهم حاکمیت شرکتی به شمار می‌رود که انگیزه مدیران را تحت تاثیر قرار می‌دهد و بدین ترتیب می‌تواند بر کارایی هرشرکتی تاثیر قابل توجهی داشته باشد. ساختار مالکیت می‌تواند نقش نظارتی برای جلوگیری از رفتارهای فرصت طلبانه مدیران ارائه دهد. انتظار می‌رود بتوان از این نظارت برای کاهش هزینه فرصت وجه نقد و هزینه سهام عادی بهره برد.

 از طرفی حصول ﺑﻪ وﯾﮋﮔﯽﻫﺎیﮐﯿﻔﯽ اﻃﻼﻋﺎت، ﻧﻈﯿﺮ ﺻﺪاﻗﺖ در اراﺋﻪ (ﻋﯿﻨﯿﺖ) ، اﻧﺼﺎف و ﺑﯽ ﻃﺮﻓﯽ در ارﺗﺒﺎط ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺑـﺎ تیپ های شخصیتی ﺗﻬﯿﻪ‌ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن اﻃﻼﻋﺎت اﺳﺖ و اﯾﻦ شخصیت‌ها ﻧﯿﺰ ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎر اﺧﻼﻗﯽ اﺷﺨﺎص ﻣﺮﺑﻮط ﻣﯽ‌ﺷﻮد(اعتمادی و دیانتی، 1388). اﻓﺮاد ﺑﺮ اﺳﺎس تیپ‌های شخصیتی ﺧﻮد ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﻮده و اﯾﻦ ﺗﻔﺎوت ﺑﺴﺘﮕﯽ ﺑﻪ ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎی ادراﮐﯽ، ﺳﺎﺧﺘﺎر و ﻧﺤﻮة اﺳﺘﺪﻻل و درﺟﮥ رﺷﺪ ادراﮐﯽ و اﺧﻼﻗﯽ آن‌ﻫﺎ دارد‌.

ﺷﺨﺼﯿﺖ ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از اﻟﮕﻮی ﻧﺴـﺒﺘﺎ پایدار صفات وﮔﺮاﯾﺶﻫﺎ ﯾﺎ وﯾﮋﮔﯽﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺗﺎ اﻧﺪازه‌ای ﺑﻪ رﻓﺘﺎردوام ﻣﯽ‌ﺑﺨﺸﺪ.  ﺑﻪ ﻃﻮراﺧﺘﺼﺎﺻﯽ‌ﺗﺮ ﺷﺨﺼﯿﺖ از ﺻﻔﺎت ﯾﺎ ﮔﺮاﯾﺶ‌ﻫﺎﯾﯽ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﺑﻪﺗﻔﺎوت‌ﻫﺎی ﻓﺮدی در رﻓﺘﺎر، ﺛﺒﺎت رﻓﺘﺎر در ﻃﻮل زﻣﺎن و دوام رﻓﺘﺎر درﻣﻮﻗﻌﯿﺖ‌ﻫﺎی ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﻣﯽ‌اﻧﺠﺎﻣﺪ(خضری و معنوی‌پور، 1395).

همان‌طور که ادراک تصمیم گیرنده عامل مهمی در تصمیم‌گیری مدیران است‌، شخصیت وی نیز در امر تصمیم‌گیری دخیل است. تصمیم‌گیری چنان با خصوصیات روانی تصمیم‌گیرنده آمیخته است که نمی‌توان یکی را بدون دیگری مورد مطالعه قرار داد.

 عوامل و عناصر شخصیتی نظیر هوش وخلق وخوی‌، نگرش یک فرد‌، همگی در اتخاذ تصمیم نقش دارند. مرور ادبیات در حوزه مالی رفتاری نشان می‌دهد که رفتارهای شخصی مدیران بر خط مشی ها و سیاست های شرکت تاثیر قابل توجهی می‌گذارند(بن دیوید و همکاران[5]، 2012).

بنابراین درک رفتارهای شخصیتی مدیران بر شفافیت اطلاعات مالی شرکت ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. زیرا، شفافیت اطلاعات مالی یک عامل کلیدی در تصمیمات تخصیص بهینه سرمایه‌، رشد اقتصادی و ارزش یک شرکت است که تحت تأثیر رفتارها و تیپ‌های شخصیتی مدیران قرار می‌گیرد. لذا‌، تحقیق حاضر بدنبال مقایسه تاثیر تیپ‌های شخصیتی مدیران بر مدل های هزینه سهام عادی است.

 

2- مبانی نظری و مروری بر پیشینه پژوهش

پیرو یک چارچوب ادراکی که توسط استاندارد و پور(2002) ارائه شده‌، حاکمیت شرکتی ابعاد چندگانه زیادی دارد(ترن[6]، 2014)، که در این پژوهش تنها بعد: ساختار مالکیت مد نظر قرار گرفته است. ساختار مالکیت هر شرکتی اثر متفاوتی بر انتخاب ساختار مطلوب سرمایه دارد؛ به عنوان مثال ساختار مالکیت برسیاست‌های مالی تاثیر می گذارد. چون هزینه سهام عادی در ایجاد ساختار بهینه سرمایه دارای اهمیت است یا به عبارتی تغییر در ساختار سرمایه بر هزینه سهام عادی اثر خواهد گذاشت. بنابراین می‌توانیم فرض کنیم که هزینه سهام عادی تحت تاثیر تفاوت در ساختار مالکیت قرار می‌گیرد. ترکیب مختلف سهامداران دارای اثرهای متفاوتی بر ریسک پذیری سهام شرکت‌ها ، نحوه انعکاس اطلاعات شرکت در بازار وتقارن اطلاعاتی داشته باشد.

سرمایه‌گذاران نهادی باتوجه به ویژگی‌های ذاتی خود دارای نفوذ خاصی هستند و می‌توانند از آن برای نظارت وهم جهت ساختن عملکرد مدیریت در راستای منافع سهامداران استفاده نمایند. حضور سرمایه‌گذاران نهادی در ساختار مالکیت شرکت بر نحوه نظارت عملیات بنگاه موثر بوده و با افزایش کیفیت افشاء می‌تواند بر هزینه سهام عادی تاثیر بگذارد.

در نظریه‌های نوین مالی وظیفه مدیران مالی از دو جزء تشکیل می شود: یکی اطمینان از مطلوب بودن حجم و ترکیب دارایی‌های شرکت است و دومی اطمینان از بکارگیری بهینه منابع برای بیشینه کردن ارزش آن است. بنابراین موضوع حداکثر نمودن ارزش شرکت بواسطه افزایش بازده یا نقطه مقابل آن یعنی کاهش هزینه سهام عادی شرکت از مباحث مربوط به ساختار سرمایه می‌باشد.

نقدشوندگی دارایی به لحاظ مورد وثیقه قرار گرفتن دارایی در قراردادهای وام، نقش خاصی ایفا می‌کند و یا در تصفیه شرکت، در شرایط بحرانی، نقش آفرینی ویژه‌ای خواهد داشت؛ می‌تواند تاثیر قابل ملاحظه‌ای در اعطای وام از طرف اعتباردهندگان خارجی در پی داشته باشد‌. لذا می‌تواند تاثیر قابل ملاحظه‌ای در مجموع بدهی‌ها (اهرم) و نهایتا ترکیب ساختار سرمایه، از خود به جا بگذارد؛ بنابراین از لحاظ تئوری، به نظر می‌رسد که مدیران، زمینه‌هایی برای تغییر ساختار سرمایه خواهند داشت و یا در شرایطی، مجبور به این امر می‌باشند.

