بررسی نقش میانجی سرمایه فکری در رابطه بین قابلیت‌های نوآوری تولیدی، فرآیندی و اداری با ‏عملکرد سازمانی در دانشگاه پیام نور شیراز

فصلنامه مطالعات مدیریت و توسعه پایدار

دوره 3، شماره 1 - شماره پیاپی 9، خرداد 1402، صفحه 121-146   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/msds.2023.1980852.1124

نویسندگان

هما معصومی¹؛ حسن سلطانی^{* 2}؛ عباس بابایی نژاد شهرآباد³؛ مهدی محمدباقری³؛ سنجر سلاجقه³

¹دانشجوی دکتری، گروه مدیریت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان، کرمان، ایران.

²استادیار، گروه مدیریت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز، شیراز، ایران.

³استادیار، گروه مدیریت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان، کرمان، ایران.

چکیده

در این مطالعه اتخاذ مدل جامع برای بررسی چگونگی تأثیر قابلیت‌های نوآوری بر عملکرد سازمانی انجام شده و چگونگی تأثیر واسطه‌ای سرمایه فکری نیز در نظر گرفته شده است. بدین ترتیب، هدف این پژوهش بررسی تأثیر قابلیت‌های نوآوری تولیدی، فرآیندی و اداری بر ‏عملکرد سازمانی با درنظر گرفتن نقش میانجی‌گرانه سرمایه فکری دانشگاه پیام نور مرکز شیراز می‌باشد که با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری (SEM) بر اساس حداقل مربعات جزئی (PLS) انجام گرفت. عناصر تجزیه و تحلیل قابلیت‌های نوآوری شامل قابلیت‌های تولیدی، قابلیت‌های فرآیندی و قابلیت‌های اداری می‌باشد. نتایج نشان داد که قابلیت‌های تولیدی، قابلیت‌های فرآیندی و قابلیت‌های اداری تأثیرات مثبت بر سرمایه فکری در دانشگاه پیام نور مرکز شیراز دارند. تأثیر سرمایه فکری بر عملکرد سازمانی معنادار بوده است. در مجموع، سرمایه فکری تأثیر واسطه‌ای بر روابط بین قابلیت‌های نوآوری (‏تولیدی، فرآیندی و اداری) ‏و عملکرد سازمانی در دانشگاه پیام نور مرکز شیراز دارد. سرمایه فکری تأثیر واسطه‌ای بین قابلیت‌های نوآوری و عملکرد سازمانی است که قصد افزایش عملکرد سازمانی را دارند.

کلیدواژه‌ها

سرمایه فکری؛ قابلیت نوآوری؛ عملکرد سازمانی؛ نوآوری فرآیندی

مراجع

Akbari, M., Hataminezhad, M., & Hooshmand Chaijani, M. (2020). The relationship between technology transfer, outsourcing and organizational capabilities with innovative performance in drug industry. Journal of  Innovation Management in Defense Organizations, 3(8), 49-76. (In Persian)

Al‐Kalouti, J., Vikas, A., Garza‐Reyes, A., & Zwiegelaar, B. (2020). Investigating innovation capability & organizational performance in service firms. Strategic Change, 29, 103–113.

Andreeva, T., & Garanina, T. (2016). Do all elements of intellectual capital matter for organizational performance? Evidence from Russian context. Journal of Intellectual Capital, 17(2), 397-412.

Attaran, M., Larkian, M., & Fazli, N. (2020). Identification of e-learning curriculum culture, A case study in Iran. Curriculum Studies Quarterly Higher Education, 2(3), 7-40. (In Persian)

Barkat, W., Loo-See, B., Adeel, B., & Riaz, A. (2018). Impact of intellectual capital on innovation capability & organizational performance: An empirical investigation. Serbian Journal of Management, 13(2), 365 – 379.

Barzegar, F. (2020). Mechanisms for improving organizational capabilities in the public sector [Master's thesis, Tarbiat Modares University]. Literature and Human Sciences. (In Persian)

Baxter, R., & Matear, S. (2004). Measuring intangible value in business-to-business buyereseller relationships: An intellectual capital perspective. Industrial Marketing Management, 33(6), 491-500.

Bollen, L., Vergauwen, P., & Schnieders, S. (2005). Linking intellectual capital and intellectual property to company performance. Management decision, 43(9), 1161-1185.

Bontis, N. (1998). Intellectual capital: An exploratory study that develops measure & models. Management decision, 36(2), 63-76.

Chakravorti, B. (2022). Finding Competitive Advantage in Adversity. Harvard Business Review, 88(11), 102-108.

Delaney, J. T., & Huselid, M. A. (1996). The impact of human resource management practices on perceptions of organizational performance. Academy of Management Journal, 39(4), 949-969.