از جمله مسائل و موضوعاتی که شرکت‌های پذیرفته شده در  بورس اوراق بهادار با آن مواجه‌اند ساختار سرمایه می‌باشد. اینکه چه حجمی از ساختار سرمایه بدهی باشد و چه  حجمی از آن را حقوق صاحبان سهام تشکیل دهد، تا در نهایت به عنوان (ساختار سرمایه بهینه) موجب حداقل نمودن (هزینه تامین مالی) یا (هزینه سرمایه) و به تبع آن افزایش ارزش بازار سهام شرکت‌ها گردد؛ از دیرباز به عنوان یک مساله عمده و مهم مطرح بوده است.

محیطی که شرکت‌ها در آن فعالیت می‌کنند محیطی بسیار رقابتی است. پژوهش در زمینه ساختار سرمایه نشان داده است ساختار بهینه سرمایه می‌تواند، توان رقابتی شرکت را در بازار افزایش دهد. همچنین افزایش توان رقابتی، موجب ورود جریانات نقدی عملیاتی به داخل واحد تجاری شده و در نتیجه نیاز به استقراض کاهش یافته و از این رو ساختار سرمایه شرکت نیز بهبود می‌یابد.

بسیاری از نظریه‌پردازان حسابداری رفتاری اعتقاد به مطالعه شخصیت افراد به عنوان عاملی مهم و موثر در قضاوت و تصمیم‌گیری در حسابداری دارند(نادری و همکاران، 1395). ﻋﻼوه ﺑﺮ اﯾﻦﮔﺰارش‌ﻫﺎی ﻣﺎﻟﯽ ﺑﺎزﺗﺎب ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻋﻤﻠﮑﺮد مدیران را نشان می‌دهد و می‌تواند انگیزه‌ای برای مدیران به منظور رسیدن به فرصت‌های مناسب ومنافع شخصی ایجاد کند (دی سوزا و لیما[7]،2015).

از طرفی همان‌طور که شرکت‌ها توسط مدیران خود اداره می‌شوند، این امکان وجود دارد که تیپ‌های شخصیتی مدیران ، مانند برون‌گرایی، پذیرا بودن، وجدانی بودن، سازگاری و روان رنجوری رابطه مستقیمی با بازده مورد انتظار شرکت‌های خود فراهم کنند. از لحاظ تئوریکی‌، رابطه بین تیپ‌های شخصیتی مدیران و هزینه‌های سهام عادی شرکت مبهم است.

شخصیت برون گرایی اغلب متوجه عوامل عینی و خارجی است و زیر نفوذ آن‌ها‌ قرار دارد. افراد برون‌گرا توجه شدیدی به عوامل خارجی دارند و افعال ارادی خود را نتیجه ارزیابی ذهنی ندانسته‌، بلکه معلول مناسبات عوامل خارجی می‌دانند. انتظار داریم شرکت‌هایی که مدیران برون‌گرایی دارند به دو دلیل بر هزینه سهام عادی تاثیر بگذارند.

اول ، با توجه به اینکه مدیران برون‌گرا دارای شبکه‌های اجتماعی حرفه‌ای بزرگتری هستند و از این بابت ممکن است آن‌ها‌ ارتباطات بیرونی بیشتری داشته باشند. دوم ، شواهد نشان می‌دهد که برون‌گراها محیط اجتماعی مثبت تری ایجاد می‌کنند و به پیوندهای اجتماعی قوی‌تری دست می‌یابند و دیگران را ترغیب می کنند تا اهداف جمعی را دنبال کنند. از طرفی مدیران برون‌گرا به جهت اجتماعی بودن در تعامل بیشتری با ذی‌نفعان شرکت می‌باشند. بنابراین می‌توانند محیط اطلاعاتی شرکت را بهبود بخشند و بدین ترتیب منجر به تحلیل بهتر و بیشتر سرمایه‌گذاران شوند. مرتون (1987) نشان می‌دهد که افزایش آگاهی سرمایه‌گذار منجر به تقسیم ریسک درکار شده و هزینه سهام برای شرکت راکاهش می‌دهد. از این رو‌، انتظار داریم که رابطه ای بین برون‌گرایی مدیر شرکت با هزینه سهام عادی شرکت وجود داشته باشد.

وﺟﺪان ﯾﮑﯽ از ﭘﻨﺞ ﻋﺎﻣﻞ اﺻﻠﯽ ﺷﺨﺼﯿﺖ اﺳـﺖ. افراد با وجدان مسئولیت پذیر‌، پایدار، ساختار یافته و قابل اطمینان هستند. وﺟﺪان ﮐﺎری ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از ﯾﮏ اﺣﺴﺎس ﺗﻌﻬﺪ دروﻧﯽ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر رﻋﺎﯾـﺖ اﻟﺰاﻣﺎﺗﯽ ﮐﻪ در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﮐﺎر، ﻣﻮرد ﺗﻮاﻓﻖ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳـﺖ. وﺟﺪان ﯾﮏ وﯾﮋﮔﯽ ﺷﺨﺼﯿﺘﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ اﺗﮑﺎ دﻗﯿﻖ ﺑـﻮدن و از ﻫﻤـﻪ ﺟﻬـﺖ ﻣﺴـﺌﻮل و ﺳـﺎزﻣﺎن ﯾﺎﻓﺘـﻪ ﺑـﻮدن ﻣﻨﻌﮑﺲ ﻣﯽ‌ﮐﻨﺪ. لذا مدیرانی که وجدان بالاتری دارند عملکرد بهتری را خواهند داشت. بدین ترتیب با عملکرد مناسب در حداکثر کردن ثروت سهامداران وحمایت از موقعیت آن‌ها‌‌، اطلاعات با کیفیت‌تری را گزارش می‌کند و از این طریق بر هزینه سهام عادی تأثیر می‌گذارد.

تیپ شخصیتی سازگاری، تفاوت‌های فردی در رابطه با همکاری‌های اجتماعی را منعکس می‌کند. این بعد به تمایل فرد به احترام گذاردن دلالت دارد. این افراد به آسانی اعتماد دیگران را به خود جلب می‌کنند. افرادی که از ســازگاری با موقعیت بالایی برخور دارند، در موقعیت‌های مختلف به طور مستقل به کارهایشان می‌پردازنند و بقدر کافی به خود متکی هستند. به قضاوت‌های خویش اطمینان داشته ودر ارتباط با تصمیمات‌شان احساس مسئولیت می‌کنند، انتقادات را با خوشرویی می‌پذیرنند و زمانی که با تصمیمات و عقایدشان مخالفت شود، دلسرد نمی‌شوند(اسلامی فرسانی و همکاران[8]، 2013). بدین سبب با روحیه سازگاری و نقد‌پذیری، موجب افزایش عملکرد و بهره وری شرکت خواهند شد. از این رو انتظار می‌رود مدیران با ویژگی شخصیتی سازگاری بر هزینه سهام عادی  تاثیر بگذارند.

افراد  با تیپ شخصیتی پذیرا بودن ، مایل به پذیرش عقاید جدید و ارزش های غیرمتعارف هستند وآماده پذیرش عقاید سیاسی و اجتماعی و اخلاقی جدید هستند. مدیران با تیپ شخصیتی پذیرا بودن‌، ویژگی‌هایی چون گرایش به تجربه‌ها و افکار جدید و میل به کاوش‌گری و اعتقاد به دموکراسی و...دارند. در شرکت‌ها شخصیت‌پذیرا بودن از اهمیت خاصی برخوردار است چرا که مدیران می‌بایست به منظور طراحی وتدوین وانتخاب استراتژی‌های نو وتبدیل این ایده‌ها به واقعیات و در نهایت دستیابی به موفقیت ریسک کنند. بنابراین انتظار داریم که مدیران با ویژگی شخصیتی پذیرا بودن، هزینه سهام عادی را تحت تأثیر قرار دهند.

از دیگر تیپ‌های شخصیتی‌، روان رنجوری است که روان رنجورها کسانی هستند که برای حل صحیح مشکلات زندگی خود فعالیت لازم ومطلوب ندارند. ازطرفی بیشتر در تلاش برای دستیابی به اهداف شخصی، خود محور و خودخواهانه هستند و به دنبال هدف‌های برتری‌جویی هستند. رویه‌های روان‌رنجوری شامل اضطراب‌، پرخاشگری، افسردگی، کمرویی، وآسیب‌پذیری است. در این بین روان‌رنجوری می‌تواند قضاوت مدیران از احتمال نتایج گوناگون تحت تأثیر قرار داده و در پی دستیابی به دستاوردهای بزرگ و انجام کسب وکارهای مخاطره آمیز باشند. لذا انتظار می‌رود تیپ شخصیتی روان‌رنجوری بر هزینه سهام عادی تاثیر‌گذار شود.

هیجرودی وهمکاران (1397) در پژوهشی به بررسی تحلیل تعدیل‌گری مدل پنج  عاملی شخصیت بر تاثیرگذاری کسب اطلاعات مالی بر رفتار سرمایه‌گذاران در  بورس اوراق بهادار تهران پرداختند. نتایج به دست آمده نشان داد که کسب اطلاعات مالی بر رفتار سرمایه‌گذاران در بورس اوراق بهادار تهران دارای رابطه مثبت و معنادار است و از بین ابعاد ویژگی‌های شخصیتی (گشودگی نسبت به پذیرش تجربه، برون‌گرایی، وظیفه شناسی، روان‌رنجوری و سازگاری) برون‌گرایی و سازگاری در این رابطه نقش تعدیل گر‌ را دارند و تاثیر متغیرهای گشودگی نسبت به پذیرش تجربه، وظیفه شناسی و روان‌رنجوری بر این رابطه معنادار شناخته نشده است(هیجرودی و همکاران، 1397).

هوشمند نقابی وهمکاران (1396)درپژوهشی به تبیین مقایسه‌ای مدل‌های قیمت‌گذاری دارایی‌های سرمایه‌ای رفتاری و کلاسیک در بازار سرمایه ایران پرداختند. جامعه آماری موردمطالعه این پژوهش شرکت‌های پذیرفته‌شدۀ بورس اوراق بهادار تهران و نمونه آماری نیز قلمرو زمانی بین سال‌های 1385 تا 1395بوده و علت معرفی پی در پی این مدل ها ایجاد شرایط و ابزارهای لازم برای تبیین و پیش بینی نسبتاً دقیق تر بر بازدهی داراییهای سرمایه ای بوده است. در این پژوهش به موضوع تبیین مقایسه ای مدل های قیمت گذاری دارایی سرمایه ای کلاسیک و رفتاری در بازار سرمایه ایران پرداخته شده است. یافته های پژوهش نشان داد که مدل های قیمت گذاری دارایی سرمایه ای کلاسیک در مقابل مدل های رفتاری در بازار سرمایه ایران در مورد نرخ بازدهی داراییهای سرمایه ای شرکت‌های پذیرفته‌شدۀ بورس اوراق بهادار تهران در قلمرو زمانی بین سال‌های 1385 تا 1395 دار قدرت تبیین بالاتری بوده است.

بیگدلی وهمکاران (1398) به بررسی تجربی تأثیر ﺭﯾﺴﮏﻓﻀﺎﯼﮐﺴﺐوﮐﺎﺭﺑﺮﺭﺍﺑﻄﻪبین ریسک اعتباری و عملکرد مالی ﺑﺎنک‌ها در صنعت بانکداری ایران پرداختند .نتیجه تحقیق نشان داد بر پایه نتیجه فرضیه اول تحقیق، ریسک اعتباری بر عملکرد مالی در صنعت بانکداری ایراناثرمعکوس و معنی­داری دارد. بر پایه نتیجه فرضیه دوم تحقیق، ﺭﯾﺴﮏﻓﻀﺎﯼﮐﺴﺐوﮐﺎﺭﺑﺮعملکرد مالی در صنعت بانکداری ایران اثر معکوس و معنی­داری دارد. بر پایه نتیجه فرضیه سوم تحقیق، ﺭﯾﺴﮏﻓﻀﺎﯼﮐﺴﺐوﮐﺎﺭﺑﺮﺭﺍﺑﻄﻪبین ریسک اعتباری و عملکرد مالی در صنعت بانکداری ایران اثر معکوس و معنی­داری دارد. سایر یافته‌های پژوهش، حاکی است که تسهیلات اعطایی، اهرم مالی و اندازه بانک‌ها بر عملکرد مالی در صنعت بانکداری ایران اثر مستقیم و معنی‌دار دارد.

هادی نژاد وهمکاران(1392) با استفاده از روش تحلیل پوششی داده‌ها(Dea)، به ارزیابی عملکرد 18 بانک دولتی و خصوصی بر اساس ارائه خدمات الکترونیکی پرداختند و کارایی آنها با استفاده از مدل CCR پوششی ورودی محور و با فرض بازدهی ثابت نسبت به مقیاس محاسبه گردید. نتایج بررسی کارایی مقیاس و محاسبات آن در پایان سال مالی 1389حاکی از آن است که بانک‌های رفاه، سامان، ملی ایران، پاسارگاد، سینا، سرمایه، صادرات، تجارت، سپه، پارسیان، ملت، مسکن، کشاورزی و اقتصاد نوین فاقد کارایی مقیاس بوده‌اند. همچنین بانک‌های توسعه صادرات، کارآفرین، پست بانک و صنعت و معدن به عنوان بانک‌های کارا شناسایی گردیدند .

دیده خانی ومهرعلی زاده (1397) در پژوهشی به بررسی نقش فازهای شخصیتی مدیران در میزان ریسک صندوق‌های سرمایه‌گذاری با توجه به نقش تعدیلی تیپ‌های شخصیتی پرداختند. نتایج بدست آمده حاکی ازآن است که بین 5 فاز شخصیتی (افسردگی، مانیا، علائم سایکوتیک، پیکاستنی یاخستگی و ضعف روانی و پارانویا) با ریسک صندوق شامل ارزش در معرض خطر و نیمه واریانس رابطه معناداری وجود دارد. همچنین مشخص شد که تیپ شخصیتی بر روابط فوق اثر تعدیل کنندگی دارد(دیده‌خانی و مهرعلی‌زاده، 1397).

روغنی‌زاده (1395) در پژوهشی به بررسی عوامل، ویژگی‌های رفتاری وتیپ شخصیتی موثر برتصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران در بورس اوراق بهادار پرداختند. نتایج حاصل از پژوهش نشان می‌دهد که اگر عوامل روانی، ویژگی‌های رفتاری و تیپ شخصیتی سرمایه‌گذار که بر نحوه تصمیم‌گیری سرمایه‌گذار موثر می‌باشد مشخص گردد، در هنگام تصمیم‌گیری‌، سرمایه‌گذار رفتار غیرعقلایی منحصر به فرد خویش را شناسایی‌، و بر این رفتار مسلط می‌گردد و در نهایت با تصمیم‌گیری صحیح ومنطقی به اهداف مالی مورد نظر خود دست می یابد. همچنین با شناسایی رفتارهای بالقوه و بالفعل سرمایه گذاران ، امکان اصلاح وتعدیل آن‌ها‌‌ در جهت بهبود پیامدهای اقتصادی مفید در بورس اوراق بهادار فراهم می‌گردد.