Díaz-Fernandez, M. C., Gonzalez-Rodríguez, M. R., & Simonetti, B. (2015). Top management team’s intellectual capital & firm performance. European Management Journal, 33(5), 322-331.

Engstrom, T. E. J., Westnes, P., & Westnes, S. F. (2003). Evaluating intellectual capital in the hotel industry. Journal of Intellectual Capital, 4(3), 287-303.

Fainshmidt, S., Pezeshkan, A., Lance Frazier, M., Nair, A., & Markowski, E. (2016). Dynamic capabilities and organizational performance: A meta-analytic evaluation and extension. Journal of Management Studies, 53(8), 1348-1380.

Heydari, M., & Nikoe, M. R. (2019). Investigating the Mediating Role of Intellectual Capital, Innovation and Organization's Strategies between Knowledge Sharing and Organizational Performance. Journal of Educational Management Research, 11(41), 15-33. (In Persian)

Huang, C., & Huang, S. (2022). External & internal capabilities & organizational performance: Does intellectual capital matter? Asia Pacific Management Review, 25, 111-120.

Hussinki, H., Kianto, A., Vanhala, M., & Ritala, P. (2019). Happy Employees Make Happy Customers: The Role of Intellectual Capital in Supporting Sustainable Value Creation in Organizations. Intellectual Capital Management as a Driver of Sustainability, 101–117. https://doi.org/doi.org/10.1007/978-3-319-79051-0_6 (Springer)

Kalogirou, S. A., Mathioulakis, E., & Belessiotis, V. (2014). Artificial neural networks for the performance prediction of large solar systems. Renewable energy, 63, 90-97.

Kianto, A., Ritala, P., Spender, J.-C., & Vanhala, M. (2014). The interaction of intellectual capital assets & knowledge management practices in organizational value creation. Journal of Intellectual Capital, 15(3), 362-375.

McGrath, J. E., & Kelly, J. R. (1986). Time & Human Interaction: Toward a Social Psychology of Time. Guilford Press.

Nasution, N., & Mavondo, F. (2018). Customer value in the hotel industry: What managers believe they deliver and what customer experience. International Journal of Hospitality Management, 27(2), 204-213.

Nowrouzi, C. A., Rowshan, S. A., & Vafadar, M. (2017). Analysis of the impact of intellectual capital on organizational performance with the mediating role of knowledge management in iranian oil terminals company. Journal Of Training And Development Of Human Resources, 4(13), 95-119. (In Persian)

Pedro, E., Leit~ao, J., & Alves, H. (2018). Intellectual capital & performance: Taxonomy of components & multi-dimensional analysis axes. Journal of Intellectual Capital, 19(2), 407-452.

Petty, R., & Guthrie, J. (2000). Intellectual capital literature review: Measurement, reporting and management. Journal of Intellectual Capital, 1(2), 155-176.

Porter, M. E. (1979). How competitive forces shape strategy. Harvard Business Review, 57(2), 137-145.

Ramachandran, S. D., Chong, S. C., & Wong, K. Y. (2018). Knowledge Management Practices and Strategic Enablers in Public Universities: A Gap Analysis. Campus Wide Information Systems, 30(2), 76–94.

Ramadan, B. M., Dahiyat, S. E., Bontis, N., & Al-Dalahmeh, M. A. (2017). Intellectual capital, knowledge management & social capital within the ICT sector in Jordan. Journal of Intellectual Capital, 18(2), 437-462.

Rehman, S., Rapiah, M., & Hazeline, A. (2020). The mediating role of organizational capabilities between organizational performance & its determinants. Journal of Global Entrepreneurship Research, 9(30).

Safari, A., Moshref Javadi, M. H., & Mirzaiefar, M. (2017). The Effect of Intellectual Capital on Organizational Performance:The mediation Role of Organizational Agility and Competitive Advantage. Journal of Executive Management, 9(17), 149-168. (In Persian) 

Stewart, T., & Ruckdeschel, C. (1998). Intellectual capital: The new wealth of organizations. Performance Improvement, 37(7), 56-59.

Subramaniam, M., & Youndt, M. A. (2005). The influence of intellectual capital on the types of innovative capabilities. Academy of Management Journal, 48(3), 450-463.

Turang, S. K. (2017). Presenting a local model for evaluating the impact of knowledge management on the performance of selected universities in the country with the mediating factor of organizational process capabilities [PhD. thesis, Mazandaran University]. (In Persian) 

Walsh, S., & Linton, J. (2020). The Strategy-Technology Firm Fit Audit: A Guide to Opportunity Assessment and Selection. Technological Forecasting and Social Change, 78(2), 199-216.

Wang, Z., Sharma, P. N., & Cao, J. (2016). From knowledge sharing to firm performance: A predictive model comparison. Journal of Business Research, 69(10), 4650-4658.