صادقی شریف وحسین آبادی در پژوهشی به بررسی تاثیر توسعه بانکداری بر هزینه حقوق صاحبان سهام با لحاظ شاخص بهای کالا و خدمات مصرفی(CPI) و متغیرهای بنیادی شرکت مانند نسبت بدهی به دارایی(LEV)، بازده حقوق صاحبان سهام(ROE)، ارزش بازار به ارزش دفتری(MB) در قالب الگوی رگرسیونی تلفیقی پرداختند. نتایج پژوهش نشان می‌دهد توسعه بانکداری هزینه حقوق صاحبان سهام را کاهش می‌دهد و بیشترین تاثیر بر آن دارد. همچنین متغیرهایCPI ، ROE و MB رابطه مثبت وLEV رابطه منفی با هزینه حقوق صاحبان سهام داشته است. ضمنا به دلیل وجود هم‌خطی، اثر متقابل رشد شرکت و توسعه بانکداری بر هزینه حقوق صاحبان معنا‌دار نشده است.

بولو و همکاران (1391) در پژوهشی به بررسی نسبت های مالی وهزینه سهام عادی پرداختند. ﺟﻬﺖ  ﻫﺰﻳﻨﻪ ی ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ، از ﻣﺪل ﮔﻮردون اﺳﺘﻔﺎده کردند.ﻧﺘﺎﻳﺞ آن ها نشان می‌دهد ﻛﻪ در ﺳﻄﺢ اﻃﻤﻴﻨﺎن 95 درﺻﺪ ﺑﻴﻦ نسبتﻫای ﻧﻘﺪﻳﻨﮕﻲ، ﻧﺴﺒﺖ ﺳﻮدآوری، ﻧﺴﺒﺖ‌ﻫﺎی اﻫﺮﻣﻲ، ﻧﺴﺒﺖ ﻫﺎی ﺑﺎزار، و ﻫﺰﻳﻨﻪی ﺳﻬﺎم ﻋﺎدی راﺑﻄﻪی ﻣﻌﻨﻲداری وجود دارد.

مرادی رامز وسهرابی (1397) به بررسی رابطه سهامداران نهادی به عنوان مالک و مدیر بر درماندگی مالی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران پرداختند نتایج تحقیق  نشان داد که بین تعداد سهامداران نهادی که در هیئت مدیره‌اند(مالکیت نهادی)و درماندگی مالی شرکت‌های مورد مطالعه و همچنین بین تعداد سهامداران نهادی که مالک شرکت‌اند(مالکیت مدیریتی) و درماندگی مالی شرکت‌ها رابطه معنادار وجود دارد.

فرمان آرا وهمکاران (1395)به بررسی رابطه مدیریت سرمایه در گردش و اهرم مالی و تأثیر آن بر سودآوری و شاخص‌ عملکرد شرکت‌های پذیرفته ‌شده در بازار سرمایه ایران پرداختند. نمونه آماری با استفاده از روش حذفی سیستماتیک و در دسترس انتخاب شده است و از سال ۱۳۸۹ الی سال ۱۳۹۳ را شامل می­گردد. فرضیات تحقیق با استفاده از الگوی رگرسیون داده‌های ترکیبی مورد بررسی قرار گرفت و نتایج رگرسیون در میان نمونه مورد مطالعه نشان داد، بین ترکیب سرمایه در گردش و ارزش افزوده اقتصادی در شرکت­های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران رابطه مثبت و معناداری وجود دارد و این رابطه با تأثیر میانجی اهرم مالی معکوس می­شود، اما این رابطه در میان شرکت­های فعال در فرابورس ایران مشاهده نشد. همچنین نتایج نشان داد ترکیب سرمایه در گردش تأثیر معناداری بر متغیرهای اهرم مالی و نسبت بازده حقوق صاحبان سهام در شرکت­های فعال در سازمان بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران در دوره مورد بررسی نداشته است.

آدبامبو و همکاران(2019) در پژوهشی به بررسی برون گرایی مدیران و هزینه مورد انتظار سرمایه پرداختند.آن‌ها‌ دریافتند که مدیران برون‌گرا‌، ریسک بیشتری را می‌پذیرند و از سرمایه سازمانی بالاتری بهره‌مند می‌شوند بدین معنی که هزینه سهام عادی آن‌ها‌‌ بیشتر است‌. همچنین شرکت‌هایی که مدیران برون‌گرایی دارند دارای سطح ارزش شرکت آن‌ها‌ پایین‌تر بوده  سهام کمتری صادر می‌کنند.

سالونن (2016) در پژوهشی به بررسی تصمیم‌گیری‌های مالی و هزینه‌های سهام عادی در سطح شرکت پرداختند. نتایج نشان داد که مدیریت شرکت از سطح هزینه خاص شرکت خود پیروی می‌کند و تصمیم‌های تامین مالی را براین اساس می‌گیرد. این رفتار در طول چند سال اخیر حتی بیشتر آشکار شده‌است. با این حال، به نظر می‌رسد که آن‌ها‌ هزینه سطح بازار سرمایه را از نزدیک دنبال می‌کنند. به نظر می‌رسد که تغییرات در نرخ مالیات و فرصت‌های رشد نیز بر رفتار مالی تاثیر می‌گذارد که به نظریه سنتی توازن قدرت می‌دهد.

تانی وهمکاران(2015) در پژوهشی تاثیر ویژگی‌های شخصیتی سرمایه‌گذاران را بر رابطه بین کسب اطلاعات و رفتار معاملات در بازار بورس چین مورد بررسی قرار دادند. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که کسب اطلاعات با تکرار معاملات متناسب می‌باشد. همچنین برون‌گرایی و روان‌رنجوری رابطه‌ی مثبت بین کسب اطلاعات و تکرار معاملات را تعدیل می‌کند و گشودگی رابطه منفی بین کسب اطلاعات و تکرار معاملات را تعدیل می‌کند.

پنگ‌هی، لپون ولنگ (2013) در پژوهش خود ارتباط بین عدم تقارن اطلاعاتی و هزینه سرمایه سهام عادی را در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس استرالیا به رابطه مثبت و معنادار بین عدم تقارن اطلاعاتی و بازده مورد انتظار سرمایه گذاران دست یافتند‌. همچنین نشان دادند که بی‌ثبات در‌، پیش‌بینی سودها باعث می‌شود که هزینه سرمایه سهام عادی شرکت‌ها افزایش یابد. به بیان دیگر عدم تقارن اطلاعاتی و عدم اطمینان در اطلاعات منجر به افزایش هزینه سرمایه شده است.

اسماعیل زاده وجوانمردی (1396)  در پژوهش خود به طراحی الگویی مناسب مدیریت نقدینگی و پیش بینی ریسک ان در بانک صادرات پرداختند که نشان داد با توجه به نتایج تخمین و مدل آریما، آمار احتمال برای وقفه های خودرگرسیو و میانگین متحرک کوچکتر از 0.05 بوده و حاکی از معنادار بودن ضرایب این وقفه ها و مناسب بودن الگوی آریما جهت پیش بینی نقدینگی می باشد. همچنین بر اساس مدل آرچ و گارچ، GARCH(1) و ARCH(1) ضرایب مربوط به معادله واریانس شرطی جمله اختلال منفی و معنی دار می باشد. بنابراین از مدل برآوردی برای پیش بینی ریسک نقدینگی می توان استفاده کرد.

 

3- فرضیه پژوهش

باتوجه به اهداف پژوهش و نیز بر مبنای نظری و پیشینه پژوهش فرضیه بصورت زیر تدوین گردیده است.

تیپ‌های شخصیتی مدیران بر کارایی مدل‌های اندازه‌گیری هزینه سهام عادی(مدل رشد گوردون ومدل السون جونتر) تفاوت معناداری دارند.

 

4- روش شناسی پژوهش

داده‌های این پژوهش از صورت‌های مالی حسابرسی شده شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و پرسشنامه استخراج شده است. دوره زمانی پژوهش حاضر سال 1397 است. جهت تعیین نمونه آماری پژوهش محدودیت هایی بدین شرح اعمال شد : 1- دوره مالی آن‌ها‌ منتهی به پایان اسفند باشد. 2- سال مالی مورد نظر تغییرسال مالی نداشته باشد. 3- سهام شرکت حداقل شش ماه در سال مورد نظر،  مورد معامله قرار گرفته باشد‌. 4- جزء شرکت‌های سرمایه‌گذاری‌، واسطه‌گری و مالی نباشد‌. 5- اطلاعات مورد نیاز برای انجام این تحقیق در سال مورد نظر در دسترس باشد‌.

متغیر تعدیل‌گر در این پژوهش تیپ‌های شخصیتی مدیران است که شامل پنج عامل شخصیتی روان‌رنجوری‌، برون‌گرایی‌، سازگاری، پذیرابودن وجدانی بودن است که توسط پرسش‌نامه  استاندارد  شخصیت نئو سنجیده شده است‌. این پرسش نامه به تعداد 104 عدد فرستاده شد که تنها 90 پرسشنامه برگشت داده شد. که با توجه به اینکه 3 مورد از پرسشنامه‌ها فاقد اطلاعات کامل بود، حذف گردید و87 پرسشنامه که تکمیل شده بود مبنای تجزیه و تحلیل قرار گرفت. این پرسش نامه شامل 60 سوال (12 سوال در هر مقیاس) پنج گزینه‌ای با طیف لیکرت است که پاسخ ها به صورت کاملا موافقم تا کاملا مخالفم تدوین شده است. نمره هر سوال باتوجه به پاسخ آن بین 0 تا 4 می باشد. در نهایت نمره هر مقیاس از مجموع نمره سوالات آن مقایسه می‌شود. این پرسش‌نامه بارها در تحقیقات قبلی استفاده شده است و با توجه به استاندارد بودن آن از ضریب روایی مطلوبی برخوردار است. این آزمون در ایران توسط گروسی و همکاران هنجاریابی شده و روایی و پایایی آن به ترتیب66/0 و87/0 به دست آمده است(زارع بهرام آبادی، 1393).

 

4-1- روش تجزیه و تحلیل داده‌ها

برای تجریه وتحلیل داده‌ها از دومرحله آزمون به شرح زیر استفاده شد:

مرحله اول:آزمون‌های آماری مقدماتی

در این مرحله قبل از انجام مقایسه کارایی مدل های هزینه سهام عادی ابتدا آزمون مقدماتی انجام داده تا به سنجش اثر تغییرات متغیرها بر هم و تفاوت  یا عدم تفاوت معناداری آن‌ها‌ مشخص شود. بنابراین‌، بعد از محاسبه عملیاتی متغیر تعدیلی و وابسته برای مدل های هزینه سهام عادی از آزمون تی زوجی و برای متغیر تعدیلی تیپ‌های شخصیتی مدیران از آزمون تحلیل واریانس استفاده شده است.

 

مرحله دوم : آزمون کارایی مدل‌ها به روش تحلیل پوششی داده‌ها

در این مرحله برای متغیرها ابتدا محاسبات عملیاتی صورت گرفت. سپس با استفاده از  ویژگی‌های بنیادین شرکت و متغیر تعدیلی (عوامل ورودی )؛ مقادیر هزینه سهام عادی (مقادیر خروجی )، ضریب کارایی (ρ) محاسبه شده است  . بدین ترتیب ضریب کارایی با استفاه از تحلیل پوششی داده ها یکبار برای مدل اولسون جونتر و یکبار برای مدل گوردون انجام گرفت. در نهایت به مقایسه این موضوع پرداخته شد که کدام ضریب کارایی مدل تفاوت معناداری دارد. بدین منظور از آزمون تی زوجی استفاده شده است

 

مولفه های ورودی

مولفه های خروجی

روان رنجوری و پذیرا بودن

 ρ2(ضریب کارایی)

 

 ρ1( ضریب کارایی )

 

مدل گوردون

 

مدل اولسون جونتر

 

مدل گوردون

 

مدل اولسون جونتر

 

ویژگی های بنیادین شرکت ها

روان رنجوری وبرون گرایی

ویژگی‌های بنیادین شرکت‌ها

مولفه های ورودی

مولفه های خروجی

ρ10 ( ضریب کارایی )

 

مدل گوردون

 

مدل اولسون جونتر

 

سازگاری ووجدانی بودن

ویژگی های بنیادین شرکت ها

شکل1. الگوی مفهومی تحلیل پوششی داده ها

منبع: یافته های پژوهشگر

 

4-2- متغیرهای پژوهش

متغیرهای تحقیق به متغیرهای مستقل ،تعدیل گر و وابسته تقسیم می‌شود.

4-2-1- متغیرهای مستقل

در این پژوهش متغیرهای مستقل بر اساس مطالعات (زکی‌زاده و همکاران، 1398‌؛ چیائو و همکاران، 2015 و خداپرست سالک معلمی وهمکاران‌، 1398) از ویژگی های بنیادین شرکت‌ها به شرح زیر مورد استفاده قرار گرفت:

  • نقدشوندگی سهام: به عنوان واکنش قیمت روزانه سهام به یک واحد حجم معاملات تفسیر می‌شود. سهامی که نسبت عدم نقدشوندگی آمیهود در آن بالا باشد، در قبال حجم کوچکی از معامله تغییرات قیمتی زیادی دارد. این نسبت از تقسیم قدر مطلق بازده بر حجم معاملات در یک بازه زمانی معین به دست می‌آید. این معیار به صورت میانگین برای هرسال محاسبه می‌شود. بنابراین چنانچه در یک سهم نسبت Illiq بالا باشد آن سهام با عدم نقدشوندگی روبرو می شود(آدبامبو و همکاران، 2019).

رابطه 1) 

 

که درآن :

   حجم معادلات بر روی سهم در روز d وماه t  و    تعداد روزهایی است که سهم i  درماه t معامله شده است.   بازده سهم در روزd در ماه t .

 ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﻋﺪم ﻧﻘﺪﺷﻮﻧﺪﮔﯽ ﺑﺎﻻ ﺑﺎﺷﺪ، آن ﺳﻬﻢ ﺑﺎ ﻋﺪم ﻧﻘﺪﺷﻮﻧﺪﮔﯽ روﺑﺮو اﺳﺖ. ﻣﻘﺪار اﯾﻦ ﻧﺴﺒﺖ زﻣﺎﻧﯽ ﺑﺎﻻ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻗﯿﻤﺖ ﺳﻬﻢ در واﮐﻨﺶ ﺑﻪ ﺣﺠﻢ ﻣﻌﺎﻣﻼت اﻧﺪک، ﺗﻐﯿﯿﺮات زﯾﺎدی داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ. اﯾﻦ ﻣﻌﯿﺎر ﺑﻪ ﻋﻨﻮان واﮐﻨﺶ ﻗﯿﻤﺖ روزاﻧﻪ ﺳﻬﺎم ﺑﻪ ﺣﺠﻢ ﻣﻌﺎﻣﻼت ﺗﻔﺴﯿﺮ ﻣﯽﺷﻮد.

  • جریان نقدعملیاتی: جریان خالص وجه نقد حاصل از فعالیت عملیاتی تقسیم بر سود عملیاتی
  • بازده دارایی: سودخالص متعلق به سهامداران عادی تقسیم بر کل دارایی‌ها
  • اهرم مالی : کل بدهی‌ها تقسیم بر کل دارایی‌ها
  • مالکیت نهادی: درصد سهامداران نهادی به کل سهام صادره.

 

4-2-2- متغیر تعدیل‌گر

تیپ شخصیتی مدیران : برای محاسبه این متغیراین از پرسشنامه شخصیت نئو کی یکی از ابزارهای استاندارد بوده استفاده شده است. در ارزیابی مدل پنج عامل شخصیت که توسط کوستا و مک‌کری (1992) تهیه شده است ؛ از تیپ های شخصیتی به شرح زیر استفاده شده است:

روان رنجوری:1- اضطراب    2- قاطعیت   3- آسیب پذیری

برون گرایی:1- اهل معاشرت و گفتگو بودن 2-جرأت ورزی  3- مفید واصولی بودن 4- قاطعیت  5- فعال بودن

پذیرا بودن:1-تخیل  2-احساسات   3- تنوع طلبی   4- کنجکاوی ذهنی

سازگاری:1- قابلیت اعتماد2- نوع دوستی3- پیرو بودن 4- خوش قلب بودن

وجدانی بودن:1- نظم وترتیب2- با وجدان بودن3- احتیاط در تصمیم گیری(هیجرودی و همکاران، 1393 و توآنی و همکاران، 2015).

 

 

 

 

 

4-2-3- متغیر وابسته-هزینه سهام عادی

ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﮔﻴﺮﻱ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﺳﻬﺎﻡ ﻋﺎﺩﻱ  از دو ﻣﺪﻝ استفاده شد)خداپرست سالک معلمی،1398):

  • مدل گوردون:

رابطه 2)           

 

 که در آن :    

 D0 = سودنقدی هرسهم در پایان سال قبل ؛  P0 = قیمت بازار هرسهم در ابتدای سال جاری؛    g = نرخ رشد فروش مورد انتظار ، برای محاسبه رشد از میانگین هندسی رشد فروش 7 ساله استفاده شد زیرا رشد فروش در مقایسه با رشد سود پایدارتر و قابل پیش بینی‌تر است (داموداران،2002).

  • مدل اولسون جونتر (OJ ):

  رابطه 3)                                                                     

 

  رابطه 4)                                                                                                

 

که درآن:

E1 : سود پیش بینی  دورهt ام  ؛  E 2 :سودپیش بینی شده دوره t-1   ؛  E2=E1-E2∆

=d1 :نسبت سودتقسیمی دوره جاری ؛       ؛   P0 = قیمت بازار سهام

 

5- یافته های پژوهش

میانگین هزینه سهام عادی در دو مدل گوردون و اولسون جونتر به ترتیب برابر با 0002/0 و 195/0 می‌باشد که نشان می‌دهد به ازای هر 100 ریال قیمت پرداختی بابت خرید سهام‌، انتظار می‌رود به ترتیب 02/0 و5/19 ریال سود کسب شود.

میانگین مالکیت نهادی با مقدار767/0 بیانگر آن است که تقریبا 77%  سهام شرکت‌های نمونه متعلق به نهادها وشرکت‌های حقوقی بوده است . متغیر اهرم مالی مقدار 601/0 است‌؛ بیانگر آن است که میزان  بدهی‌های شرکت‌ها نسبت به   دارایی‌های آن‌ها‌ به طور میانگین برابر با 60 درصد است.

 نسبت عدم نقدشوندگی به این مساله اشاره دارد که تغییر قیمت سهم در یک روز معاملاتی به ازای چه میزانی از حجم معاملات آن روز صورت می‌‌پذیرد. یعنی هر چقدر تغییر قیمت یک سهم بیشتر باشد باید حجم معاملات هم افزایش یابد و بالعکس. نسبت عدم نقدشوندگی آمیهود به این مساله پرداخته است. سهامی که نسبت عدم نقدشوندگی آمیهود در آن بالا باشد، در قبال حجم کوچکی از معامله تغییر قیمت زیادی دارد. چنانچه در یک سهم این نسبت بالا باشد آن سهم با عدم نقدشوندگی رو برو خواهد بود و بالعکس. این معیار به عنوان واکنش قیمت روزانه سهام به حجم معاملات تفسیر می‌شود. باتوجه به موارد از پیش گفته شده‌، به طور متوسط روزانه طی دوره تحقیق به ازاء  هریک 100000 ریال سهام معامله شده 9090 ریال بازدهی کسب شده است.

 

5-1- آمار توصیفی

تحلیل آماره‌های توصیفی در هر پژوهشی، یک دیدگاه کلی نسبت به آن پژوهش فراهم می‌کند. همچنین آماره‌های توصیفی، شاخص‌های آماری را محاسبه و نتایج را در قالب جدول و نمودار طبقه‌بندی می‌کنند. آمارهای توصیفی شامل میانگین، میانه، انحراف معیار، بیشینه و کمینه کلیه متغیرهای پژوهش است، همانطور که در جدول شماره یک مشاهده می‌شود.میانگین هزینه سهام عادی در دو مدل گوردون و اولسون جونتر به ترتیب برابر با 0002/0 و 195/0 می‌باشد که نشان می‌دهد به ازای هر 100 ریال قیمت پرداختی بابت خرید سهام‌، انتظار می‌رود به ترتیب 02/0 و5/19 ریال سود کسب شود.

میانگین مالکیت نهادی با مقدار767/0 بیانگر آن است که تقریبا 77%  سهام شرکت‌های نمونه متعلق به نهادها وشرکت‌های حقوقی بوده است . متغیر اهرم مالی مقدار 601/0 است‌؛ بیانگر آن است که میزان  بدهی‌های شرکت‌ها نسبت به دارایی‌های آنها به طور میانگین برابر با 60 درصد است.

 نسبت عدم نقدشوندگی به این مساله اشاره دارد که تغییر قیمت سهم در یک روز معاملاتی به ازای چه میزانی از حجم معاملات آن روز صورت می‌‌پذیرد. یعنی هر چقدر تغییر قیمت یک سهم بیشتر باشد باید حجم معاملات هم افزایش یابد و بالعکس. نسبت عدم نقدشوندگی آمیهود به این مساله پرداخته است. سهامی که نسبت عدم نقدشوندگی آمیهود در آن بالا باشد، در قبال حجم کوچکی از معامله تغییر قیمت زیادی دارد. چنانچه در یک سهم این نسبت بالا باشد آن سهم با عدم نقدشوندگی رو برو خواهد بود و بالعکس. این معیار به عنوان واکنش قیمت روزانه سهام به حجم معاملات تفسیر می‌شود. باتوجه به موارد از پیش گفته شده‌، به طور متوسط روزانه طی دوره تحقیق به ازاء  هریک 100000 ریال سهام معامله شده 9090 ریال بازدهی کسب شده است.

 

جدول 1: آمار توصیفی متغیرهای تحقیق

بیشینه

کمینه

چولگی

کشیدگی

انحراف معیار

میانگین

نماد

نام متغیر

001/0

00003/0

914/1

582/7

0001/0

0002/0

CEC

هزینه سهام عادی

(مدل گوردون)

416/0

064/0

578/0

606/2

086/0

195/0

OJ

هزینه سهام عادی

(مدل اولسون جونتر)

500/0

00003/0

99/2

301/12

099/0

059/0

ILLIQ

نقدشوندگی سهام

96/0

15/0

274/0-

627/2

197/0

601/0

LEV

اهرم مالی

995/0

028/0

884/1-

532/7

179/0

767/0

OWN

مالکیت نهادی

620/0

142/0-

025/1

942/4

124/0

124/0

ROA

بازده دارایی

548/3

806/2-

612/0-

543/4

135/1

431/0

CF

جریان نقد عملیاتی

443/0

273/0

753/0

999/3

033/0

342/0

Bc1

روان رنجوری

450/

333/0

329/0

082/2

031/0

392/0

Bc2

برون گرایی

465/0

205/0

602/0-

311/4

044/0

371/0

Bc3

پذیرا بودن

465/0

335/0

436/0

678/3

025/0

389/0

Bc4

سازگاری

450/0

205/0

275/1-

908/3

059/0

378/0

Bc5

وجدانی بودن

تعداد مشاهدات : 87

منبع: یافته های پژوهشگر

 

5-2- آزمون فرضیه پژوهش

5-2-1- نتایج حاصل از آزمون مرحله اول:

  • باتوجه به جدول(2) نتایج آزمون مقایسه هزینه سهام عادی دردومدل گوردون واولسون جونتر می‌باشد که سطح معناداری آن کمتر از سطح خطای 5% است. بنابراین فرض برابری میانگین‌ها رد می‌شود. به بیان دیگر ، میانگین مدل ها باهم متفاوت است.
  • باتوجه به جدول (3) نتایج آزمون مقایسه مقادیر تیپ‌های شخصیتی مدیران (‌روان‌رنجوری‌، سازگاری‌، پذیرا‌بودن، وجدانی بودن، برون‌گرایی‌) با سطح معناداری کمتر از سطح خطای 5% است بنابراین تفاوت معناداری بین مقادیر میانگین آن‌ها‌ وجود دارد.
  •  

جدول 2: نتایج آزمون مقایسه تی زوجی

نام متغیر

میانگین

آزمون مقایسه تی زوجی

آماره تی

سطح معناداری

مدل گوردون

130/0

129/10-

000/0

مدل اولسون جونتر

278/0

منبع: یافته های پژوهشگر

 

 

 

 

جدول 3:  نتایج آزمون تحلیل واریانس

نام متغیر

میانگین

آزمون  تحلیل واریانس

آماره اف

سطح معناداری

تیپ های شخصیتی مدیران

3744/0

182/21

000/0

روان رنجوری

342/0

برون گرایی

392/0

پذیرا بودن

371/0

سازگاری

389/0

وجدانی بودن

378/0

منبع: یافته های پژوهشگر

 

5-2-2- نتایج حاصل از آزمون مرحله دوم

باتوجه به جدول(4) نتایج آزمون مقایسه کارایی هزینه سهام عادی دردومدل گوردون واولسون جونتر با توجه به متغیر تعدیلی تیپ‌های شخصیتی می‌باشد. که سطح معناداری آن کمتر از سطح خطای 5% است. بنابراین فرض برابری میانگین‌ها رد می‌شود. به بیان دیگر‌، میانگین مدل ها باهم متفاوت است.

 

جدول4: نتایج آمار توصیفی  و مقایسه مدل های هزینه سهام عادی

نتایج آزمون آزمون مقایسه تی زوجی جهت مقایسه ضرایب کارایی مدل گوردون و اولسون جونتر

آمار توصیفی کارایی(تحلیل پوششی داده ها) باتوجه به الگوی پژوهش(شکل1)

آماره تی

سطح  معناداری

میانگین

تعداد

بیشینه

کمینه

انحراف معیار

میانگین

نام متغیر

گروه صنایع/

نوع پرتفوی

355/2-

021/0

067/0

87

1

0

175/0

067/0

مدل گوردون(ρ1)

روان رنجوری و برون گرایی

159/0

1

0

311/0

159/0

مدل جونتر(ρ1)

515/2-

034/0

075/0

87

1

0

217/0

075/0

مدل گوردون(ρ2)

روان رنجوری و پذیرا بودن

135/0

1

0

308/0

135/0

مدل جونتر(ρ2)

951/2-

044/0

053/0

87

1

0

184/0

053/0

مدل گوردون(ρ3)

روان رنجوری و سازگاری

082/0

1

0

218/0

082/0

مدل جونتر(ρ3)

927/2

004/0

167/0

87

1

0

325/0

167/0

مدل گوردون(ρ4)

روان رنجوری و وجدانی بودن

059/0

1

0

167/0

059/0

مدل جونتر(ρ4)

450/1-

044/0

125/0

87

1

0

301/0

125/0

مدل گوردون(ρ5)

برون گرایی و پذیرا بودن

145/0

1

0

306/0

145/0

مدل جونتر(ρ5)

358/2

021/0

086/0

87

1

0

239/0

086/0

مدل گوردون(ρ6)

برون گرایی و سازگاری

073/0

1

0

224/0

073/0

مدل جونتر(ρ6)

212/2

030/0

212/0

87

1

0

354/0

212/0

مدل گوردون(ρ7)

برون گرایی و وجدانی بودن

110/0

1

0

291/0

110/0

مدل جونتر(ρ7)

947/1-

045/0

069/0

87

1

0

212/0

069/0

مدل گوردون(ρ8)

پذیرا بودن وسازگاری

143/0

1

0

315/0

143/0

مدل جونتر(ρ8)

995/2

004/0

166/0

87

1

0

315/0

166/0

مدل گوردون(ρ9)

پذیرا بودن و وجدانی بودن

048/0

1

0

163/0

048/0

مدل جونتر(ρ9)

600/2

0499/0

176/0

87

1

0

303/0

176/0

مدل گوردون(ρ10)

سازگاری ووجدانی بودن

147/0

1

0

307/0

147/0

مدل جونتر(ρ10)

منبع: یافته های پژوهشگر

 

نتیجه‌گیری

نظام گزارشگری مالی از طریق ارائه وافشاء اطلاعات متفاوت سهم گسترده‌ای در کمک به تصمیم‌گیرندگان اقتصادی دارد. اطلاعاتی که با فاش ساختن بعضی جوانب بنگاه‌ها، نگرش متفاوت و زاویه دید جدیدتری به کاربران از اطلاعات می دهد. نظر به اهمیت این موضوع در این پژوهش به ارزیابی مقایسه‌ای کارایی مدل‌های هزینه سهام عادی تحت تاثیر ویژگی‌های بنیادین شرکت‌ها و تیپ‌های شخصیتی مدیران بین 87 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در سال  1397 پرداخته شده است.

با در نظر گرفتن نتایج حاصل از آزمون ها و نیز مقایسه توان تبیین‌کنندگی و دقت هرکدام از مدل‌ها می توان گفت دو مدل اولسون جونتر وگوردون در سطوح اطمینان  مختلف از اعتبار مناسب و اتکاپذیری برخوردارند واز لحاظ مقایسه ای تفاوت معناداری بین این دو مدل وجود دارد.

از آنجا که تیپ‌های شخصیتی توضیح دهنده رفتار مدیران می‌باشد. صفات ﺷﺨﺼﯿﺘﯽ در ﻣﺪﯾﺮان، راﺑﻄﮥ ﻣﻌﻨﯽ داری ﺑﺎ ﻗﻀﺎوت وﺗﺼﻤﯿﻢ‌ﮔﯿﺮی آن‌ها‌ دارد. تیپ‌های شخصیتی تاثیری مستقیم درتصمیم‌گیری های مدیران به عنوان تغییرسطح انتظارات سرمایه‌گذاران تلقی می‌شود. لذا تیپ‌های شخصیتی در محاسبه هزینه سهام عادی موجب ارزیابی بهتر آن می‌باشد لذا با افزایش سطح ابعاد تیپ‌های شخصیتی بر شمرده درپژوهش به عنوان یک متغیر تعدیل‌گر‌، ارتباط قوی بر تفاوت معنادار بین کارایی مدل‌های هزینه سهام عادی(‌گوردون و اولسون جونتر) دارد. نتایج حاصل از تحقیق حاضر به نوعی با نتایج برخی از تحقیقات پیشین از جمله دیده خانی و مهرعلی زاده (1397)؛ آدبامبو وهمکاران(2019) همسو می‌باشد.

باتوجه به مطالب جمع‌بندی در خصوص تیپ های شخصیتی مدیران و نقش آنها و کارایی مدلهای هزینه سهام عادی پیشنهاد می‌شود در به کارگیری مدل های اندازه گیری هزینه  سهام عادی با در نظر گرفتن سایر عوامل به تیپ های شخصیتی مدیران (اعضای هیئت مدیره) توجه شود به این ترتیب اگر تیپ های شخصیتی پذیرا بودن یا روان رنجور بودن در ترکیب هیئت مدیره غالب بوداز الگوی اولسون جونتر و چنانچه تیپ های شخصیتی وجدانی بودن به عنوان تیپ شخصیتی غالب اعضای هیات مدیره بود از الگوی مدل رشد گوردون استفاده شود.

 

 

[1]- گروه حسابداری، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران. salekmoalemy@yahoo.com

[2]- گروه حسابداری، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران  نویسنده مسئول farzin.rezaei@qiau.ac.ir

[3]- گروه حسابداری، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران. kheradyar@iaurasht.ac.ir

[4]- گروه حسابداری، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران. vatanparast@iaurasht.ac.ir

[5] Ben-David et al

[6] Tran

[7] D’Souza & Lima

[8] Eslami Farsani  et al

مراجع
فهرست منابع

  • اعتمادی ، حسین و دیانتی دیلمی‌، زهرا‌. (1388). تاثیر دیدگاه اخلاقی مدیران مالی بر کیفیت گزارش‌های مالی شرکت‌‌ها. فصلنامه اخلاق در علوم وفناوری‌، سال چهارم‌، شماره‌های 1و2‌، ص ص 11-20.
  • بیگدلی،محمدوتقوی،مهدی واسماعیل زاده ،علی ودامن کشیده ،مرجان (1398) . بررسی تجربی تأثیر ﺭﯾﺴﮏﻓﻀﺎﯼﮐﺴﺐوﮐﺎﺭﺑﺮﺭﺍﺑﻄﻪبین ریسک اعتباری و عملکرد مالی ﺑﺎنک‌ها در صنعت بانکداری ایران.فصلنامه اقتصادمالی.دوره13.شماره48.ص ص1-36
  • بولو، قاسم؛ افسر، امیر و طهماسب زاده بائی، میثم. (1391). نسبت‌های مالی وهزینه سهام عادی. مجله پیشرفت‌های حسابداری دانشگاه شیراز، دوره‌ی چهارم، شماره‌ی اول، ص ص1-26.
  • ﺧﻀﺮی‌، ﺳﺘﺎره و ﻣﻌﻨﻮی پور، داود. (1395). وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎی روان ﺳﻨﺠﯽ ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﮥ ﺷﺨﺼﯿﺖ ﻫﮕﺰاﮐﻮ درﻣﯿﺎن داﻧﺶآﻣﻮزان. ﺷﻔﺎی ﺧﺎﺗﻢ‌، 4(4)، ص ص50-60.
  • خداپرست سالک معلمی، عباس‌؛ رضایی‌، فرزین؛ خردیار‌، سینا و وطن‌پرست‌، محمدرضا. (1398)‌. آزمون تجربی مقایسه کارایی مدل‌های هزینه سهام عادی تحت ابهام اطلاعاتی وارتباط ارزشی سود. بررسی‌های حسابداری وحسابرسی، دوره 26، شماره 4، ص ص516-499.
  • اسماعیل زاده،علی وجوانمردی ،حلیمه (1396).طراحی الگویی مناسب مدیریت نقدینگی و پیش بینی ریسک ان در بانک صادرات.فصلنامه اقتصاد مالی.دوره11.شماره39.ص ص171-197
  • دیده خانی، حسین و مهرعلی‌زاده، امیررضا. (1397). بررسی نقش فازهای شخصیتی مدیران در میزان ریسک صندوق‌های سرمایه‌گذاری با توجه به نقش تعدیلی تیپ‌های شخصیتی. فصلنامه علمی پژوهشی دانش سرمایه‌گذاری، سال هفتم، شماره بیست وهشتم.
  • مرادی فر،زهرا وسهرابی،شهلا.(1397). بررسی رابطه سهامداران نهادی به عنوان مالک و مدیر بر درماندگی مالی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار .فصلنامه اقتصادمالی.سال دوازدهم.شماره44.ص ص87-101
  • روغنی‌زاده، مرجان. (1395). عوامل ویژگی های رفتاری وتیپ شخصیتی موثر بر تصمیم‌گیری سرمایه‌گذار در بورس اوراق بهادار. مطالعات اقتصاد، مدیریت مالی وحسابداری، دوره2 ، شماره3، ص ص92-103.
  • زکی‌زاده‌، محمد‌امین؛ رضایی‌، فرزین و نوروش‌، ایرج. (1398). ارزیابی و ارائه الگوی شناسایی خطر حسابرسی مبتنی بر ویژگی‌های بنیادین شرکت‌ها. فصلنامه پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، دوره 11‌، شماره 43‌، ص ص 152-119.
  • زارع بهرام آبادی، مهدی. (1393). رابطه ویژگی‌های شخصیتی‌، حمایت اجتماعی و تعارض متقابل کار- خانواده با تحلیل عاطفی معلمان. فصلنامه فرهنگ مشاوره وروان درمانی‌، سال پنجم، شماره17، ص ص1-22.
  • صادقی شریف،سیدجلال‌؛حسین آبادی،محمد.(1396) ارزیابی اثرگذاری تامین مالی از طریق توسعه بانکداری بر هزینه حقوق صاحبان سهام.فصلنامه اقتصادمالی،دوره11،شماره41،زمستان96،ص ص 67-84
  • فرمان آرا،امید؛عارف نژاد ، میثم؛ جعفری،محبوبه.(1395) بررسی رابطه مدیریت سرمایه در گردش و اهرم مالی و تأثیر آن بر سودآوری و شاخص‌ عملکرد شرکت‌های پذیرفته‌شده در بازار سرمایه ایران . ،دوره10،شماره34،بهر95،ص ص 167-187
  • نادری‌، سپیده‌؛ بنی‌طالبی دهکردی‌، بهاره و غضنفری‌، احمد‌. (1395). بررسی تاثیر تیپ‌های شخصیتی C,B,AوD حسابرسان بر محتوای گزارش حسابرسی. فصلنامه علمی پژوهشی دانش حسابداری وحسابرسی مدیریت‌، سال پنجم، شماره‌20‌، ص ص71-86.
  • هیجرودی‌، فاطمه؛ دوستار، محمد و مرادی‌، محمود. (1397). تحلیل تعدیل گری مدل پنج عاملی شخصیت بر تاثیرگذاری کسب اطلاعات مالی بر رفتار سرمایه‌گذاران در بورس اوراق بهادار تهران‌. فصلنامه علمی پژوهشی دانش سرمایه گذاری، سال هفتم، شماره 25.
  • هوشمندنقابی،زهرا؛وکیلی فرد،حمیدرضا؛خلیلی عراقی،مریم؛طالب نیا،قدرت اله. تبیین مقایسه‌ای مدل‌های قیمت‌گذاری دارایی‌های سرمایه‌ای رفتاری و کلاسیک در بازار سرمایه ایران. فصلنامه اقتصادمالی،دوره11،شماره41،زمستان96،ص ص 85-12
  • هادی نژاد،منیژه؛نظریان،رافیک؛پیری،فریدون.(1392). بررسی کارایی بانک های دولتی و خصوصی بر اساس شاخص‌های بانکداری الکترونیک با استفاده از روش تحلیل پوششی داده ها ((DEA)). فصلنامه اقتصادمالی،دوره7،شماره23،بهار92،ص ص 177-202
  • یحیی‌زاده‌فر، محمود، خرمدین، جواد. (1387). عوامل نقدشوندگی سهام وریسک عدم نقدشوندگی بر مازاد بازده سهام در بورس اوراق بهادار تهران. بررسی‌های حسابداری وحسابرسی، دوره 15‌، شماره53، ص ص101-1.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 439
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 166


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب